Cơn 'khát' truyền đời ở xã 'sinh đôi' của Nghệ An

Lão nông Cao Văn Sơn, xóm 5, xã Tiến Thành buồn bã cho hay, gia đình có hơn 2 sào ruộng, sau khi thu hoạch xong lúa xuân, ông tranh thủ cày ải, mong trời có mưa để cấy hè thu. Ảnh: Xuân Hoàng

Không những thiếu nước sản xuất mà hiện nay giếng nước của hàng trăm hộ dân của các xóm Đồng Bàu, Đá Dựng, Yên Thịnh… của xã Mã Thành đã cạn nước. Ông Phan Văn ở xóm Yên Thịnh tâm sự: Tôi năm nay 72 tuổi, chứng kiến năm nào địa phương cũng bị hạn hán. Đã hạn thì không trồng được cây gì cả. Điều đó, thiếu đói năm này qua năm khác là điều tất nhiên. Đã vậy, còn thiếu nước sinh hoạt khiến cuộc sống của dân chúng tôi bị đảo lộn.  

Hỏi về những biện pháp chống hạn của địa phương? Ông Cảnh buồn bã nói: Xác định vụ hè thu sẽ gặp nhiều khó khăn do thiếu nước, địa phương đã hướng dẫn bà con chuyển đổi cây lúa sang trồng cây nhân trần. 

"Xã đã có phương án khơi dòng vét nước bơm tát, chuẩn bị hàng chục bơm dầu, 2 trạm bơm sẵn sàng đối phó hạn nhưng lo ngại nhất là không có nguồn nước để bơm. Nếu như nắng nóng kéo dài, trời không mưa thì 10 ngày nữa hầu hết diện tích trồng lúa đều hạn nặng không thể trồng được cây gì" - ông Trần Đình Cảnh chia sẻ.

Phương án thứ nhất, đó là làm cầu máng lấy nước từ sông Đào về. Ông Đại khẳng định: “Chỉ cần làm cái cầu máng bằng xi măng lấy nước từ sông Đào (sông Đào hiếm khi thiếu nước) thì việc thiếu nước không phải lo, quãng đường cũng chỉ mấy km. Nếu những chỗ địa hình cao thì dùng trạm bơm chuyển tiếp. Kinh phí cũng chẳng đáng là mấy so với đầu tư chống hạn những năm qua”.

Theo lãnh đạo chính quyền 2 xã Mã Thành và Tiến Thành thì năm nào xã cũng đề xuất nhiều phương án chống hạn lên huyện nhưng vẫn chưa được phê duyệt. Ông Bùi Trọng Long - Nguyên Chủ tịch UBND xã Mã Thành cho biết: “Trước vấn đề bức thiết của nhân dân. Vào năm 2000, đoàn khảo sát của huyện và tỉnh cũng về khe dốc Bốm xem xét tình hình, nhưng đến nay cũng không thấy hồi âm. Chúng tôi tha thiết cấp trên quan tâm và có biện pháp về việc chống hạn của 2 xã để nhân dân bớt khổ”.

Tuy nhiên, ông Ngọc cho rằng, giải pháp ngăn đập khe Bốm là không khả thi. Bởi khu vực rừng thường nguồn đã chuyển sang rừng trồng, nguồn sinh thủy không nhiều như rừng nguyên sinh trước đây; trong khi đó chi phí đầu tư ngăn đập rất cao. Còn phương án xây dựng cầu máng lấy nước từ sông Đào chạy thẳng lên xã Mã Thành và Tiến Thành cũng không nên làm, vì không phù hợp với nguyên lý của dòng chảy, trong khi đó chiều dài khoảng 3 - 4 km, chi phí đầu tư cao.

Chỉ có giải pháp chuyển đổi cây trồng phù hợp, nếu không thì xây dựng cầu máng từ sông Đào vào bàu Sừng của xã Lăng Thành, từ đó bơm nước lên là phù hợp nhất, chi phí đầu tư cũng không nhiều. Bởi chiều dài từ sông Đào vào bàu Sừng chỉ khoảng mấy trăm mét.