(Baonghean.vn) - Giám mục PhaoLô Nguyễn Thái Hợp sinh ngày 2/2/1945 tại vùng quê nghèo thuộc giáo xứ Làng Anh xã Nghi Phong (Nghi Lộc, Nghệ An), đến năm 1954, ông di cư vào sinh sống ở huyện Long Thành (tỉnh Đồng Nai). Ông vốn là một người ham học, chịu khó học hành, được đào tạo bài bản ở cả trong nước và nước ngoài, trí tuệ uyên thâm.
-->>Xung quanh vụ gây rối ở Nghi Phương (Nghi Lộc): Ông Nguyễn Thái Hợp đã làm gì ?!
Nhìn vào chặng đường học hành, phấn đấu của vị Giám mục Giáo phận Vinh có thể thấy rõ điều đó. Từ năm 1965-1972, sau khi gia nhập vào khấn dòng Đa Minh Việt Nam, ông theo học triết và thần học tại Học viện Đa Minh. Cũng trong khoảng thời gian đó, ông tốt nghiệp cử nhân triết học Đông Phương tại Đại học văn khoa Sài Gòn.
Sau khi được thụ phong linh mục dòng Đa Minh vào ngày 8/8/1972, ông tiếp tục du học tại Thụy Sỹ, trở thành thành viên hội Người Việt tại Thụy Sỹ, nhận bằng tiến sỹ Triết học (đại học Fribourg vào năm 1978), tiếp tục học chính trị kinh doanh tại Zeneve (Thụy Sỹ), sau đó nhận bằng tiến sỹ Thần học (Khoa Thần học ở Sao PaoLo- Brasil). Từ 1996-2003 là Giáo sư tại đại học Thánh Toma, Angelicum, Roma (Italia). Năm 2004 ông là Giám đốc học vụ của tỉnh dòng Đa Minh và thành viên Ủy ban giáo lý Đức Tin. Năm 2006 nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam chấp thuận cho ông về nước hoạt động và cho gia nhập hộ khẩu tại Thành phố Hồ Chí Minh. Cũng trong khoảng thời gian này, linh mục Nguyễn Thái Hợp là thành viên của Ủy ban Từ vựng công giáo, Chủ nhiệm CLB Phao Lô Nguyễn Văn Bình.
Ông từng tham gia cộng tác với Viện Tôn giáo, Viện Triết học, Đại học KHXH và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh. Cũng là người tích cực tham gia hoạt động thiện nguyện thông qua việc lập Nhóm Đức Tin & Văn hóa, phòng khám từ thiện Mai Khôi để hỗ trợ trẻ em khuyết tật và bệnh nhân HIV- AIDS.
Với học vấn uyên thâm, thông thạo 3 ngoại ngữ Pháp, Thụy Sỹ, La Tinh, ngày 13/5/2010 linh mục Phao Lô Nguyễn Thái Hợp được Tòa Thánh Vatican bổ nhiệm và nhà nước Việt Nam chấp thuận làm Giám mục chính tòa giáo phận Vinh đóng tại Xã Đoài, xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc, thay thế Đức cha Phaolô maria Cao Đình Thuyên xin từ nhiệm. Từ năm 2010 đến nay là Chủ tịch Ủy Ban công lý và Hòa Bình của Hội đồng Giám mục Việt Nam.
Trong bài phát biểu ngày về với giáo phận Vinh (27/5/2010), ông cũng đã bày tỏ những lời tha thiết với quê hương xứ Nghệ “Thay vì đón tiếp một Tân Giám mục, Đức Cha, quý cha, quý thầy, quý tu sĩ và anh chị em đang mở rộng vòng tay để đón nhận một người con của xứ Nghệ đã xa quê hương 56 năm, nay được trở về để sống chết nơi miền đất Mẹ. Suốt những năm tháng dài xa quê, mặc dù thể xác phải ở xa quê hương, nhưng tâm hồn tôi vẫn canh cánh nhớ về nơi chôn nhau cắt rốn”, “có lẽ tôi là một trong những người con xứ Nghệ đã phải đi xa quê hương nhất và nhiều lần đã phải chọn quê người làm quê hương thứ hai của mình. Có những lúc tưởng chừng như không còn cơ hội trở về với quê cha đất tổ. Nào ngờ, bỗng dưng được trở về sống và phục vụ tại quê hương vào giai đoạn cuối cuộc đời.Xin cảm tạ Thiên Chúa, cảm ơn Toà Thánh, cảm ơn Giáo phận cũng như chính quyền đã tạo cơ hội thuận tiện”.Tân giám mục khẳng định “theo yêu cầu của Tòa Thánh, tôi chấp nhận về đây như một nguời con của quê hương trở về nơi cội nguồn của mình, như máu chảy về tim”.Vị Tân giám mục này còn tha thiết kêu gọi “quý Cha, quý thầy, quý tu sĩ nam nữ và tất cả anh chị em cộng tác với tôi để chúng ta có khả năng phục vụ Giáo phận cũng như quê hương đất nước nhiều hơn nữa”.
Thế nhưng nhìn vào thực tế, thì từ khi Giám mục Nguyễn Thái Hợp về làm “chủ chăn” vào năm 2010 đến nay, Giáo phận Vinh đã liên tiếp xảy ra nhiều vụ việc vi phạm pháp luật mang tính hệ thống. Điều đó đã ảnh hưởng đến cả giáo hội và chính quyền, gây mất ổn định chính trị, chia rẽ mối đoàn kết lương - giáo.
