Cuộc chiến báo chí bất ngờ đã nổ ra giữa Mỹ và Trung Quốc, khi sáng sớm nay (18/3), phía Trung Quốc tuyên bố yêu cầu 3 cơ quan báo chí Mỹ đặt tại Trung Quốc là New York Times, Washington Post và Wall Street Jounal phải nộp danh sách các phóng viên quốc tịch Mỹ sẽ hết hạn visa trong năm nay và phải nộp lại thẻ phóng viên. Theo Axios, động thái này là nghiêm trọng bởi các phóng viên này sẽ không được hoạt động tác nghiệp tại Trung Quốc đại lục, Hong Kong và Ma Cao, cùng đó sẽ bị trục xuất khỏi nước này. Đây thường là những gì được áp dụng đối với các phóng viên trong danh sách đen.
Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng yêu cầu 5 cơ quan báo chí Mỹ tại nước này bao gồm: Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), New York Times, Washington Post, Wall Street Jounal và Times phải báo cáo cho cơ quan chức năng Trung Quốc tất cả thông tin về nhân viên, tài chính, bất động sản, hoạt động kinh doanh...
Theo New York Times, các quyết định mới nhất của Trung Quốc nhằm “trả đũa” việc trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa 5 cơ quan báo chí của Trung Quốc, gồm Tân Hoa Xã, Đài Truyền hình CGNT, Đài Phát thanh CRI, China Daily và People’s Daily vào danh mục “các phái bộ nước ngoài”. Hồi đầu tháng, Mỹ cũng thông báo áp đặt những hạn chế mới nhằm vào giới phóng viên, nhà báo Trung Quốc tại Mỹ. Theo đó, 5 cơ quan truyền thông nhà nước Trung Quốc hoạt động tại Mỹ sẽ chỉ được phép tuyển dụng tối đa 100 người Trung Quốc, so với 160 người hiện nay. Việc giảm trừ này cũng sẽ khiến 60 công dân Trung Quốc mất việc và phải trở về nước.
Với quyết định mới nhất của phía Trung Quốc, Phụ trách biên tập Marty Baron của tờ Washington Post bình luận, đây là một quyết định đáng tiếc. Giữa lúc tình hình dịch Covid-19 ngày càng nghiêm trọng, cần có những thông tin rõ ràng và kịp thời, điều này chỉ làm phức tạp thêm tình hình. Trong khi đó, Dean Baquet - Phụ trách biên tập của tờ New York Times gọi đây là một sai lầm nghiêm trọng, kêu gọi chính phủ hai bên nhanh chóng giải quyết mâu thuẫn. Matt Murra, Tổng Biên tập Wall Street Jounal cũng gọi đây là một “cuộc tấn công” chưa từng có và cho biết, cam kết của tạp chí này đối với việc cung cấp đầy đủ và sâu sắc thông tin về tình hình Trung Quốc sẽ không thay đổi.
Tất nhiên, phía Trung Quốc khẳng định, đây là các biện pháp phòng vệ chính đáng nhằm vào các hành động “kiềm chế” và “đàn áp” báo chí Trung Quốc của Mỹ. Về phần mình, trong tuyên bố mới nhất, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng đã bày tỏ lấy làm tiếc về quyết định của Trung Quốc và hy vọng Bắc Kinh sẽ cân nhắc lại quyết định này./.