Bộ Công Thương vừa phát đi thông tin về tình hình sản xuất, tiêu thụ và nhập khẩu dưa hấu của thị trường Trung Quốc cũng như một số quy định quản lý của thị trường này đối với hoạt động nhập khẩu trái cây. Qua đó, Bộ đưa ra một số khuyến cáo cho doanh nghiệp Việt Nam.
Theo Vụ thị trường châu Á - châu Phi, diện tích trồng dưa hấu tại Trung Quốc hiện nay đạt khoảng 2 triệu ha, chiếm tỷ trọng 10% tổng diện tích trồng cây ăn quả, rau màu của cả Trung Quốc. Sản lượng bình quân khoảng 73-75 triệu tấn/năm. Trong đó 22/31 tỉnh, thành phố của Trung Quốc có diện tích canh tác dưa hấu.
Đáng chú ý, các điểm sản xuất nhỏ lẻ nông sản nói chung, dưa hấu nói riêng tại Trung Quốc đã và đang được thay thế bằng những vùng trồng lớn, có điều kiện tự nhiên phù hợp, áp dụng cơ giới hóa và công nghệ cao trong sản xuất, giúp tăng năng suất và sản lượng.
Về mùa vụ, thu hoạch dưa hấu tại Trung Quốc cũng kéo dài từ cuối tháng 4 đến khoảng tháng 9 hàng năm, lệch không nhiều so với mùa vụ thu hoạch dưa hấu của Việt Nam. Hải Nam là địa phương vào vụ dưa sớm nhất, tiếp đó là Quảng Tây, Chiết Giang, Giang Tô, Sơn Đông... Do đó, Trung Quốc có xu hướng tăng cường nhập khẩu dưa hấu từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau.
Về thói quen tiêu dùng, dưa hấu tươi tại Trung Quốc thường được dùng làm thức ăn tráng miệng hoặc ép làm nước quả. Trước đây, người Trung Quốc thường ưa dùng dưa hấu trong mùa hè để thanh nhiệt giải độc. Người tiêu dùng Trung Quốc cũng thường lựa chọn trái dưa nhỏ vừa phải khoảng 3-4 kg/quả.
Lượng dưa hấu nhập khẩu của Trung Quốc từ năm 2014 đến đầu năm 2018 bình quân đạt khoảng trên 200 ngàn tấn/năm (kim ngạch khoảng 30 triệu USD/năm). Ngoài Việt Nam, Trung Quốc còn nhập khẩu dưa hấu từ Malaysia và Myanmar.
Theo Bộ Công Thương, nhiều thương nhân xuất khẩu nông sản, trái cây Việt Nam chưa có sự quan tâm đầy đủ để thực hiện những yêu cầu mà phía Trung Quốc đặt ra với dưa hấu nói riêng và các loại nông sản nói chung, để xuất khẩu vào nước này.
Để giảm thiểu rủi ro và bảo đảm xuất khẩu bền vững sang thị trường Trung Quốc, Bộ Công Thương khuyến nghị các thương nhân sản xuất, xuất khẩu nông sản, trái cây nói chung, dưa hấu nói riêng, chủ động phối hợp với các nhà nhập khẩu Trung Quốc nghiên cứu và tuân thủ các quy định về tiêu chuẩn chất lượng.
Ngoài ra cần tuân thủ kiểm nghiệm, kiểm dịch, bao bì đóng gói, truy xuất nguồn gốc của thị trường Trung Quốc. Trong trường hợp vườn trồng trái cây và doanh nghiệp đóng gói chưa nằm trong danh sách đã được Tổng cục Hải quan Trung Quốc đăng tải, doanh nghiệp Việt cần chủ động liên hệ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để được hướng dẫn cụ thể.