Dịu dàng phố đêm

 

Họ trôi về phía nhau hay dạt về những hướng khác, họ tìm về tổ ấm hay từ tổ ấm ra đi, cũng đều trên phố. Có lần trong một buổi sáng tấp nập, tôi hòa mình vào dòng người trên phố Quang Trung và chợt nhận ra, đúng vào thời khắc này, trên mọi con phố Vinh hay cả các thành phố khác, người ta đang hòa nhịp với nhau trên những nẻo đường. Một sự hòa nhịp dường như vô hình, nhưng xôn xao trong đó một bản nhạc rất đời.

 

Một lần khác tôi nhận ra, phố không ồn ã như người ta thường nghĩ. Con phố Hồ Tùng Mậu gần Quảng trường Hồ Chí Minh, hóa ra về đêm yên ắng đến không ngờ. Có lẽ tôi đã phức tạp hóa vấn đề rồi chăng, khi lẽ ra nên đơn giản mà nghĩ rằng phố đông đúc, ồn ào vào ban ngày và thưa người, tĩnh lặng vào ban đêm, như một quy luật thường tình của nó? Nhưng đêm ấy, một đêm tháng Mười ngọt ngào hương hoa sữa, tôi giật mình vì sự im lặng của phố và tin chắc rằng đây mới là vẻ mặt thật của nó, là cuộc sống của nó. Tôi đã chìm vào phố đêm, vào sự im lặng đầy cảm thông và chia sẻ ấy, ru lòng mình về một tình yêu thương đôi khi không phải giữa những con người…

 

Bây giờ thì đường Hồ Tùng Mậu, có người đặt tên lại cho con đường này là “con đường ánh sáng”. Quả là nó sáng nhất trong những con phố ở Vinh về đêm. Sáng và đẹp lấp lánh. Người Vinh tự hào về nó, về những sắc màu nó mang lại nét phồn hoa cho đô thị của mình trong đêm. Nhưng, ngay cả khi đang bước dưới những cầu vồng ánh sáng, những chùm cây óng ánh buông tỏa đầy mộng mơ và quyến rũ kia, tôi vẫn có cho mình một con đường của quá khứ, của kỷ niệm chưa thể mờ phai. Của sự im ắng, của bóng tối giấu kín bao nỗi niềm…

 

Nhiều đêm như vậy, tôi đã miên man sống cùng thành Vinh, trong yên ắng, trong buồn bã, trong cả niềm dịu ngọt của sự đơn độc nữa. Phố Quang Trung, chỗ ngã tư giao với Đặng Thái Thân, năm nào tôi cùng vài người bạn thường ra ăn đêm ở đó sau một buổi tối hát hò. Phố Nguyễn Văn Cừ, một đêm cách đây vài năm, chúng tôi từng đi bộ dọc phố ra đến tận Quảng trường. Phố Minh Khai nữa, có lần đứa bạn cùng nhóm bị thủng lốp xe, chúng tôi cùng nhau đi bộ sau khi không tìm được quán sửa xe nào vì đã quá khuya. Mệt nhưng chúng tôi vui vì cảm thấy gắn bó với nhau hơn…

 

Nhưng phố gần gũi nhất với tôi khi chỉ một mình. Nỗi cô đơn thường cô lập ta với thế giới nhưng đôi khi gắn kết ta hơn với một phần của nó. Tôi thích đi bộ dọc các con đường, đếm bước chân mình đang lẫn trong bóng những cây xà cừ, cây bằng lăng đổ dài xuống mặt đất. “Một, hai, ba, bốn…”, cứ vậy đếm cho đến hàng ngàn bước chân. Đấy là một cách tôi chuyện trò cùng phố. Tôi đo chiều dài các con phố bằng những bước chân, và câu chuyện buồn tẻ ấy của tôi có vẻ đã được phố bao dung lắng nghe bằng sự im ắng nhẫn nại. 

 

Bóng đêm tràn vào các ngõ hẹp, lẫn vào từng kẽ lá, từng cánh cổng. Những ngôi nhà đang ngủ. Chúng im lìm và tôi biết phía trong đó là những gia đình với số phận khác nhau. Ngôi nhà này có thể mang tên Hạnh Phúc, ngôi nhà kia có thể mang tên Tan Vỡ, kia nữa có thể là Chờ Đợi, Phản Bội hay Túng Thiếu, Giàu Sang… Còn ngôi nhà của tôi, nơi tôi được trở về hay trở lại là mình, nó có tên là Phố Đêm. Mái nhà là những lùm cây, là vòm trời đầy sao nhấp nháy, là đám mây lẫn vào màu trời đêm trắng xám, là màn sương giăng mỏng khiến ánh trăng bàng bạc như màu biển lúc mù khơi. Những đêm trở về với phố, tôi hiểu rằng lúc ấy tôi được là mình.

