Từ miền đất đỏ Phủ Quỳ
Du lịch canh nông(còn gọi là du lịch nông nghiệp) đã được hình thành và phát triển ở các nước châu Âu từ khá lâu, tiếp đến là một số nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ. Ở Việt Nam, những năm gần đây du lịch canh nông cũng bắt đầu phát triển ở một số địa phương như Lâm Đồng, Quảng Nam và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.
Được ví là một “Việt Nam thu nhỏ” nên Nghệ An có nhiều tiềm năng để phát triển du lịchvới đầy đủ các loại hình: Văn hóa - tâm linh, biển - nghỉ dưỡng, sinh thái, cộng đồng. Và nói đến tiềm năng du lịch canh nông, vùng đất này có tiền đề lớn từ nền nông nghiệp được khai phá, hình thành từ hàng nghìn năm trước và ngày nay vẫn được duy trì, mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng.
Những ngày Thu mát mẻ này, anh Lê Đại Lộc, chủ nhân của thung lũng hoa Phủ Quỳ ở xóm Nam Kim, xã Nghĩa Long (Nghĩa Đàn) đang tích cực chăm sóc các luống hoa để phục vụ du khách. Dự kiến khoảng gần một tháng nữa các loài hoa tam giác mạch, cúc họa mi và cánh bướm… sẽ nở rộ, chào đón những bước chân du khách gần, xa đến thưởng ngoạn và khám phá.
Thung lũng hoa của anh Lộc có khung cảnh thơ mộng, lại nằm cạnh tuyến đường Hồ Chí Minh nên chắc chắn sẽ “hút” không ít người dừng chân ngắm cảnh. Đây là mùa thứ ba thung lũng hoa Phủ Quỳ được đưa vào khai thác và phục vụ nhu cầu du lịch. Từ cuối năm 2018, nhiều người đã biết và tìm đến vùng đất Phủ Quỳ để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của cánh đồng hoa bao la, trải dài như vô tận.
Năm nay, theo lời anh Lộc, cánh đồng hoasẽ có nhiều loài hoa mới khoe sắc trong dịp cuối Thu, đầu Đông và được thiết kế lại khiến du khách có nhiều bất ngờ. Đến đây, du khách sẽ có được sự trải nghiệm thú vị, được hòa mình vào cảnh sắc tươi đẹp và có được những tấm ảnh check-in độc đáo, ghi lại khoảnh khắc đáng nhớ trên hành trình.
Cũng vào dịp cuối Thu, đầu Đông, cánh đồng hoa hướng dương của công ty TH ở Nghĩa Đàn sẽ nở vàng rực cả một vùng. Những năm qua, cánh đồng hoa bạt ngàn - nguồn thức ăn của những con bò sữa lúc nở rộ đã thu hút hàng vạn du khách về đây thưởng ngoạn. Không chỉ người dân nội tỉnh, khách ở các tỉnh lân cận, thậm chí ở Hà Nội cũng tìm đến vùng đất Phủ Quỳ trong dịp này.
Có thể nói vẻ đẹp cánh đồng hoa hướng dương đã góp phần làm nên thương hiệu du lịch Nghệ An, tạo sự lan tỏa ngày càng rộng rãi. Năm nay, để chuẩn bị tiếp đón và phục vụ du khách, chủ nhân của cánh đồng hoa cũng đang tập trung chăm sóc, mở rộng quy mô gieo trồng và sửa sang các tuyến đường để thuận tiện cho việc đi lại và chiêm ngưỡng của khách du lịch.
Phủ Quỳ là vùng đất màu mỡ, có điều kiện thuận lợi để phát triển nông nghiệp. Cùng với những cánh đồng, thung lũng hoa đua nhau khoe sắc, nơi đây còn có những trang trại, khu vườn cam, bưởi trĩu quả Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn và thị xã Thái Hòa. Những vườn cây trái này gần đây đã có nhiều khách tìm đến thưởng thức hương vị, trải nghiệm quy trình chăm sóc, thu hoạch và chế biến để nắm bắt giá trị của lao động, sâu hơn nữa là những vỉa tầng văn hóa ẩn chứa trong cuộc sống thôn quê.
Đến cuộc sống và cảnh sắc các vùng quê
Không chỉ vùng Phủ Quỳ, nhiều vùng quê khác ở Nghệ An cũng giàu tiềm năng phát triển du lịch canh nông. Thời gian qua, không chỉ người dân Nghệ An mà hầu khắp đất nước, có cả du khách nước ngoài đã về xã Thanh An (Thanh Chương) du ngoạn đảo chè.
Nơi đây có gần 300 ha đồi chè được bao quanh bởi 80 ha mặt nước đã tạo nên phong cảnh tuyệt đẹp, vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng và không kém phần lãng mạn. Sự kỳ vĩ của phong cảnh được tạo bởi bàn tay khai phá và lao động của những người nông dân chất phác khi cuốc đất trồng chè trên đồi và ngăn đập giữ nước.
