“Điểm danh” vụ việc
Thời gian gần đây, Nghệ An liên tiếp phát hiện nhiều vụ việc tổ chức đưa người xuất, nhập cảnh trái phép. Điển hình như vào ngày 5/3/2011, tại khu vực sông Nậm Nơn thuộc bản Xiềng Trên, xã Mỹ Lý (huyện Kỳ Sơn), Đồn Biên phòng Mỹ Lý, Đồn Biên phòng CKQT Nậm Cắn, Phòng chống ma túy và tội phạm (BĐBP Nghệ An) đã phát hiện, bắt giữ 2 đối tượng có hành vi tổ chức cho 5 người Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Lào. Theo kết quả điều tra ban đầu, 2 đối tượng Lô Văn Dậu (SN 1983) và Lương Du Lan (SN 1988) trú tại bản Xốp Tụ, xã Mỹ Lý đã nhận chở thuê 5 người trú tại xã Tân Thành (huyện Yên Thành) bằng thuyền độc mộc qua sông biên giới để xuất cảnh sang Lào với số tiền công 4 triệu đồng. Thông tin từ Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Nghệ An cho biết: Hiện đã tiến hành khởi tố vụ án “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” và bàn giao các đối tượng cho Công an Nghệ An tiếp tục điều tra, xử lý theo quy định.
Trước đó, vào lúc 1 giờ 45 phút sáng 21/2/2011, tại khu vực mốc số 404 thuộc bản Tiền Tiêu, xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn bắt giữ đối tượng Xiêng Phôm My (Khăm Bò, SN 1967, trú bản Đín Đăm, cụm bản Noọng Hét Tây, huyện Noọng Hét, tỉnh Xiêng Khoảng, Lào) đang có hành vi đưa 9 công dân Việt Nam xuất cảnh trái phép từ Việt Nam sang Lào. Xiêng Phôm My khai nhận, được một người Việt Nam tên Hạnh (không rõ địa chỉ cụ thể) thuê dẫn đường đưa 9 người Việt Nam vượt biên sang Lào với tiền công mỗi người là 5 đến 7 triệu đồng tiền Việt Nam.
Bên cạnh hoạt động xuất cảnh trái phép, cơ quan chức năng cũng liên tiếp phát hiện hành vi nhập cảnh trái phép vào Việt Nam của người nước ngoài, có sự tiếp tay của người Việt. Cụ thể, vào lúc 21h30 phút, ngày 25/02/2021, tại khu vực ngã tư Cầu Mưng, thị trấn Hưng Nguyên, Công an huyện Hưng Nguyên kiểm tra xe khách mang BKS 20B- 022.15 phát hiện trên xe chở 1 nhóm hành khách (gồm 1 người Việt Nam và 7 người Trung Quốc), có nhiều biểu hiện nghi vấn nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. Qua xác minh ban đầu, được biết, 7 trường hợp công dân Trung Quốc trên đã thông qua một số đối tượng người Việt Nam để tìm đường sang Campuchia làm việc.
Ngay sau đó, cơ quan chức năng đã phát thông báo truy tìm đối tượng người Việt Nam có tên là Vũ Văn Tĩnh (SN 1989), trú tại tỉnh Thái Nguyên, là người chịu trách nhiệm chính đưa công dân Trung Quốc nhập cảnh đã bỏ trốn. Tiếp đó, ngày 9/3/2021, một chiếc xe giường nằm chở 53 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, cũng đã bị lực lượng Biên phòng phát hiện khi chạy qua địa phận thị xã Hoàng Mai (Nghệ An). Ngay sau đó, lực lượng chức năng đã yêu cầu tài xế chạy thẳng đến khu cách ly tập trung ở huyện Hưng Nguyên để tiến hành các bước tiếp theo, trong đó có công tác phòng, chống dịch bệnh.
Hành vi tổ chức đưa người xuất, nhập cảnh trái phép không chỉ vi phạm pháp luật, vi phạm quy chế biên giới, gây mất an ninh trật tự mà còn gây khó khăn cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh khó kiểm soát.
Kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn
Trước diễn biến phức tạp của tội phạm tổ chức cho người khác trốn ra nước ngoài và môi giới đưa người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, nhất là trong thời điểm dịch Covid-19 đang diễn biến khó lường, Công an Nghệ An đã mở đợt cao điểm tấn công với tội phạm này. Đặc biệt, sau khi Bộ Công an có văn bản chỉ đạo, Công an Nghệ An đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Công điện về tăng cường phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn hoạt động đưa người xuất, nhập cảnh trái phép. Đồng thời, đẩy mạnh công tác truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng và hệ thống loa phát thanh tại 460 xã, thị trấn và tuyên truyền lưu động tại các địa bàn trọng điểm, khu dân cư…
Qua đó, để nhân dân nâng cao cảnh giác, phối hợp với lực lượng chức năng phát hiện và tố giác tội phạm, Công an Nghệ An cũng chỉ đạo Công an các địa phương tuyên truyền, vận động 5.932 người từng xuất cảnh trái phép cam kết không tiếp tục vi phạm pháp luật về xuất, nhập cảnh; các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh phối hợp với Công an các huyện miền núi tuyên truyền, vận động 3.578 hộ người Mông cam kết không di cư tự do, chăm lo sản xuất lao động tại địa phương. Đồng thời, tổ chức đấu tranh, xử lý nghiêm tội phạm đưa người ra nước ngoài trái phép và tội phạm mua bán người có yếu tố nước ngoài.
Xử lý nghiêm
Để tăng tính răn đe đối với những đối tượng hám lợi đang ấp ủ các âm mưu, thủ đoạn tổ chức đưa người xuất, nhập cảnh trái phép, thời gian qua đã có nhiều vụ việc được ngành chức năng đưa ra xét xử nghiêm.
Điển hình như ngày 19/1/2021, Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An đã xét xử, tuyên phạt Lô Văn Thái, 30 tuổi, trú xã Thông Thụ (huyện Quế Phong) 12 tháng tù về tội tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép. Do từng sang Lào làm ăn sinh sống nên ngày 10/7/2020, khi nhận được tin nhắn và điện thoại nhờ đưa người sang Lào làm việc mà không phải cách ly phòng, chống dịch Covid-19, Thái đồng ý và thống nhất lấy 5 triệu đồng tiền công. Sau đó, Thái mượn xe máy của bố vợ chở anh Phạm Hùng Tiến (37 tuổi, trú huyện Diễn Châu) cùng 2 người bạn của anh này luồn rừng theo đường tiểu ngạch hướng sang Lào. Khi đến khu vực vành đai biên giới Việt Nam - Lào thì bị tổ tuần tra của Đồn Biên phòng Thông Thụ phát hiện, bắt giữ.
Trước đó, ngày 14/12/2020, Lầu Bá Chù (SN 1989), tại bản Trường Sơn, xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn cũng bị TAND tỉnh Nghệ An đưa ra xét xử, tuyên 12 tháng tù về tội "Tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép". Theo cáo trạng, do hám lợi, trong tháng 8 năm 2020, Chù đã 2 lần giúp Đậu Xuân Chung (trú tại huyện Nghi Lộc) xuất, nhập cảnh trái phép tại khu vực biên giới giáp ranh giữa bản Tiền Tiêu (xã Nậm Cắn, Kỳ Sơn) và bản Đỉn Đăm (huyện Noọng Hét, Xiêng Khoảng, Lào).
Mới đây nhất, ngày 2/3/2021, Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An tuyên phạt Dương Văn Mạnh (trú tại Hưng Nguyên) 5 năm tù, Mã Đình Thực (trú tại Cao Bằng) 2 năm tù về tội “Tổ chức người khác trốn đi nước ngoài”. Theo cáo trạng, dù không có chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ tư vấn, tổ chức người đi sang Trung Quốc nhưng các đối tượng này đã tư vấn, hướng dẫn thủ tục, cách thức, lộ trình và đón, sắp xếp việc làm, nơi ăn ở cho 8 lao động trốn sang Trung Quốc.
Đó là những bản án nghiêm khắc, đúng người, đúng tội bởi hành vi tổ chức đưa người xuất hoặc nhập cảnh trái phép qua biên giới mà không có sự kiểm soát của cơ quan chức năng, nhất là trong thời điểm Chính phủ và các lực lượng chức năng đang thực hiện nhiều biện pháp phòng, chống dịch bệnh là vi phạm pháp luật và đáng bị lên án cần phải xử lý nghiêm.
Tuy nhiên, để ngăn chặn loại tội phạm này, bên cạnh sự vào cuộc của ngành chức năng, mỗi người dân cần phát huy ý thức, trách nhiệm công dân, nghiêm túc thực hiện 3 không: “không XNC trái phép, không tiếp tay cho hoạt động vi phạm pháp luật, không đưa đón người XNC trái phép”.