 

Con phố Lê Hồng Phong này đã bao lần tôi cùng người bạn ấy bước đi, từ lúc thành phố mới lên đèn cho đến nửa đêm, khi những ngôi nhà chìm vào giấc ngủ. Phố là nơi tôi và bạn gặp gỡ, cũng là nơi chúng tôi nhận ra nhau giữa bao người bằng một linh cảm đặc biệt, là nơi dắt tay nhau đi hàng giờ dưới ánh trăng, trong làn hương sữa thơm tho. Đêm tháng Mười, một làn gió thổi đến khiến những chiếc lá rơi lả tả. Chúng tôi cúi nhặt lá, ngắm nghía kĩ màu vàng, màu đỏ, màu xanh với tất cả mọi sắc độ của chúng. Trên những gân lá, có thể thấy rõ cái sự sống từng thổn thức đập để nuôi dưỡng màu diệp lục cho cây. Những chiếc lá khiến chúng tôi cảm thấy yêu cuộc sống hơn và trân trọng từng phút giây được sống, từng phút giây bên nhau, từng phút giây yêu thương nồng nàn.

 

Nhưng phố cũng là nơi tôi chia xa người bạn ấy, khẽ khàng như một chiếc lá rơi nghiêng nhưng sau đó là đớn đau và hụt hẫng. Cả đời tôi có lẽ là một chuỗi những sự phức tạp hóa vấn đề. Tôi đã không chấp nhận sự đơn giản, thậm chí cả sự êm đềm phẳng lặng và tròn đầy của hạnh phúc. Như con thiêu thân điên cuồng, lúc nào tôi cũng muốn lao vào chỗ có lửa. Tôi đâu biết rằng sự dữ dội, bạo liệt của ngọn lửa đôi khi cũng là khởi đầu của những lụi tàn. 

 

Bạn từng nói, sao không để mọi thứ đẹp và giản dị như những con phố về đêm kia, bình thản như vậy mà sống. Rằng rốt cục con người đều phải chết, như những chiếc lá rụng kia, vậy sao không yêu thương nhau hết lòng. Những lúc bên bạn, nắm tay hoặc khoác vai nhau đi dọc phố, tôi yên ổn nghĩ rằng điều bạn nói là hoàn toàn đúng. Nhưng rồi cùng với thời gian, cùng với sự điên rồ sẵn có trong tôi, cùng với sự nổi loạn lúc nào dường như cũng thường trực, tôi có một định nghĩa khác cho riêng mình, rằng hạnh phúc đâu có thể giản đơn vậy. Tôi tìm đến sự chia lìa, sự chông chênh, thấy trong mình cái sức mạnh của kẻ làm điều tàn nhẫn. 

 

Để lúc này một mình lang thang khắp các con phố, tôi hiểu ra rằng sự giản đơn hay phức tạp, điều nghiễm nhiên có và điều được tìm kiếm, đâu có quan trọng như tôi từng nghĩ. Điều quan trọng cốt lõi là cảm giác của con người, là chúng ta có cảm thấy yêu thương và hạnh phúc không, vậy thôi. 

 

Phố đón tôi, dịu dàng như nó từng thế bao nhiêu năm nay. Đêm có vẻ mênh mang hơn, nhưng tôi không trốn trong bóng tối của nó nữa. Tôi hòa mình vào phố, vào đêm, vào sự tĩnh lặng của Vinh sau những giờ phút ồn ào tấp nập. Tôi trò chuyện với phố bằng cách đếm những bước chân mình. Ngày nào cũng đếm, những con số khi ít khi nhiều, nhưng rồi ngay ngày hôm sau tôi đã quên mất con số của ngày hôm trước. Chúng, những con số, có nghĩa lý gì chứ? Phải chăng tôi đã bỏ lỡ điều gì ở khoảng giữa của những con số ấy?

 

Tôi đã bỏ lỡ nhiều đêm lang thang cùng người bạn ấy, bỏ lỡ điều khiến bạn hạnh phúc hay đau khổ, bỏ lỡ đôi bàn tay ấm và mềm đang cần được nắm, bỏ lỡ đôi bờ vai vững chãi ướt đẫm sương khuya. Hóa ra cuộc đời là những sự lựa chọn, và tôi đã lựa chọn không phải bờ vai và bàn tay kia, không phải sự vững chãi và đáng tin cậy ấy, mà là cảm giác chông chênh, cô đơn và tiếc nuối này. Những sự lựa chọn luôn là những bài học, và tôi cảm ơn phố đã bày cho tôi cuộc chơi này, để cuối cùng tôi đã biết hạnh phúc đơn giản là sự lựa chọn của yêu thương.