Du khách đã đến với đảo chè khoảng 5 năm, vào tất cả các mùa để ngắm cảnh, du thuyền, thưởng thức các loại sản vật và trải nghiệm quy trình sản xuất, chế biến loài cây nguyên liệu này. Từng tham quan đảo chè, ông Nguyễn Công Tường, một du khách ở Hà Nội chia sẻ: “Đảo chè ở Thanh Chương thực sự là điểm đến hấp dẫn và độc đáo, là thành quả lao động của người nông dân xứ Nghệ, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái và phát triển du lịch”.
Có thể kể thêm những điểm đến du lịch canh nông đang trong quá trình hình thành và phát triển như mô hình Homestay ở Kim Liên (Nam Đàn) với những vườn cây trái và hồ sen xanh mát. Ở đây có 4 gia đình đang thực hiện thí điểm mô hình du lịch cộng đồng dựa trên cơ sở vườn cây, ao sen và điểm lưu trú đạt chuẩn. Đã có những du khách về trải nghiệm không gian và cuộc sống nơi quê hương Bác Hồ, là địa phương đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu.
Những trang trại cam bạt ngàn ở xã Đồng Thành (Yên Thành), đồi chè ở Hùng Sơn (Anh Sơn), rừng tre ở Châu Khê (Con Cuông) và hàng chục làng nghề trên các địa bàn cũng đang được xây dựng thành điểm đến du lịch. Rồi đây, du khách khắp mọi miền sẽ tìm về với các vùng thôn quê của Nghệ An để được đắm mình trong cảnh sắc tươi đẹp, thưởng thức sản vật, trải nghiệm đời sống và những giá trị văn hóa được vun đắp từ ngàn đời.
Mở hướng đi bền vững
Ông Nguyễn Mạnh Cường - Giám đốc Sở Du lịch cho biết, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 tái bùng phát từ đầu tháng 8, dự ước tháng 9/2020 tổng lượt khách du lịch ước đạt 137.000 lượt, trong đó khách lưu trú khoảng 125.000 lượt (bằng 43% so với tháng 9/2019). Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 221 tỷ đồng, trong đó doanh thu du lịch ước đạt 116 tỷ đồng (bằng 48% so với tháng 9/2019).
Tổng cộng 9 tháng, lượng khách ước đạt gần 2,86 triệu lượt (bằng 49% so với cùng kỳ năm 2019); tổng thu từ khách du lịch đạt 3.841 tỷ đồng, trong đó doanh thu du lịch ước đạt 2.092 tỷ đồng (bằng 48% so với cùng kỳ năm 2019). Đến thời điểm hiện nay, tình hình dịch bệnh đã có những chuyển biến tích cực.
Hơn nữa, trong hai đợt bùng phát dịch Covid-19, ở Nghệ An không có ca lây nhiễm, các điểm du lịch vẫn đảm bảo an toàn cho khách nội địa trong những tháng còn lại của năm 2020. Vì vậy, Sở Du lịch đang chuẩn bị khởi động tái kích cầu du lịch, vừa để đáp ứng nhu cầu của người dân, vừa hướng tới sự kỳ vọng về doanh thu cho ngành du lịch. Trọng tâm của hoạt động tái kích cầu là du lịch canh nông, hướng về nông thôn. Hiện ngành du lịch đang chỉ đạo các điểm đến đảm bảo an ninh trật tự và an toàn giao thông để du khách luôn có được cảm giác yên tâm, thích thú.
“Du lịch canh nông là loại hình du lịch vừa mang lại lợi ích kinh tế cho người nông dân, vừa có vai trò to lớn trong việc giữ gìn cảnh quan làng quê, giữ được văn hóa bản sắc dân tộc của quê hương, tăng thu nhập cho người nông dân ngay trên chính mảnh đất quê hương, tạo ra sản phẩm du lịch khác lạ, độc đáo hấp dẫn có sức cạnh tranh lớn”.
Và để phát huy hiệu quả, ngành du lịch đang tập trung vào việc đề xuất cơ chế, chính sách cho loại hình du lịch canh nông, nâng cao chất lượng du lịch nông nghiệp bằng cách thu hút vốn đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực, tăng cường công tác quản lý, quảng bá, giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm thị trường…
Hiện nay, một số mô hình du lịch canh nông đã được đề xuất để khai thác, phát triển và xây dựng thành các tour, tuyến. Tiêu biểu là mô hình trải nghiệm sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại huyện Nghĩa Đàn theo tuyến đường Hồ Chí Minh: tham quan mô hình trang trại của Công ty rau sạch FVF kết hợp tham quan các đồi hoa. Mô hình tham quan Hợp tác xã Sen quê Bác, thăm vườn cây trái ở Kim Liên (Nam Đàn) kết hợp với khám phá đảo chè (Thanh Chương). Mô hình du lịch nông nghiệp tại bản Pha, xã Yên Khê gắn với sản phẩm cam, kết nối với rừng tre và nghề chế biến tre mỹ nghệ ở Châu Khê (Con Cuông)...
Trong Thông điệp Ngày Du lịch thế giới năm 2020 (27/9), Tổng Thư ký Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO) Zurab Pololikashvili khẳng định:“Đưa phát triển nông thôn trở thành trọng tâm của các chính sách du lịch thông qua giáo dục, đầu tư, đổi mới sáng tạo và công nghệ có thể chuyển đổi sinh kế cho hàng triệu người, bảo vệ môi trường và văn hóa của chúng ta”.