“Cối xay cố vấn” ở Nhà Trắng
Theo New York Times, cho đến thời điểm này, tỷ lệ các cố vấn bị ông Trump sa thải hoặc tự xin thôi việc đã lên đến mức kỷ lục 43%, sau tuyên bố mới nhất của Cố vấn Kinh tế Quốc gia Gary D. Cohn.
Theo các chuyên gia, con số trên có thể tiếp tục tăng lên nhanh chóng trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày càng chứng tỏ ông muốn tự mình đưa ra các quyết sách quan trọng mà không cần tham vấn các cố vấn thân cận.
Sự ra đi liên tục của các cố vấn cho ông Trump không chỉ phản ánh sự chia rẽ tại Cánh Tây mà còn cho thấy phong cách điều hành có nhiều bất cập của Tổng thống Mỹ. Ông liên tục tìm kiếm những người có tiếng nói mới mẻ nhưng cũng không ngần ngại trong việc “bỏ rơi” những người này nếu ông cảm thấy họ không còn đáng tin cậy nữa.
Dù ông Trump một mực khẳng định rằng, điều này sẽ không dẫn đến sự hỗn loạn ở Cánh Tây mà còn khiến cho đội ngũ cố vấn của ông luôn trong trạng thái đổi mới và đưa ra những đề xuất tốt hơn, nhiều quan chức Nhà Trắng tin rằng, Tổng thống Mỹ sẽ nhanh chóng rơi vào tình trạng chỉ tin vào bản năng và đánh giá cá nhân dù các cố vấn có nói gì đi chăng nữa.
“Sự thật là không ai có thể duy trì linh tính tốt mãi được”, ông James K. Glassman, quan chức cao cấp tại Bộ Ngoại giao Mỹ dưới thời Tổng thống George W. Bush nói: “Ai cũng cần phải có một nền tảng về các giá trị và niềm tin bền vững cũng như những lời tư vấn tốt để có thể tự thử thách bản thân”.
Theo ông Glassman, dường như ông Trump đã đi đến kết luận rằng, những người tiền nhiệm đã mắc phải sai lầm khi nghe theo những lời cố vấn tệ hại: “Ông Trump nhìn vào ông Bush và ông Obama rồi nghĩ rằng, họ đã đưa ra những quyết định không ổn về Iraq, Iran và chăm sóc y tế, vậy tại sao ông ấy phải đi theo vết xe đổ đó.
Ông Trump tin rằng, ông đã đúng trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ khi tin vào bản năng của mình và sẽ làm như vậy trong suốt nhiệm kỳ làm việc của ông”.
Không tạo được tầm nhìn chung
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer nhận định, quyết định ra đi của cố vấn Cohn cho thấy ông Trump chưa thể xây dựng được một nhóm cố vấn có tầm nhìn chung giúp ông vượt qua những thách thức về chính trị và chính sách mà một Tổng thống Mỹ phải đối mặt.
“Một trong những vấn đề hiện tại ở Nhà Trắng là con số người có thể làm việc bằng thực lực đang giảm đi từng ngày. Những hỗn loạn mà chúng ta phải chứng kiến trong tuần qua sẽ lặp đi lặp lại liên tục”, ông Schumer nói.
Đáp lại, Nhà Trắng lên tiếng cáo buộc chính các nghị sĩ đảng Dân chủ của ông Schumer đã ngăn chặn việc bổ nhiệm nhiều quan chức do chính ông Trump lựa chọn chỉ vì lý do đảng phái.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, những vụ ra đi gần đây lại đến từ chính các cố vấn Nhà Trắng được ông Trump chỉ định mà không cần Thượng viện thông qua. Cụ thể, lý do mà ông Cohn đưa ra cho việc xin từ chức là bất đồng nội bộ trong việc Mỹ tăng thuế đánh vào các mặt hàng nhôm và sắt thép nhập khẩu từ nước ngoài.
Quyết định xin từ chức của ông Cohn diễn ra không lâu sau khi Giám đốc Truyền thông Nhà Trắng Hope Hicks và Thư ký Nhà Trắng Rob Porter cùng xin từ chức vì những lý do khác nhau.
