Chămlo đội ngũ “cánh tay nối dài”
Chia sẻ về công tác chuẩn bị đại hội chi bộ nhiệm kỳ tới, đồng chí Trương Văn Thành - Bí thư Chi bộ, kiêm Trưởng ban công tác Mặt trận xóm Xuân Yên, xã Nghĩa Mỹ (thị xã Thái Hòa) cho biết: Xóm được hình thành trên cơ sở sáp nhập 2 xóm cũ và sau sáp nhập, việc kiện toàn chi ủy cũng như ban quản lý xóm đều được tính đảm bảo điều kiện phục vụ 2 - 3 nhiệm kỳ. Mặt khác, sau sáp nhập, số đảng viên đông hơn, với tổng 40 đảng viên, nên để lựa chọn nhân tố tham gia vào chi ủy nhiệm kỳ mới cũng thuận lợi. Hiện tại, chi ủy cũng đã chủ động bồi dưỡng nhân tố để có thể sẵn sàng thay thế những người hiện tại nếu nghỉ.
Đồng chí Chu Thị Đức - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Nghĩa Mỹ cho biết: Hiện tại, xã có 7 chi bộ xóm, dù đội ngũ chi ủy đều lớn tuổi, song cơ bản đều có ý thức trách nhiệm tiếp tục gánh vác việc xóm, việc dân trong nhiệm kỳ mới. Tương tự tại xã Tây Hiếu, đồng chí Nguyễn Đình Châu - Bí thư Đảng ủy xã chia sẻ: Địa phương từ 26 xóm sáp nhập còn 11 xóm; số đảng viên ở mỗi chi bộ tăng lên và việc lựa chọn nhân tố để bầu tham gia vào chi ủy rất thuận lợi ở cả 11 chi bộ, kể cả có thực hiện mô hình bí thư chi bộ kiêm xóm trưởng.
Đánh giá tổng thể, đồng chí Trần Khánh Sơn - Phó Bí thư Thường trực Thị ủy Thái Hòa cho rằng: Khối, xóm, thôn, bản không phải là cấp hành chính, nhưng có vai trò vô cùng quan trọng, là “cánh tay nối dài” của cấp ủy, chính quyền cơ sở trong việc chuyển tải, đưa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước vào cuộc sống; đồng thời nắm bắt, phản ánh kịp thời những vấn đề từ thực tiễn đến Đảng và Nhà nước các cấp.
Nhận thức rõ vai trò những người hoạt động ở khối, xóm, thôn, bản, những năm qua, Thị ủy Thái Hòa rất quan tâm chỉ đạo cấp ủy cơ sở chăm lo xây dựng đội ngũ ở cấp này bằng nhiều giải pháp, trong đó chú trọng công tác phát triển đảng viên để tạo nguồn, gắn trách nhiệm cho chi ủy bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ kế cận, cán bộ xóm nào mong muốn nghỉ thì phải có trách nhiệm “chỉ” ra được ai là người thay thế mình. Cán bộ thị xã và cấp ủy cơ sở cũng luôn gần gũi, chia sẻ và động viên đội ngũ này hoạt động vì trách nhiệm với cộng đồng nơi mình sinh sống, chứ không phải vì chế độ, chính sách. Cho nên việc chuẩn bị nhân sự cho đại hội chi bộ trực thuộc cấp ủy cơ sở, nhiệm kỳ 2022 - 2025 có thể nói chưa có khó khăn gì lớn, ngoại trừ một số đơn vị thuộc Đề án 01.
Để xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xóm, TX Thái Hòa chú trọng phát triển đảng viên để tạo nguồn, gắn trách nhiệm cho từng chi ủy trong việc bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ kế cận.
Cùng với TX Thái Hòa, tìm hiểu nguồn nhân sự cho đại hội chi bộ tại một số địa phương Yên Thành, Thanh Chương, Nam Đàn, Hưng Nguyên, chúng tôi cũng ghi nhận được một số phản ánh tích cực. Theo đồng chí Nguyễn Thị Kim Anh - Phó Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Yên Thành, cùng với việc sáp nhập xóm, tăng số đảng viên ở mỗi chi bộ, tạo thuận lợi cho việc lựa chọn nhân tố, thì việc quyết liệt chỉ đạo phát triển đảng viên thời gian qua đã bổ sung khá lớn nguồn cho Đảng, đặc biệt giảm dần xóm có ít đảng viên, xóm có nguy cơ không còn chi bộ.
Việc đánh giá thực chất phong trào, thực chất sự cống hiến của đội ngũ chi ủy, đảng viên cũng tạo động lực cho những người tham gia hoạt động ở khối, xóm. Việc thực hiện chủ trương bí thư chi bộ kiêm xóm trưởng hoặc kiêm trưởng ban công tác mặt trận; xóm trưởng là đảng viên cũng tạo thuận lợi trong hoạt động chi bộ, góp phần giảm người làm việc ở cấp xóm, không lo tìm nhiều con người.
