(Baonghean) - Với những phóng viên làm nhiệm vụ tuyên truyền tại Giải bóng đá TN – NĐ Cúp Báo Nghệ An, họ có rất nhiều niềm vui: được chứng kiến những trận đấu sôi nổi, những biểu hiện hồn nhiên, đáng yêu của các cầu thủ nhí, những câu chuyện bên lề hấp dẫn… Nhưng cũng có lúc các phóng viên cảm thấy kém vui, nhất là khi đang diễn ra một trận đấu nào đó, bên ngoài sân cỏ có những tiếng xì xào “Thằng nớ…đáng nghi quá!”.
“Thằng nớ” ở đây là chỉ những cầu thủ đang thi đấu trên sân thể hiện sự “cứng” hơn so với các cầu thủ đồng lứa về thể hình, thể lực, kỹ thuật và cả sự tinh khôn trên sân cỏ. Còn “đáng nghi” - nghĩa là cầu thủ đó có dấu hiệu vượt quá tuổi so với quy định trong điều lệ hay nói cách khác là có sự gian lận từ phía đội bóng của cầu thủ đó. Với những người mong muốn vào sự lành mạnh, trong sáng và hồn nhiên ở sân chơi dành cho lứa tuổi thiếu nhi này thì chắc chắn rằng những lời bình luận đó sẽ làm họ không mấy hài lòng.
Với Ban tổ chức, chắc hẳn câu chuyện về đội Thiếu niên Thanh Chương ở mùa giải năm ngoái vẫn còn nóng hổi. Sau khi vượt qua đội TN Đô Lương ở bán kết, đội bóng này sẵn sàng bước vào trận chung kết cùng TN Thái Hòa với tư cách là ứng cử viên nặng ký nhất cho chức vô địch. Tuy nhiên, trước trận đấu, từ một số nguồn tin rằng trong đội TN Thanh Chương có một cầu thủ quá tuổi, Ban tổ chức đã xác minh, từ đó khẳng định TN Thanh Chương đã vi phạm điều lệ và loại đội bóng này ra khỏi giải, đồng thời không công nhận kết quả các trận đấu trước đó của đội bóng này. Câu chuyện này đã tạo ra một vết gợn không đáng có cho một mùa giải tưởng chừng đã thành công mỹ mãn.
Trước đó 4 năm, ở mùa giải 2009, trước vòng bán kết, cũng có một đội bóng thiếu niên bị loại khỏi giải, đó là TN Yên Thành. Sau lượt đấu thứ 2 ở vòng bảng mà ở đó, TN Yên Thành đã giành chiến thắng đậm 6 – 0 trước TN Cửa Lò, ban huấn luyện đội TN Cửa Lò đã khiếu nại lên ban tổ chức về một trường hợp gian lận tuổi của TN Yên Thành. Sau khi cử người đi xác minh, với những chứng cứ cho thấy đơn khiếu nại của ban huấn luyện đội TN Cửa Lò là chính xác, ban tổ chức quyết định loại đội TN Yên Thành khỏi giải. Cũng như các cầu thủ TN Thanh Chương năm 2013, ai cũng hình dung được các cầu thủ TN Yên Thành năm đó, ít ra là những cầu thủ đúng tuổi, đã buồn đến như thế nào, vì các em đã chơi hết mình và có những khoảnh khắc hạnh phúc với những chiến thắng giành được.
Trên đây là hai câu chuyện buồn trong công tác nhân sự ở những mùa giải bóng đá TN – NĐ Cúp Báo Nghệ An gần đây. Phải khẳng định rằng, với đặc trưng tâm lý lứa tuổi, các cầu thủ nhí ở độ tuổi thiếu nhi luôn thi đấu với sự hồn nhiên, trung thực vốn có. Tuy nhiên, ở một số đội bóng, vì căn bệnh thành tích, nhiều cán bộ thể thao đã gian lận, đưa vào đội hình thi đấu tại giải một số cầu thủ vượt quá tuổi và chính điều này đã khiến cho các em thiếu nhi phần nào mất đi sự trong sáng, vô tư vốn có.
