(Baonghean) - Mặc dù cấp thẩm quyền đã chỉ đạo các doanh nghiệp khai thác đá tại mỏ Lèn Chùa (phường Quỳnh Xuân, TX. Hoàng Mai) san lấp, phục hồi môi trường, đưa các khu vực đã khai thác vượt quá độ sâu khai thác về trạng thái an toàn. Tuy nhiên, mọi chỉ đạo bị doanh nghiệp “phớt lờ”...
Nham nhở Lèn Chùa
Qua đường dây nóng Báo Nghệ An, người dân khối 6 và khối 9, phường Quỳnh Xuân (TX. Hoàng Mai) phản ánh việc khai thác, chế biến, vận chuyển đá của các doanh nghiệp trong khu vực mỏ đá Lèn Chùa ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, gây hư hại nhà cửa…
Về địa phương này chiều 28/8/2017, dễ thấy dọc theo các con đường bao quanh mỏ đá Lèn Chùa, tình trạng ô nhiễm môi trường như phản ánh của người dân thấy rõ. Hầu hết những tuyến đường ở đây, mới chỉ được rải đá cấp phối, thi thoảng được các xe tẹc chở nước tưới, nhưng với việc lượng xe tải đủ kích cỡ ra vào vận chuyển đá liên tục cuốn bụi mù mịt. Không chỉ vậy, các hoạt động khai thác, nghiền sàng đá xung quanh mỏ đá Lèn Chùa cũng phát tán bụi đá vào nhà, vườn các hộ dân.
Khi được hỏi, nhiều người dân khối 9 bày tỏ sự bức xúc, vì họ đã phải chịu đựng tình trạng ô nhiễm này đã vài chục năm nay. Và dù người dân đã kiến nghị, khiếu nại đến đủ các cấp ngành; đã có nhiều cơ quan báo chí phản ánh, nhiều đoàn về kiểm tra… nhưng vẫn không được xử lý dứt điểm.
Người dân cũng cho hay, việc các doanh nghiệp tổ chức nổ mìn khai thác đá ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhà cửa của dân. “Chúng tôi tưởng khi họ lấy hết đá trên bề mặt của lèn thì sẽ dừng lại. Ai ngờ họ còn khoét sâu xuống đất, nổ mìn để lấy đá” - một người dân cho biết. Do khai thác bừa bãi, cả một vùng Lèn Chùa rộng lớn chi chít các hố sâu, thậm chí đã xuất hiện một số hồ nước sâu hoắm, rộng hàng trăm m2.
Tìm hiểu được biết, tại mỏ đá Lèn Chùa từng có 3 doanh nghiệp được UBND tỉnh cấp phép khai thác khoáng sản, gồm: Công ty TNHH Thanh Xuân, Công ty TNHH Xuân Hùng, Công ty TNHH Xuân Chung. Sau nhiều năm khai thác, giấy phép của các công ty này đã hết hạn.
UBND TX. Hoàng Mai đã có nhiều văn bản chỉ đạo phường Quỳnh Xuân đình chỉ các hoạt động khoáng sản trái phép của Công ty TNHH Thanh Xuân và Công ty TNHH Xuân Hùng, đồng thời yêu cầu các công ty này phải tiến hành san lấp, phục hồi môi trường, lập các biển báo nguy hiểm đối với các khu vực đã khai thác dưới cốt 0.
Tuy nhiên, các công ty này vẫn tiếp tục khai thác, vận chuyển đá đi tiêu thụ; thậm chí, đã tiến hành xây dựng các trạm trộn bê tông, công trình ngay trong khu vực mỏ.