Toàn tỉnh hiện có 3.806 khối, xóm, thôn bản. Trong đó, khối, xóm trưởng là đảng viên là 2.965 đồng chí, chiếm 77,84%; bí thư chi bộ kiêm khối, xóm trưởng là 506 đồng chí, chiếm 13,3%; phó bí thư chi bộ kiêm khối, xóm trưởng là 2.041 đồng chí, chiếm 53,6%.
Vấn đề khótừ thực tiễn
Mặc dù công tác phát triển đảng viên trong những năm qua được chỉ đạo quyết liệt, song trên thực tế vẫn còn tình trạng “già hóa” đảng viên ở các chi bộ khối, xóm. Nguồn cán bộ xóm hiện nay cơ bản đang là những người hết tuổi lao động. Bên cạnh những cán bộ xóm có thâm niên 10 - 20, thậm chí 25 năm, thì có những xóm, người về hưu là nguồn ở cán bộ xóm và phân công lần lượt để đảm nhận công việc ở xóm.
Còn đối với đảng viên trẻ, theo đồng chí Nguyễn Trọng Anh - Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Thanh Chương: Với chế độ như hiện nay khó để thu hút người trẻ gắn bó với công việc ở xóm, nhất là nếu bố trí bí thư kiêm xóm trưởng thì tất tần tật mọi việc, từ tổ chức các phong trào sản xuất, xây dựng nếp sống văn hóa khu dân cư, đến cuộc sống sinh hoạt, xích mích mâu thuẫn, ma chay trong Nhân dân đều đến tay, thì hầu như không còn thời gian để làm kinh tế. Quá trình tìm hiểu thực tế cho thấy, ở các huyện Thanh Chương, Yên Thành, Quỳnh Lưu, Diễn Châu… người trẻ tham gia vào chi ủy ở khối, xóm, thôn đang ở tỷ lệ thấp.
Theo phản ánh từ cơ sở, chính đội ngũ cán bộ xóm hầu hết lớn tuổi, trong khi đó việc sáp nhập khối, xóm, thôn, bản vừa qua làm tăng quy mô dân số, địa bàn hoạt động rộng hơn, công việc lớn và vất vả hơn. Đặc biệt, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 thời gian qua tiếp tục đè nặng lên vai cán bộ xóm. Từ những yếu tố đó đã xuất hiện tư tưởng không muốn gánh vác việc xóm, việc dân trong một số người hoạt động ở xóm. Đây là vấn đề khó đang đặt ra ở một số chi bộ trong việc chuẩn bị nhân sự đại hội nhiệm kỳ 2022 - 2025. Như ở xã Nghĩa Mỹ (thị xã Thái Hòa), hiện 1 bí thư chi bộ có nguyện vọng nghỉ, nhưng chưa tìm được người thay thế.
Việc thực hiện chủ trương xóm trưởng là đảng viên với hướng dẫn sau khi bầu xóm trưởng định hướng vào chi ủy kiêm bí thư hoặc phó bí thư càng đặt ra khó khăn trong tìm con người. Bởi việc kiêm nhiệm bí thư và xóm trưởng khiến nhiều người không mặn mà vì quá vất vả.
Hiện nay, các huyện, thành, thị ủy đang tập trung chỉ đạo cấp ủy cơ sở rà soát, nắm bắt tình hình, trong đó chú trọng làm tốt công tác tư tưởng, nâng cao ý thức trách nhiệm của người đảng viên để tham gia gánh vác việc xóm, việc dân. Ban Thường vụ Tỉnh ủy cũng đã ban hành Công văn số 923-CV/TU về chỉ đạo đại hội chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở, nhiệm kỳ 2022 - 2025. Theo đó, đại hội chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở nhiệm kỳ 2022 - 2025 sẽ diễn ra từ tháng 5 và hoàn thành trước 30/8/2022. Công văn nhấn mạnh yêu cầu các huyện, thành, thị ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy quan tâm lãnh đạo tốt công tác nhân sự cấp ủy, bí thư, phó bí thư chi bộ bảo đảm tiêu chuẩn, số lượng, quy trình.
Đối với các chi bộ khối, xóm, bản, việc kiện toàn chi ủy, bí thư, phó bí thư chi bộ phải gắn với khắc phục tình trạng trưởng khối, xóm, bản không phải là đảng viên. Thực hiện thống nhất bầu cử trưởng khối, xóm, bản trước khi tổ chức đại hội chi bộ, trong đó chi ủy, chi bộ thực hiện quy trình lựa chọn, giới thiệu đảng viên có phẩm chất, năng lực, uy tín để nhân dân bầu làm trưởng khối, xóm, bản. Sau đó tiến hành đại hội chi bộ và giới thiệu đồng chí trúng cử trưởng khối, xóm, bản để bầu vào cấp ủy giữ chức vụ bí thư hoặc phó bí thư chi bộ.