Bài cuối: Vượt lên "áp lực nghề", hoàn thành nhiệm vụ

 

Bị phản ứng lại, thậm chí đe dọa là chuyện thanh tra giao thông phải "lãnh" khá thường xuyên. Và trong 2 đêm (21 - 22/7), tôi đã "được" chứng kiến điều "không thể thích nghi được" này. Ấy là lúc dừng, xe mang biển số 37C - 07009 chở mét vượt quá thành, thùng do lái xe Phan Văn Tùng điều khiển. Trong khi lái xe sau khi được giải thích đã nghiêm túc chấp hành ký nhận vi phạm và tìm điểm hạ tải thì một số thanh niên sử dụng xe máy lượn qua, lượn lại buông lời khích bác lực lượng thanh tra. Còn tại lần dừng các xe keo trên đường Hồ Chí Minh, không ít thanh niên bất ngờ xuất hiện vây quanh các cán bộ thanh tra, thái độ lầm lỳ, hành tung vẻ dọa dẫm. Đêm khuya trên vùng đất lạ, chúng tôi không khỏi có chút âu lo.

 

Trao đổi với thanh tra viên Đậu Đình Lĩnh, anh bình thản: "Kệ họ. Chúng tôi quen với cảnh này rồi. Mình thực hiện nhiệm vụ, làm đúng pháp luật quy định, sợ gì...". Xử lý công việc xong, anh Lĩnh tâm sự: "Có lần, chúng tôi dừng kiểm tra xe của một doanh nghiệp. Xe chở quá tải trọng nên phải lập biên bản. Lái xe gọi điện về báo với chủ doanh nghiệp. Lát sau có cán bộ của họ đến xin xỏ. Không xin được, ông này là người xứ Bắc đã giở giọng "Bọn tao đưa mày lên được thì sẽ kéo mày xuống được. Cứ chờ đấy!...". Anh em trong đoàn nghe vậy thì ai cũng uất nhưng đều kiềm chế không nói lại. Nghề này là vậy!...".

 

 

Một chiêu mà cánh lái xe vượt tải trọng quy định sẽ sử dụng khi gặp thế "bí" mà tôi được nghe nói đến là họ không chấp hành hiệu lệnh dừng xe mà liều lĩnh lao xe với tốc độ cao để tìm nơi trốn. 9h sáng 22/7, trên QL7, đoạn từ Thị trấn Con Cuông đến xã Chi Khê, tôi được chứng kiến chiêu này. Khi ấy, Phó Chánh Thanh tra Phan Huy Chương phát hiện một chiếc xe bồn chở xi măng mang biển kiểm soát 37C-10360 có dấu hiệu quá tải trọng, anh chỉ đạo Trương Chí Công đi theo để phát hiệu lệnh dừng xe kiểm tra.

 

Phát hiện có thanh tra giao thông, dù đường có nhiều đoạn quanh co, dốc, xe bồn thì cồng kềnh lại chở nặng nhưng lái xe đã tăng tốc lên đến 80km/h, thậm chí có đoạn đến 100km/h. Trương Chí Công định cho xe vượt lên nhưng anh Chương không cho phép vì dễ xảy ra tai nạn. Anh lấy máy quay lại hình ảnh và nói: Xe này có tên doanh nghiệp và địa chỉ bên thành thùng. Phải có bằng chứng này để liên hệ với chủ xe yêu cầu có trách nhiệm xử lý lái xe. Đến địa điểm công trình Thủy điện Chi Khê đang xây dựng, lái xe di chuyển xe vào công trường, nhảy ra khỏi buồng lái, khóa cửa xe rồi trốn biệt. Kiểm tra, doanh nghiệp chủ xe bồn là Công ty CP vật liệu xây dựng miền Trung với số điện thoại trên bồn chứa... 

 

 

Đi với nhau 2 đêm, chứng kiến những thị phi mà các thanh tra giao thông phải hứng chịu, tôi lại nhớ đến mấy lá đơn tố cáo tổ công tác TTGT mà Báo Nghệ An nhận được hồi tháng 5/2015. Có 2 đơn tố cáo, nội dung khá dài, ngoài nêu rõ thời gian, địa điểm sự việc xảy ra còn chi tiết những hành vi "hăm dọa" để "vòi vĩnh" của tổ công tác gồm 5 thanh tra giao thông. Đơn có chữ ký xác nhận của người tố cáo, kèm địa chỉ nơi cư trú, gồm các ông: Nguyễn Ngọc Quý, trú tại nhà số 26/74, đường Mật Sơn 3, P. Đông Vệ, TP. Thanh Hóa; Ngô Trí Đức, trú tại xã Tràng Sơn, huyện Đô Lương. Qua tìm hiểu, đơn tố cáo không chỉ được gửi đến các cơ quan báo chí mà còn được gửi đến tận Thanh tra Bộ GTVT. Thanh tra Bộ GTVT đã chuyển đơn về UBND tỉnh và Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh. Và sau đó, UBND tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo Sở GTVT phải tổ chức kiểm tra làm rõ.