Đó là những vụ việc: Lấn chiếm, chuyển nhượng đất đai, xây dựng công trình trái pháp luật ở Giáo xứ Ngọc Long, xã Công Thành -huyện Yên Thành; Giáo xứ Làng Rào, xã Nghi Hương – huyện Tân Kỳ; Giáo xứ Lập Thạch, xã Nghi Thạch – huyện Nghi Lộc, giáo họ Yên Trạch, phường Thu Thủy (thị xã Cửa Lò). Tổ chức hành lễ ngoài cơ sở thờ tự vi phạm Pháp lệnh Tôn giáo ở xã Yên Khê – huyện Con Cuông; xã Nghĩa Xuân – huyện Quỳ Hợp; xã Châu Bình – huyện Quỳ Châu. Gây rối trật tự công cộng, đánh đập, bắt giữ người trái pháp luật ở xã Yên Khê – huyện Con Cuông; giáo xứ Mỹ Yên xã Nghi Phương ( Nghi Lộc).
Trong việc tách, lập xứ, họ đạo, mặc dù mới trình xin đang được chính quyền các cấp xem xét giải quyết hoặc chưa trình xin nhưng giáo hội đã tự ý thành lập các xứ, họ đạo. Không những thế, còn tổ chức các hoạt động tôn giáo trái pháp luật, hoặc tổ chức sinh hoạt tôn giáo tại nhà riêng giáo dân, xảy ra ở các huyện Tân Kỳ, Nghĩa Đàn, Con Cuông, Quỳ Hợp, Quỳ Châu...
Trước tình hình trên, ngày 17/9/2011, UBND tỉnh nghệ An đã có công văn số 5483/UBND-NC gửi đích danh Giám mục Nguyễn Thái Hợp thông báo về các hoạt động Tôn giáo vi phạm pháp luật trong thời gian qua, trong đó nêu rõ: Chỉ tính riêng trong khoảng 1 năm qua, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 23 vụ tôn giáo vi phạm pháp luật và vụ việc liên quan đến giáo dân, trong đó hoạt động đòi lại đất đai, xây dựng công trình trái pháp luật 10 vụ; chống người thi hành công vụ, hủy hoại tài sản (1 vụ); tụ tập đông người khiếu kiện, chặn xe (2 vụ)...
Đồng thời, các cấp ủy, chính quyền, các ngành chức năng đã tập trung giải quyết các sự việc theo đúng qui định của pháp luật, trên cơ sở tôn trọng quyền tự do, tín ngưỡng của người dân. Đã gặp gỡ, trao đổi với linh mục quản xứ, các chức việc đề nghị phối hợp với chính quyền trong giải quyết các vấn đề nêu trên nhằm ổn định tình hình. Thế nhưng, một số linh mục quản xứ đã tỏ thái độ bất hợp tác với chính quyền trong giải quyết vụ việc. Họ còn rao giảng những nội dung sai sự thật, làm cho giáo dân nhận thức sai về chủ trương, chính sách của nhà nước; kích động giáo dân gây rối, chống đối chính quyền. Do vậy, đến nay, nhiều vụ việc chưa được giải quyết dứt điểm, thậm chí có những vụ việc mới phát sinh ngày càng phức tạp hơn.
Ông Nguyễn Thái Hợp đã để mặc các giáo dân xã Nghi Phương (Nghi Lộc) trong vụ gây rối, bạo loạn xảy ra ngày 3 và 4 tháng 9.Điển hình, như vụ việc xảy ra ở giáo họ Trại Gáo, giáo xứ Mỹ Yên xã Nghi Phương huyện Nghi Lộc diễn ra trong một thời gian dài. Đỉnh điểm là các sự việc gây rối và bạo loạn vào ngày 3 và 4 tháng 9/2013 mà Báo Nghệ An Điện tử đã đưa tin. Cần phải nói thêm rằng, trong suốt thời gian diễn ra cuộc hỗn loạn, thì Giám mục Nguyễn Thái Hợp không hợp tác với chính quyền và để mặc cho Tân Giám mục phụ tá Phêrô Nguyễn Văn Viên vừa mới được bổ nhiệm trước đó vài giờ, ủy quyền cho Linh mục phê rô Nguyễn Xuân Qúy, quản xứ Xuân Mỹ ra trao đổi với các cấp chính quyền và khuyên nhủ bà con ra về.
;){kind=link}
Liệu ông Nguyễn Thái Hợp đã làm tròn bổn phận trách nhiệm của mình từ khi nhậm chức Giám mục ở Giáo phận Vinh? (trong ảnh: ông Nguyễn Thái Hợp làm chủ lễ tại thánh lễ tấn phong Giám mục phụ tá Nguyễn Văn Viên)
Từ thực tế trên, dư luận không khỏi đặt câu hỏi, Giám mục Nguyễn Thái Hợp đã thực sự làm tròn trách nhiệm, bổn phận “ người chủ chăn” đối với giáo phận và phục vụ quê hương xứ Nghệ như những lời ông đã nói trong bài phát biểu ngày về với giáo phận Vinh? Đồng thời, những gì ông đã và đang thể hiện liệu có xứng đáng với vai trò Chủ tịch Ủy ban công lý và hòa bình của Hội đồng giám mục Việt Nam? Có đúng như châm ngôn mục vụ “ Sự thật” và “ Tình yêu” mà ông đã trả lời phỏng vấn trên Trang thông tin điện tử Hội đồng Giám mục Việt Nam ngày 28/6/2010 khi vừa mới được bổ nhiệm làm Giám mục Giáo phận Vinh?