Tỷ lệ 43% cố vấn bị sa thải hoặc xin từ chức dưới thời Tổng thống Donald đang vượt xa những chính quyền tiền nhiệm trong suốt 40 năm qua. Con số này sẽ “nhảy vọt lên nhanh chóng” nếu những đồn đoán về sự ra đi tiếp theo của Chánh văn phòng Nhà Trắng John F. Kelly, Cố vấn An ninh Quốc gia H. R. McMaster và thậm chí là chính con rể của ông Trump Jared Kushner, trở thành sự thực.
Theo các chuyên gia, ngay cả khi họ không có ý định ra đi, những lời đồn đoán thường xuyên xuất hiện trên mặt báo cũng khiến họ khó toàn tâm toàn ý cho công việc. Rất ít nhân viên từng làm việc từ những ngày đầu với ông Trump hiện còn tại vị.
Chiều lòng ông Trump hoặc ra đi
Bà Kellyanne Conway, một trong những cố vấn hiếm hoi còn sót lại từ khi ông Trump mới nhận chức, cho biết, bà luôn nhắc nhở các đồng nghiệp rằng, nhiệm vụ của họ là làm Tổng thống hài lòng.
“Chỉ có 2 người làm việc trong tòa nhà này được bầu lên chính thức- Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Mike Pence. Nếu bạn không có tên trong danh sách này thì bạn biết mình phải làm gì rồi đấy”, bà Conway nói.
Theo những cố vấn thân cận với ông Trump, phong cách điều hành công việc của ông tại phòng Bầu Dục không khác gì ông điều hành văn phòng làm việc của ông tại tầng 26 của Tòa Tháp Trump trước đây.
Theo ông Roger J. Stone Jr., một trong những “cánh tay phải” của ông Trump về chính trị cho rằng, sự thay đổi liên tục các cố vấn trong Nhà Trắng “là một điều tốt lành bởi nó phản ánh tinh thần mạnh mẽ của ông Trump.
Những người phải ra đi là những người nói với ông ấy rằng chúng ta không thể làm được điều này. Điều đó sẽ ảnh hướng xấu đến những đồng nghiệp đang làm trong nhóm cố vấn của ông”.
Theo ông Stone, những người muốn làm việc cho ông Trump phải hiểu rằng, “ông ý cực kỳ cứng rắn. Khi ông đã quyết làm điều gì đó, ông ấy sẽ không để tâm đến lời của các cố vấn, mà tin vào năng lực xét đoán của bản thân”.
Tổng thống Trump cũng đã khẳng định rằng, ông rất hài lòng với việc liên tục tuyển và sa thải các cố vấn của mình và cho biết, sẽ có thêm nhiều người nữa phải ra đi trong thời gian tới. Ông cũng bác bỏ những lời chỉ trích rằng ông “gặp vấn đề về tuyển dụng nhân tài” và khẳng định, những người đang làm việc tại Nhà Trắng luôn “tràn trề sinh lực”.
“Sẽ có những người muốn thay đổi bản thân, luôn luôn là vậy. Đôi khi họ muốn bỏ ra ngoài và làm công việc khác nhưng tất cả những người làm việc trong Nhà Trắng đều thể hiện mong muốn làm việc lâu dài tại đây. Cả những người sắp tới đây làm việc cũng có suy nghĩ tương tự. Tôi có rất nhiều lựa chọn để thay thế cho những gười vừa rời khỏi đây”, ông Trump nói.
Dù vậy, ông Trump vẫn khiến nhiều cố vấn phải dè chừng khi nói đùa về “chiếc cửa xoay” trong bữa tối thường niên với các chính trị gia và nhân vật nổi tiếng trong giới truyền thông gần đây.
Khi được hỏi về tình trạng nhân sự trong Nhà Trắng, ông Trump thản nhiên nói: “Tôi thích sự hỗn loạn” và không ngại nhắc đến phu nhân của mình trong lời đùa khá rõ ràng của mình: “Ai sẽ phải ra đi sắp tới? Steve Miller hoặc Melania vợ tôi?”./.