Hơn 1.000 tỷ đồng đền bù giải phóng mặt bằng
Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn qua huyện Diễn Châu có tổng chiều dài 26,67 km, đi qua 12 xã (đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu có chiều dài 15,34 km/9 xã; đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt có chiều dài 11,33 km/4 xã; đặc biệt, xã Diễn Cát thuộc phạm vi của 2 đoạn).
Trong tổng chiều dài 26,67 km đường cao tốc đi qua, đất nông nghiệp khoảng 24,09 km (90%), đất ở dân cư khoảng 2,61 km (10%); số hộ dự kiến tái định cư 119 hộ.
Ông Lê Mạnh Hiên - Phó Chủ tịch UBND huyện Diễn Châu cho biết: Tổng kinh phí GPMB dự kiến theo quyết định phê duyệt tổng thể (điều chỉnh) qua huyện Diễn Châu là 1.108,5 tỷ đồng (trong đó: Đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu: 617,1 tỷ đồng tại Quyết định phê duyệt điều chỉnh tổng thể số 1374/QĐ/UBND ngày 17/4/2020; Đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt: 491,42 tỷ đồng tại Quyết định số 1373/QĐ-UBND ngày 17/4/2020).
Hiện nay vốn đã cấp cho dự án 560 tỷ đồng, trong đó: Đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu 320 tỷ đồng, giải ngân được tổng số 147,57 tỷ đồng. Trong đó: Kế hoạch vốn năm 2019 là 120 tỷ đồng, đã giải ngân 120 tỷ đồng, đạt 100%; Kế hoạch vốn năm 2020 là 200 tỷ đồng, đã giải ngân được 38 tỷ đồng.
Đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt được cấp 240 tỷ đồng, đã giải ngân được tổng số 87,86 tỷ đồng.
12 xã liên quan và ảnh hưởng tới công tác đền bù GPMB gồm: Diễn Phú, Diễn Lợi, Diễn Cát, Diễn Đồng, Diễn Đoài, Diễn Thọ, Diễn Xuân, Diễn Tháp, Diễn Yên, Diễn Hạnh, Diễn Liên và Diễn Quảng.
Hiện nay công tác kiểm kê, kiểm đếm tài sản vật kiến trúc, cây cối, hoa màu trên đất vườn đã hoàn thành. Huyện đang thực hiện các thủ tục trình và phê duyệt giá bồi thường để lập và phê duyệt phương án bồi thường. Đối với đoạn qua đất ở, đất vườn không đủ điều kiện tái định cư: Đã áp giá, lập dự thảo phương án, nhưng chưa phê duyệt phương án do hiện nay chưa xác định giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường.
Đối với các thửa đất ở phải tái định cư đã hoàn thành công tác kiểm kê, kiểm đếm nhưng chưa phê duyệt phương án do chưa xác định giá đất cụ thể.
Huyện Diễn Châu đã và đang tập trung xây dựng 9 vị trí quy hoạch khu tái định cư phục vụ các hộ di dời.
Sớm giải quyết tồn tại, vướng mắcĐối với đất nông nghiệp vẫn tồn tại một số vướng mắc: Các hộ dân xây dựng công trình, trang trại trên đất nông nghiệp công ích của xã nhưng không đầy đủ hồ sơ hợp pháp, không phù hợp với mục đích sử dụng đất (theo các hợp đồng thầu khoán) để xác định việc bồi thường, hỗ trợ.
Một số công trình xây dựng trên đất 64, không đúng mục đích, các hộ gia đình, cá nhân yêu cầu bồi thường, hỗ trợ. Tuy nhiên, theo văn bản chỉ đạo của tỉnh, sở, ngành thì không được bồi thường, hỗ trợ nên không phê duyệt được phương án dẫn tới việc các hộ dân chưa nhất trí.
Đối với vấn đề này, ông Lê Mạnh Hiên - Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Huyện giao cho Hội đồng BTGPMB và các Tổ giúp việc tuyên truyền, vận động và tham mưu UBND huyện ban hành thông báo cho các hộ dân biết. Sau khi đã thực hiện tất cả các quy trình rồi mà các hộ không nhất trí thì cần thiết phải bảo vệ thi công.
Một khó khăn khác nữa là đối với đất rừng phòng hộ tại xã Diễn Phú đã được Nhà nước giao đất, cấp Giấy chứng nhận QSD đất cho các hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thôn (nhóm hộ) sử dụng ổn định nhưng khi thu hồi không được bồi thường, hỗ trợ về đất.
Hiện nay, UBND huyện đã thu hồi toàn bộ đất rừng phòng hộ, tuy nhiên, không phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ do không được bồi thường về đất. Việc hỗ trợ khác đối với đất rừng phòng hộ UBND huyện đã có văn bản xin ý kiến UBND tỉnh và các sở, ngành đề nghị cho hỗ trợ khác bằng mức bồi thường 1 lần giá đất rừng sản xuất; Tuy nhiên, hiện nay chưa được các sở, ngành chấp thuận.
Một số hộ tại xã Diễn Đoài đề nghị hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp tạo việc làm bằng 5 lần mức bồi thường, nên chưa ký hồ sơ. Tuy nhiên, theo quy định hiện hành của UBND tỉnh chỉ được hỗ trợ bằng 2 lần, UBND huyện, Hội đồng BTGPMB, các Tổ giúp việc đã trực tiếp nhiều cuộc làm việc để tuyên truyền, giải thích, vận động ký hồ sơ. Huyện chỉ đạo, giao các phòng, ban, ngành, đoàn thể cấp huyện, các tổ chức chính trị, xã hội cấp huyện và xã tiếp tục tuyên truyền, vận động. Việc thu hồi đất và phê duyệt phương án được thực hiện theo đúng chính sách hiện hành của UBND tỉnh và khung chính sách của dự án.
Được biết, trong tất cả các cuộc họp, Ban Thường vụ Huyện ủy, lãnh đạo UBND huyện Diễn Châu đều lồng ghép nội dung chỉ đạo, coi việc giải phóng mặt bẳng cao tốc Bắc - Nam là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, yêu cầu tất cả hệ thống chính trị vào cuộc để cùng với tỉnh có được kết quả tiến độ như chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải./.