(Baonghean) - Không chỉ bám biển mưu sinh, lực lượng dân quân biển còn có trọng trách thiêng liêng: bảo vệ, giữ gìn và khẳng định chủ quyền biển, đảo của tổ quốc, quê hương… Dân quân biển ngày càng thể hiện rõ vai trò to lớn của mình, xứng đáng là nhịp cầu nối thông tin giữa biển đảo với đất liền…

Vào mùa huấn luyện hàng năm, những ngư dân trong đội dân quân biển của hai xã Quỳnh Nghĩa và Quỳnh Phương tạm gác tay chèo, tay lưới để đến thao trường tập luyện dưới sự hướng dẫn, chỉ đạo của Ban Chỉ huy Quân sự (CHQS) huyện Quỳnh Lưu. Sau khóa huấn luyện với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa, say sưa học rèn”, lực lượng dân quân biển của hai  xã đã đạt 100% nội dung thực hành, trong đó 52% đạt loại giỏi, 26% đạt loại khá. Đơn vị đảm bảo an toàn tuyệt đối về người và vũ khí trang bị.

Quỳnh Lưu có chiều dài bờ biển hàng chục km, nhiều cửa lạch, cửa sông và dân số làm nghề đánh bắt thủy sản lớn nhất tỉnh. Trước đây, vùng biển này được xem là điểm nóng của các vụ buôn bán hàng lậu như pháo, đồ điện tử, máy móc. Bên cạnh đó, tình trạng sử dụng vật liệu nổ đánh bắt hải sản gây nguy hiểm cho người, phương tiện cũng như ô nhiễm môi trường. Trước thực trạng đó, năm 2007, Bộ CHQS tỉnh đã chỉ đạo  Ban CHQS huyện Quỳnh Lưu lấy 6 xã vùng ven biển để xây dựng điểm trung đội dân quân biển gồm: Quỳnh Thuận, Quỳnh Nghĩa, Quỳnh Minh, Sơn Hải, Quỳnh Long và Quỳnh Lập. Mỗi trung đội gồm 15 người, biên chế thành 3 tiểu đội trên các tàu có công suất lớn. 
 
images865224_anh6.jpgDân quân biển TX. Cửa Lò kiểm tra bắn đạn thật trên biển. Ảnh: Chiến Thắng
 
Từ những kiến thức, phương án, tình huống cụ thể học được từ các khóa huấn luyện, các chiến sỹ dân quân biển đã vận dụng vào thực tiễn công việc hàng ngày một cách có hiệu quả, thiết thực. Không chỉ tham gia vào các hoạt động cứu hộ, cứu nạn, kiểm tra các tàu lạ xâm nhập lãnh hải, chống nạn khai thác hủy diệt bằng mìn, chất liệu nổ mà lực lượng dân quân biển còn thường xuyên phối hợp với các đồn biên phòng, cảnh sát biển thông báo tình hình trên biển, tuyên truyền về Luật Biển đảo cho ngư dân, khắc phục hậu quả bão, lụt... Trong các đợt mưa bão vừa qua, các trung đội dân quân biển Quỳnh Lưu đã cứu hộ, lai dắt hàng chục phương tiện tàu thuyền gặp nạn trên biển vào bờ an toàn. 
 
Vào năm 2011, Ban CHQS huyện Diễn Châu cũng ra quyết định thành lập hai trung đội dân quân biển thuộc 2 xã Diễn Ngọc và Diễn Bích. Với đặc thù đi biển dài ngày, nắm rõ tình hình tuyến khơi, lực lượng dân quân biển có nhiệm vụ nắm bắt các hoạt động trên biển, phát hiện các tàu lạ xâm nhập và báo về đất liền qua hệ thống ICOM. Đồng thời lực lượng này có nhiệm vụ ngăn chặn, xua đuổi, bắt giữ các phương tiện, tàu thuyền nước ngoài xâm phạm lãnh hải, khai thác trái phép trên vùng biển, đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam.
 
Xác định đánh bắt, khai thác hải sản với bảo vệ ngư trường, chủ quyền biển đảo Tổ quốc là hai nhiệm vụ song song, không thể tách rời nên thời gian qua, Bộ CHQS tỉnh đã tập trung chỉ đạo Ban CHQS các huyện, thị xã ven biển chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tổ chức xây dựng các tiểu đội dân quân biển, biên chế thành các trung đội. Những ngư dân có sức khỏe, phẩm chất đạo đức, có kinh nghiệm ngư trường dày dạn được biên chế ổn định trên các tàu có công suất lớn. Hàng năm ngoài việc được tập luyện định kỳ trên các thao trường, các trung đội dân quân biển còn được bồi dưỡng về Luật Biển, Luật Thủy sản và các hiệp định nghề cá, hiệp định về phân định trên biển giữa Việt Nam với các nước trong khu vực, nhiệm vụ của dân quân biển, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, địa phương trong phát triển kinh tế- xã hội gắn với bảo vệ chủ quyền, an ninh trên biển. 
 
Tuy nhiên, do còn nhiều khó khăn, bất cập nên lực lượng dân quân biển vẫn chưa phát huy hết khả năng, vai trò trong việc bảo vệ, giữ gìn an ninh, trật tự trên biển. Kinh phí hỗ trợ hạn chế, trang bị, công cụ và các phương tiện thông tin liên lạc thiếu thốn, chưa có hướng dẫn, quy định cụ thể nên nhiều lúc dân quân biển khó phân biệt được lúc nào làm kinh tế, lúc nào làm nhiệm vụ. Bên cạnh đó, trình độ văn hóa của dân quân biển còn thấp, chất lượng chính trị chưa cao nên công tác phát triển đảng trong các trung đội còn nhiều khó khăn. Nhưng với tinh thần, nghị lực vượt qua gian nan, thách thức, lực lượng dân quân biển vẫn tiếp tục bám biển, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
 
Triều Dương