Hiện nay, tình hình vận chuyển, buôn bán thuốc lá lậu diễn ra ngày một phức tạp và tinh vi hơn, cần có chế tài đủ mạnh nhằm hạn chế tình trạng này.
Hoạt động tinh vi hơn Theo Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, hiện trên địa bàn thành phố có 42.689 điểm kinh doanh buôn bán thuốc, trong đó có 221 điểm chuyên kinh doanh thuốc lá. Lợi nhuận từ buôn lậu thuốc lá rất cao (khoảng 30 lần so với kinh doanh hợp pháp), trong khi quy định của pháp luật chỉ tra cứu hình sự đối với đối tượng buôn lậu từ 1.500 bao trở lên nên chưa đủ độ răn đe.
Trên thực tế, các loại tội phạm này đang hoạt động theo hình thức đường dây, băng nhóm có tổ chức, thường vận chuyển dưới 1.500 bao để tránh tra cứu trách nhiệm hình sự. Trong khi đó, việc điều tra, phân loại, tổ chức nắm bắt các đối tượng buôn lậu lớn, đầu nậu phân phối còn hạn chế.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trong thời gian qua, Hà Nội đã triển khai nhiều biện pháp kiểm tra, kiểm soát thị trường, đến nay, hiện tượng vận chuyển, tàng trữ buôn bán, tiêu thụ thuốc lá điếu nhập lậu trên địa bàn thành phố có chiều hướng giảm, việc bày bán thuốc lá ngoại nhập lậu không còn công khai như trước.
Tuy nhiên, theo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (PC 46, Công an Thành phố Hà Nội), thời gian gần đây, qua theo dõi cho thấy, tình hình buôn bán, tàng trữ, vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu diễn biến rất phức tạp. Thuốc lá lậu đi bằng nhiều đường khác nhau để vào thị trường Hà Nội, trong đó chiếm phần lớn từ đường cửa khẩu ở các tỉnh Đông Bắc như Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng... 100% các điểm bán lẻ thuốc lá đều tiêu thụ thuốc lá nhập lậu.
Theo thống kê, 9 tháng đầu năm 2013, Ban chỉ đạo 127 của Hà Nội đã chỉ huy các lực lượng chức năng, đấu tranh chống vận chuyển, buôn bán, tàng trữ thuốc lá nhập lậu, tập trung đấu tranh với các đường dây lớn. Đã kiểm tra, xử lý 231 vụ kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu, phạt hành chính 349.330.000 đồng, khởi tố 16 bị can, tịch thu tiêu hủy 50.489 bao thuốc lá ngoại nhập lậu trị giá 757.355.000 đồng; 5.236 kg thuốc lá. Tịch thu sung công 14.759kg lá thuốc không có hóa đơn chứng từ.
Cần có chế tài “mạnh”
Trước những diễn biến phức tạp của tình hình buôn bán, vận chuyển thuốc lá lậu, Ban chỉ đạo 127 đã có Kế hoạch 36/KH-BCĐ về việc kiểm tra chống buôn lậu, vận chuyển, kinh doanh thuốc lá nhập lậu trên địa bàn thành phố. Trong đó yêu cầu các lực lượng chức năng và các quận huyện, thị xã trên địa bàn phối hợp tập trung kiểm tra thị trường về buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá nhập lậu kết hợp với tuyên truyền, tổ chức cho các đơn vị, hộ kinh doanh thuốc lá ký cam kết không vận chuyển, kinh doanh tàng trữ thuốc lá nhập lậu và thực hiện kinh doanh thuốc lá theo đúng quy định của pháp luật.
Từng bước đẩy lùi tình trạng thuốc lá ngoại nhập lậu lưu thông trên thị trường, trước mắt xóa bỏ việc bày bán công khai thuốc lá ngoại nhập lậu, kể cả hiện tượng trưng bày vỏ thuốc lá ngoại; tổ chức kiểm tra có trọng tâm, chú trọng các địa điểm giáp ranh, nơi phát luồng hàng hóa, các kho tàng bến bãi, tuyến đường vận chuyển và các bến xe khách.
Ngày 14/10/2013, Công an TP. Hà Nội đã có Kế hoạch số 20/CAHN-PC46 về đấu tranh phòng, chống tội phạm buôn bán tàng trữ, vận chuyển hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu trên địa bàn.
Để đẩy lùi các hành vi buôn bán, vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu như hiện nay, theo Trung tá Đặng Hồng Dương, Phó đội trưởng Đội chống buôn lậu và buôn bán hàng cấm (PC46) nên hạ mức số lượng để khởi tố hình sự xuống dưới 1.500 bao để xử lý nghiêm, đủ sức răn đe các đối tượng; Ban chỉ đạo 127 của TP.Hà Nội đề xuất, kiến nghị Đảng, chính quyền các cấp có văn bản chỉ đạo toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc đấu tranh, phòng chống thuốc lá nhập lậu. Tăng cường các biện pháp tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để các cấp, ngành tích cực tham gia phát hiện, đấu tranh với các hành vi vi phạm.
Chỉ đạo các lực lượng xóa bỏ các điểm buôn bán thuốc lá nhập lậu trên địa bàn thành phố, trước mắt tập trung ở các phố Hàng Hành, Nguyễn Siêu, Cửa Nam, khu vực hồ Hoàn Kiếm; có văn bản giao các lực lượng chuyên trách xử lý nghiêm hành vi hút thuốc lá nơi công cộng.
Bà Nguyễn Thị Như Mai, Phó giám đốc Sở Công Thương, Phó trưởng ban chỉ đạo 127 TP.Hà Nội cho biết: “Công tác phòng chống, buôn bán thuốc lá lậu là trách nhiệm của nhiều cơ quan chức năng, trong đó Chi cục Quản lý thị trường là cơ quan quản lý chính. Do vậy, các đơn vị dựa trên địa bàn cụ thể của mình yêu cầu các đội quản lý thị trường xây dựng kế hoạch cụ thể. Nếu làm một ngày 8 giờ hành chính không đủ thì làm thêm ngoài giờ, một đội làm không xong thì phối hợp nhiều đội và phối hợp với các lực lượng khác cùng thực hiện”.
“Thời gian tới, các đơn vị cần đẩy mạnh tuyên truyền để mọi người dân đều tham gia đấu tranh, tố giác các đối tượng buôn bán, vận chuyển thuốc lá lậu, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới”, bà Mai nhấn mạnh. Theo Kinh tế nông thôn