Tổng thống Zimbabwe Rober Mugabe ngay từ khi lên nắm quyền vào những năm 1980 đã lập ra một đội quân tinh nhuệ phục tùng duy nhất mệnh lệnh của tổng thống. Đó là Lữ đoàn số 5, đơn vị được huấn luyện và trang bị đặc biệt.
Lữ đoàn số 5 là đơn vị tinh nhuệ gồm các binh sĩ Zimbabwe được huấn luyện đặc biệt. Đơn vị này thành lập năm 1981 và được trang bị, huấn luyện theo thỏa thuận với Triều Tiên. Năm 1981, khoảng 106 cố vấn quân sự Triều Tiên đã tới Zimbabwe để huấn luyện đơn vị này. Hoạt động huấn luyện kéo dài đến tháng 9/1982.
Thành viên của Lữ đoàn số 5 bao gồm 3.500 binh sĩ vốn xuất thân từ Quân giải phóng quốc gia Zimbabwe (ZANLA). Ngoài ra, thành viên của Lữ đoàn số 5 cũng bao gồm một số binh sĩ nước ngoài trong đó có Tanzania.
Lữ đoàn số 5 không giống với bất cứ đơn vị quân đội nào của Zimbabwe, bởi nó không trực thuộc sự quản lý của quân đội. Thay vào đó, Lữ đoàn số 5 chỉ phục tùng mệnh lệnh của tổng thống. Đây cũng là đơn vị duy nhất của Zimbabwe được trang bị vũ khí mua từ các nước Liên Xô như súng phòng không, xe thiết giáp.
Những người chỉ trích Tổng thống Mugabe cho rằng, đơn vị này được lập ra chỉ phục vụ mục đích riêng của ông thay vì mục đích quốc gia. New York Times dẫn lời giới ngoại giao nói rằng, Lữ đoàn số 5 được thành lập để tạo ra một đơn vị tinh nhuệ trung thành tuyệt đối với Tổng thống Mugabe.
Sau những vụ việc tai tiếng, năm 1988, Lữ đoàn số 5 bị giải thể và chỉ hoạt động trở lại bắt đầu từ năm 2006.
Trong bối cảnh chính biến hiện nay ở Zimbabwe, hiện chưa rõ đơn vị này sẽ có động thái ra sao.
Quân đội Zimbabwe đêm 14/11, rạng sáng 15/11 đã tiến hành một cuộc chính biến. Họ điều hàng loạt xe tăng đến thủ đô Harare, tước vũ khí của cảnh sát, chiếm đóng đài truyền hình quốc gia và quản thúc vợ chồng Tổng thống Mugabe. Tổng thống Mugabe, người lãnh đạo Zimbabwe gần 40 năm, tuyên bố sẽ không từ chức khi chưa hết nhiệm kỳ.
Ông Mugabe hôm qua đã bất ngờ xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên kể từ khi bị quân đội quản thúc. Quân đội Zimbabwe sau đó ra thông cáo nói rằng, các cuộc đàm phán giữa quân đội và ông Mugabe về chuyển giao quyền lực đã đạt được “tiến triển đáng kể”.
Trong một diễn biến liên quan khác, các lãnh đạo đảng cầm quyền Zanu-PF đã hối thúc ông Mugabe từ chức. Các cựu binh mới đây vẫn còn trung thành với ông Mugabe thì giờ đây cũng kêu gọi vị tổng thống 93 tuổi này từ chức. Zanu-PF hôm qua đã nhóm họp để đưa ra dự thảo phế truất ông Mugabe và tuyên bố sẽ luận tội ông vào tuần tới nếu ông tiếp tục không chịu từ chức.
Theo Dantri