 

Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, ngay sau đó, lãnh đạo Sở GT&VT đã lập tổ công tác, kiểm tra xác minh nội dung tố cáo. Để thực hiện nhiệm vụ, tổ công tác đã đến địa điểm cư ngụ của các ông Nguyễn Ngọc Quý và Ngô Trí Đức được nêu tại đơn. Ở những địa chỉ đó, có các ông Quý và Đức cư ngụ; họ đều hành nghề lái xe; từng vận chuyển hàng trên QL7 và bị thanh tra giao thông phát hiện vi phạm xe chở quá trọng tải, bị lập biên bản xử lý. Tuy nhiên, cả hai ông đều khẳng định không viết đơn tố cáo, và cho rằng có ai đó đã mạo danh họ để làm bậy. Ông Nguyễn Ngọc Quý cho hay rằng: “Trong thời gian kiểm tra và lập biên bản, các thanh tra đều có thái độ ôn hòa, xử sự có chừng mực và tôn trọng công dân. Nhận thức được hành vi của mình, tôi đã tự nguyện ký vào biên bản”. Ông Ngô Trí Đức cũng nhận xét tương tự và còn cho biết, thời gian xử lý vi phạm của ông kéo dài gần 1 giờ đồng hồ, thời điểm đó cũng có một số xe vi phạm bị xử lý nhưng các thanh tra giao thông không có dấu hiệu gì để "bỏ qua sai phạm" hay "bảo kê, làm luật"...

 

Tổ công tác cũng kiểm tra quy trình thực hiện công việc của nhóm thanh tra giao thông bị "đơn thư tố cáo"; đồng thời, đề nghị các thanh tra giao thông này làm bản tường trình lại sự việc diễn ra trong ngày nêu tại đơn. Qua kiểm tra, tổ công tác 5 người được lãnh đạo sở giao nhiệm vụ "kiểm tra phương tiện chở quá khổ, quá tải trọng cầu đường bộ, quá tải trọng thiết kế của phương tiện". Nhiệm vụ này được thể hiện bằng văn bản, có chữ ký và con dấu. Bên cạnh đó, tường trình của cả 5 thanh tra rất rõ ràng, không có dấu hiệu vi phạm.

 

Từ những nội dung điều tra, xác minh, Sở GTVT đã có văn bản báo cáo gửi UBND tỉnh, Thanh tra Bộ GTVT, và Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh. Trong đó khẳng định: Đơn tố cáo là đơn mạo danh; quy trình làm việc của tổ công tác bị tố cáo tại đơn là đảm bảo đúng quy trình và đúng quy định của pháp luật; và, không phát hiện có việc bỏ qua sai phạm của xe quá tải hoặc hành vi bảo kê, mãi lộ trong quá trình thực thi công tác kiểm tra, xử lý xe quá tải.

 

... Với những thanh tra giao thông trong 2 đêm xuyên quốc lộ ấy, dù ngành được rửa sạch tiếng oan với bộ, nhưng "đó là một kỷ niệm buồn, rất muốn quên nhưng rất khó có thể quên". Anh Phan Huy Chương nói: Chúng tôi xác định “cây ngay nào sợ chết đứng”. Sau kiểm tra, anh em hoàn toàn không như đơn tố cáo. Nhưng dù vậy, vẫn thấy có chút dư vị đắng cay. Hầu như đơn vị thanh tra nào cũng vậy. Chúng tôi động viên nhau, thôi thì đoàn kết, lấy kết quả công tác, nhìn các cung đường giảm tình trạng xe quá khổ quá tải, giảm hư hại kếu cấu, giảm tai nạn giao thông làm niềm vui...".

 

Cần ghi nhận trong năm 2014, lực lượng thanh tra giao thông đạt được nhiều kết quả lớn. Đó là đã ban hành 7.455 quyết định xử phạt vi phạm hành chính, xử phạt với số tiền trên 25 tỷ đồng; tước giấy phép lái xe của 3.336 trường hợp; hạ tải 13.560 tấn hàng hóa các loại. Những kết quả trong công tác kiểm soát phương tiện quá khổ, quá tải này đã góp phần không nhỏ trong thay đổi nhận thức, hành vi của các chủ doanh nghiệp vận tải, các chủ phương tiện và các lái xe tham gia giao thông, vận chuyển hàng hóa trên cầu đường bộ. Và với những kết quả đó, lực lượng thanh tra giao thông vận tải đã được UBND tỉnh tặng bằng khen và còn được ngành Thanh tra tỉnh công nhận là đơn vị xuất sắc trong thực hiện việc Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

 

Hôm rồi liên lạc với Phó Chánh Thanh tra Phan Huy Chương để hỏi kết quả thực hiện 6 tháng đầu năm 2015. Anh bảo: Có nhớ cái xe bồn chở xi măng chạy trốn hôm ở Con Cuông không? Mình điện liên lạc với chủ doanh nghiệp rồi. Họ nghe chuyện liền cam kết sẽ giao lái xe đưa toàn bộ giấy tờ liên quan, kể cả phiếu xuất nhập xi măng để thanh tra giao thông kiểm tra. Vài tiếng sau, đã thấy cậu lái xe đến trình báo, kèm bản tường trình nhận lỗi... Và Phan Huy Chương thổ lộ, đó là cũng là một niềm vui để anh em thanh tra giao thông vượt lên “áp lực nghề”!

 

Bài, ảnh: Nhật Lân