(Baonghean) - Để nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế và tạo thêm sức hấp dẫn cho việc thu hút đầu tư nước ngoài, Chính phủ xác định lấy việc rút ngắn thời gian làm các thủ tục hành chính làm khâu đột phá; nổi bật là đã triển khai thực hiện Nghị quyết 19/NQ-CP Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Kết quả có được những chuyển biến rất tích cực. Cụ thể như ở ngành Thuế, tính đến đầu năm nay, sau khi thực hiện các giải pháp, số giờ tuân thủ về thuế đã giảm được 370 giờ/năm và 53 thủ tục hành chính, đơn giản hoá 262 thủ tục hành chính và đang tiếp tục cắt giảm 45,5 giờ để thời gian nộp thuế bằng với thời gian trung bình của các nước trong khu vực ASEAN-6 là 171 giờ/năm.
Thế nhưng, niềm vui bé nhỏ đó đã sớm bị dập tắt khi mà báo cáo Khảo sát Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2014 vừa được công bố cách đây mấy ngày cho thấy, năm vừa qua, tỷ lệ doanh nghiệp phải trả chi phí không chính thức để được giải quyết công việc vẫn ở mức rất cao, tới 58,2%.
Gọi là “chi phí không chính thức” nghe cho có vẻ lịch lãm theo phong cách ngoại giao. Chứ thật ra, thứ chi phí đó chính là tiền lót tay, tiền “bôi trơn” các cửa ở các cơ quan công quyền để cho công việc được hanh thông, “trơn bọt, lọt lạch”. Còn người ngửa tay ra nhận khoản “chi phí không chính thức đó” chính là cán bộ, công chức trong bộ máy, là những người được Nhà nước cấp lương bổng đầy đủ với nhiệm vụ chính là giải quyết, đáp ứng những yêu cầu, nhu cầu chính đáng của các nhà đầu tư.
Báo cáo cũng cho biết, tỷ lệ doanh nghiệp phải trả chi phí không chính thức trong nhiều hoạt động khác cũng ở mức cao, đơn cử như: Khoảng 17,2% doanh nghiệp FDI thừa nhận họ đã trả chi phí không chính thức để có được giấy phép đầu tư. 31,4% doanh nghiệp đã phải trả hoa hồng khi cạnh tranh giành các hợp đồng của cơ quan nhà nước.
Đặc biệt, hối lộ trong quá trình ký kết giành hợp đồng tăng cao gấp ba lần so với năm 2013. Ngoài ra, tỷ lệ doanh nghiệp phải trả chi phí không chính thức cũng rất cao khi thực hiện dịch vụ ở cảng khi xuất, nhập khẩu (66,2%), giám sát tuân thủ (60,1%)... Tất cả, đã khiến cho các nhà đầu tư ngày càng lo ngại về hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình tại Việt Nam. Đây chính là cái mà nhiều người gọi là “điểm đen gây nản lòng nhà đầu tư”. Và các nhà đầu tư đã lên tiếng khuyến nghị rằng, muốn hấp dẫn các nhà đầu tư, nhất là những nhà đầu tư nước ngoài có chất lượng cao thì nhất thiết phải cắt giảm và tiến tới loại bỏ hoàn toàn chi phí bôi trơn.
Đây là một đề xuất rất đáng lưu tâm và rất cần được thực hiện ngay. Và đã coi việc cải cách hành chính là khâu đột phá, thì nên coi việc giảm thiểu và tiến tới xóa bỏ triệt để các chi phí không chính thức là khâu “đột phá trong đột phá”. Rồi tập trung trí tuệ, sức lực, quyết tâm của các bộ, ngành, địa phương cũng như hệ thống các cơ quan nội chính cùng ra sức thực hiện thì mới có thể thay đổi được tình hình, cải thiện được môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia...
Và xin được nhấn mạnh lại: phải coi việc loại trừ các chi phí không chính thức là khâu đột phá của đột phá trong lĩnh vực cải cách hành chính nước nhà!
Duy Hương