Nhiều nhà dân khối 6, phường Quỳnh Xuân (TX. Hoàng Mai) bị hư hỏng nhà cửa do nổ mìn khai thác đá. Ảnh: NL
Theo người dân, việc nổ mìn khai thác đá, thì khoảng 3 - 5h sáng doanh nghiệp sẽ thực hiện, làm rung chuyển, gây nứt nẻ nhà dân. Mục kích nhiều ngôi nhà, tình trạng hư hỏng thấy rõ bởi trên các trụ, các bức tường nhà xuất hiện nhiều vết nứt dọc, ngang kéo có độ hở khá lớn kéo dài đến vài mét…
Cần xử lý nghiêm
Theo đại diện Phòng TN&MT thị xã Hoàng Mai, từ tháng 2/2017, Công ty TNHH Xuân Hùng và Công ty TNHH Thanh Xuân đã bị UBND tỉnh xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi “Khai thác khoáng sản vượt ra ngoài phạm vi đến 10% tổng diện tích hoặc tổng độ cao của khu vực được cấp phép khai thác khoáng sản”. Số tiền mỗi công ty bị UBND tỉnh xử phạt lên đến 120 triệu đồng.
Bên cạnh đó, 2 công ty này còn bị UBND tỉnh tước quyền sử dụng giấy phép khai thác khoáng sản thời hạn 2 tháng; buộc nộp tiền vào ngân sách nhà nước trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày được giao quyết định xử phạt, nếu không thực hiện sẽ bị cưỡng chế; phải san lấp, phục hồi môi trường, thực hiện các giải pháp đưa các khu vực đã khai thác vượt quá độ sâu khai thác về trạng thái an toàn. Tuy nhiên, các công ty này không thực hiện!
Ngày 12/4/2017, UBND TX. Hoàng Mai tiếp tục có công văn yêu cầu 2 công ty phải chấp hành quyết định xử phạt của UBND tỉnh; đồng thời yêu cầu phải dừng mọi hoạt động khai thác khoáng sản, di dời máy móc, thiết bị tại khu vực mỏ đã khai thác vượt quá độ sâu. Nhưng các công ty này vẫn không chấp hành; thậm chí, ngoài việc thực hiện khai thác trái phép còn tổ chức xây dựng trạm trộn bê tông, nhà xưởng.
Trước tình trạng này, ngày 17/8/2017, UBND TX. Hoàng Mai đã có công văn xử lý việc xây dựng nhà, trạm trộn bê tông, khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực Lèn Chùa.
Vào ngày 18/8/2017, Đoàn liên ngành TN&MT, Công Thương, Xây dựng đã phối hợp với TX. Hoàng Mai, phường Quỳnh Xuân tổ chức kiểm tra thực tế tại khu vực mỏ đá Lèn Chùa. Qua đó xác định hoạt động vận chuyển, chế biến đá xây dựng từ khu vực mỏ ra Quốc lộ 1A gây bụi, ảnh hưởng đến môi trường, đời sống người dân.
Công ty TNHH Xuân Chung đang xây dựng nhà cấp 4, tường bao, trụ móng của trạm trộn bê tông nhưng chưa có sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền. Công ty TNHH Thanh Xuân và Công ty TNHH Xuân Hùng chưa thực hiện nghiêm túc việc hoàn thổ đất đai, phục hồi môi trường tại các moong khai thác có độ sâu dưới cốt 0 theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính của UBND tỉnh. Công ty TNHH Xuân Hùng và Công ty TNHH Xuân Chung xây dựng trạm trộn bê tông trong khu vực Lèn Chùa là vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng và các quy định liên quan…
Chiếu theo các quy định của pháp luật, cụ thể là theo Quyết định số 47/QĐ-UBND của UBND tỉnh về ban hành quy chế phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh Nghệ An, UBND TX. Hoàng Mai và UBND phường Quỳnh Xuân cần phải xử lý nghiêm vi phạm của các công ty khai thác đá tại mỏ Lèn Chùa.
Có như vậy, mới thể hiện được vai trò trách nhiệm, mới giữ nghiêm được kỷ cương phép nước và người dân mới không phải chịu những hậu họa do các doanh nghiệp khai thác khoáng sản gây ra!.
Nhật Lân - Phạm Bằng