(Baonghean) - Một trong những vấn đề mà cử tri quan tâm đề xuất tương đối tập trung tại các buổi tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND tỉnh trước kỳ họp thứ 11, đó là bất cập về tỷ lệ điều tiết các khoản thu ngân sách theo Quyết định 68/2011/QĐ- UBND. Theo quyết định này, tỷ lệ điều tiết đối với các xã, phường 0%, hoàn toàn bất cập với yêu cầu ngày càng nâng cao hiệu quả kinh tế, hiệu quả quản lý nhà nước đối với những xã, phường có khu công nghiệp nhỏ.
Với lợi thế KCN bám sát đường Hồ Chí Minh và quan trọng hơn đó là sự năng động vào cuộc quyết liệt của Đảng ủy, chính quyền xã Nghĩa Long trong việc mời gọi thu hút các nhà đầu tư, sự vào cuộc tích cực của lãnh đạo xã mà KCN nhỏ Nghĩa Long (Nghĩa Đàn) đã trở thành điểm sáng thu hút đầu tư. Từ diện tích quy hoạch 20 ha ban đầu, hiện KCN này được quy hoạch lên 40 ha; với 4 doanh nghiệp đã và đang hoạt động sản xuất, kinh doanh trên diện tích gần 10 ha, tạo việc làm cho gần 300 lao động. Tuy nhiên, từ khi có Quyết định 68 của UBND tỉnh với quy định tỷ lệ điều tiết các khoản thu gồm thuế GTGT, TNDN, thu khác CTN- DV- NQD cấp xã còn 0% thì đối với xã miền núi nghèo như Nghĩa Long trở nên rất khó khăn. Trong khi đó, cũng theo Quyết định 68, tỷ lệ phân chia tiền sử dụng đất của các cấp ngân sách, Nghĩa Long còn lại chỉ được 30% (tỷ lệ 40 - 30 - 30 đối với tỉnh, huyện, xã).
Ông Trương Đình Thống, Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch UBND xã kiến nghị: Nghĩa Long là xã điểm NTM của Nghĩa Đàn đăng ký về đích năm 2015, hiện đang rất cần các nguồn vốn để đầu tư đạt các tiêu chí. Trong bối cảnh xã nghèo, dân nghèo thì nguồn lực điều tiết lại cho xã một số khoản như theo Quyết định 68 là rất cần thiết, vừa hỗ trợ nguồn vốn nhưng cũng vừa động viên, khuyến khích xã vào cuộc tích cực để thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp. Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã nêu rõ thêm: Các khoản thu thì không điều tiết, trong khi những vấn đề thường xuyên xẩy ra tại KCN như an ninh trật tự, môi trường... thì thuộc về trách nhiệm của xã, vậy là không công bằng.
Xã Diễn Hồng (Diễn Châu), một địa phương được xem là đi đầu và sớm nhất trên địa bàn tỉnh về hiệu quả xây dựng Khu CN nhỏ và thành công trong việc thu hút đầu tư. Đã hơn 10 năm KCN đi vào hoạt động, trên diện tích 10 ha đã có 11 doanh nghiệp và 26 hộ đầu tư sản xuất, kinh doanh. Yếu tố tiềm ẩn nhất đối với KCN nhỏ này hiện nay vẫn là PCCC và vấn đề môi trường. Đã có một số vụ cháy xẩy ra làm thiệt hại đáng kể về tài sản của doanh nghiệp, của người dân và vấn đề môi trường không khí, môi trường nước thải do quá trình sản xuất đã gây ra sự bức xúc đối với nhân dân sống xung quanh KCN. Những lúc như vậy, xã Diễn Hồng với chức năng quản lý nhà nước trên địa bàn lại phối hợp với các phòng, ban chức năng của huyện, của tỉnh vào cuộc để xử lý hậu quả.
Để gắn trách nhiệm, điều tiết mối quan hệ, lợi ích rất khó khăn giữa các doanh nghiệp trong KCN, nên xã đã bố trí cán bộ bán chuyên trách chuyên kết nối để tham mưu cho Ủy ban xã giải quyết các vấn đề liên quan đến KCN, nhờ đó cơ bản những vấn đề đặt ra tại KCN đều được xã Diễn Hồng giải quyết kịp thời. Thế nhưng, khi đề cập đến cơ chế theo Quyết định 68, ông Trần Văn Tấn, Chủ tịch UBND xã Diễn Hồng, bức xúc: Sự phát triển KCN thể hiện mức tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Thế nhưng, còn nhiều bất cập nảy sinh từ xây dựng KCN, trong khi thiếu kinh phí, quản lý nhà nước không tốt, lơ là để xảy ra cháy, nổ chẳng hạn, thì xã phải gánh chịu .
CCN Hưng Lộc có diện tích gần 8,9 ha, hiện nay đang hoạt động giai đoạn 1 diện tích 5,5 ha thu hút 10 doanh nghiệp vào sản xuất kinh doanh trên các lĩnh vực chế biến lâm sản, bao bì, nhựa, chế biến bột đá, giấy các loại... trong quá trình quy hoạch đã thấy sự bất cập bởi nằm sát khu dân cư, hạ tầng không hoàn thiện, thiếu đồng bộ và việc không tiến hành làm giai đoạn 2 khiến CCN khi đi vào hoạt động đã gây ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của bà con xung quanh. Người dân thường xuyên kêu lên xã, cuộc họp nào người dân, đại diện xóm, xã cũng kiến nghị đề xuất. Xã Hưng Lộc cũng đã thành lập Tổ công tác để tham mưu xử lý vấn đề nêu trên nhưng vẫn chưa giải quyết được. Do vậy, cụm công nghiệp nhỏ hoạt động vô hình trung đã “thêm việc, vượt tầm” cho xã, trong khi đó theo Quyết định số 68 thì cơ chế điều tiết phần thuế do các doanh nghiệp nộp thì xã không được điều tiết (0%). Chủ tịch HĐND xã Hưng Lộc, ông Hoàng Ngọc Căn đề xuất: Để giải quyết vấn đề môi trường tại CCN này không phải làm ngay được, do vậy xã luôn phải đối mặt để giải quyết các sự vụ đòi hỏi phải có con người, có kinh phí hỗ trợ. Do vậy, việc nghiên cứu điều chỉnh tỷ lệ điều tiết tại Quyết định 68 là hoàn toàn đúng đắn.
Như vậy, có thể thấy rằng, việc cử tri các xã có khu công nghiệp nhỏ, cụm công nghiệp trên địa bàn đề xuất sửa đổi Quyết định số 68, trong đó có điều chỉnh tỷ lệ điều tiết các khoản thu là hoàn toàn chính đáng, phù hợp với tình hình thực tiễn. Có điều tiết một cách hợp lý mới động viên được cơ sở đẩy mạnh thu hút đầu tư, nâng cao năng lực, trách nhiệm trong quản lý nhà nước và như vậy việc phát triển cụm công nghiệp mới có hiệu quả trong bối cảnh hạ tầng cho phát triển còn rất khó khăn.
Hữu Nghĩa