Trao đổi với phóng viên, anh Nguyễn Hoàng Anh – cán bộ Trung tâm thi đấu TDTT tỉnh, người đã gắn bó với công tác kiểm tra nhân sự từ mùa giải đầu tiên đến nay, cho biết: Thông thường, trong kiểm tra nhân sự, các cán bộ, trọng tài dựa vào hồ sơ, gồm có giấy khai sinh, học bạ, bản xác minh lứa tuổi kèm ảnh có xác nhận của giáo viên chủ nhiệm, Ban giám hiệu nhà trường, Công an xã. Tuy nhiên, đây chỉ là bước đầu, bởi không ít trường hợp “mượn” hồ sơ để qua mặt Ban tổ chức. Vì vậy, sau bước kiểm tra hồ sơ, các cán bộ còn thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để xác minh lần nữa như hỏi chéo tên thầy, cô giáo dạy các môn học, điểm các môn học.., hoặc thậm chí kiểm tra khả năng thực tế của các em ở những môn học có điểm cao trong học bạ như Toán, Ngoại ngữ, Mỹ thuật...
Tuy nhiên, đây chưa phải là biện pháp xác minh cuối cùng. Trước mùa giải lần thứ 17 năm 2013, khi còn thể thức thi đấu vòng loại ở các cụm huyện và vòng chung kết ở Vinh, các đội bóng giành quyền tham dự vòng chung kết đều phải trải qua 2 phần kiểm tra nhân sự, ở vòng loại và vòng chung kết. Với những đội bóng đã vượt qua vòng loại, nếu còn nghi ngờ về nhân sự, trước khi vòng chung kết diễn ra (trong khoảng 1-2 tuần), Ban tổ chức sẽ cử cán bộ đi xác minh một lần nữa bằng cách về tận địa phương, gia đình của cầu thủ đó để điều tra. Nếu có trường hợp gian lận, Ban tổ chức sẽ loại cầu thủ đó, nhưng vẫn cho phép đội bóng được thay thế cầu thủ khác để thi đấu ở vòng chung kết. Tuy nhiên, từ mùa giải 2013, theo thể thức thi đấu mới, các đội bóng tập trung về Vinh thi đấu ngay từ vòng loại thì phần kiểm tra nhân sự chỉ còn một vòng. Điều này cũng phát sinh một bất cập là sau khi đã kiểm tra xong hồ sơ, kiểm tra cầu thủ, nếu còn nghi ngờ thì kế hoạch thi đấu sẽ bị ảnh hưởng do ban tổ chức phải mất thời gian xác minh, đặc biệt là trong trường hợp phải về tận địa phương, gia đình những cầu thủ ở các huyện xa.
Do đó, từ năm 2013, công tác kiểm tra nhân sự có sự đổi mới là việc ban tổ chức mời CLB SLNA – đơn vị có nhiều kinh nghiệm trong tuyển chọn cầu thủ trẻ cùng tham gia và quá trình kiểm tra có sự giám sát và tư vấn của cán bộ Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (PC64) của Công an tỉnh. Tuy vậy, từ trường hợp đội TN Thanh Chương ở mùa giải năm ngoái, công tác nhân sự cần tiếp tục có những đổi mới như tiến hành kiểm tra sớm hơn để có thời gian xác minh xử lý những nghi ngờ, khiếu nại phát sinh; trong quá trình thi đấu, nếu còn trường hợp nghi ngờ, khiếu nại, Ban tổ chức cần có cơ chế sẵn sàng đi xác minh bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu và kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Có như vậy, công tác nhân sự mới góp phần tạo ra sân chơi thực sự lành mạnh, trong sáng và hồn nhiên cho các em thiếu nhi.
Minh Quân
Tài trợ chính: Công ty CP Bia Sài Gòn - Nghệ Tĩnh
Đồng tài trợ: Chi nhánh công ty CP Intimex Việt Nam tại Nghệ An