(Baonghean.vn) - Quỳ Hợp vốn là vùng có thổ nhưỡng khá đặc biệt. Chính vì vậy, trong quá trình đi khai thiên phá thạch, người dân đã phát hiện những loại đá quý có thể dùng làm đồ trang sức. Cũng theo đó, nghề chế tác đá trang sức ra đời.
Cẩn thận, tỉ mỉ đến từng chi tiết để “hóa phép” các viên đá vô tri thành những sản phẩm trang sức tinh xảo là công việc của những người thợ chế tác đá.Đá quý ở đây chủ yếu là đá cô đanh đông (còn gọi là saphia), thạch anh... Để chế tác ra những viên đá tinh xảo, người thợ phải thực hiện tỉ mỉ từng công đoạn như chọn đá, mài, gắn đính, xoay đai, đánh bóng mặt trước, mặt sau các sản phẩm… Trước tiên là công đoạn chọn đá. Theo những người làm nghề, bởi là đá tự nhiên nên hầu như viên nào cũng có bệnh, vì vậy người thợ biết chọn những vị trí đẹp nhất Sau khi chọn được viên đá ưng ý, cần phải mài chúng theo một kích thước nhất định. Định vị đá trước khi ép mặt. Công đoạn ép mặt trước khi bo size, cắt giác... với mục đích để viên đá được cố định chặt trước khi thực hiện các thao tác trên máy. Công đoạn bo theo size hay còn gọi là định hình mặt đá theo hình tròn, bầu dục (oval),... Vì sản phẩm có khi chỉ là những mặt đá nhỏ li ti, nên đòi hỏi người thợ ngoài khéo léo, còn phải rất kiên nhẫn Tiếp theo đến khâu cắt giác đòi hỏi người thợ phải thực sự có "nghề", phải nắm vững những kiến thức liên quan đến kích thước, độ dày mỏng của sản phẩm như thế nào là đủ, đúng và đẹp để cắt cho chính xác. Mặt đá trang sức được xem là đẹp phải hội tụ đầy đủ các yếu tố như: tạo hình, màu sắc, độ tinh xảo, sự nổi bật của các giá trị tự nhiên. Sau khi thành phẩm, mặt đá phải có độ sáng bóng, có thể nhìn được xuyên thấu... Chia sẻ kinh nghiệm về đá quý, ông Thân Quang Trung, một thợ chế tác đá trang sức ở xóm Minh Tâm, xã Minh Hợp (Quỳ Hợp) cho rằng: Khái niệm đá quý giả - thật hay đá tự nhiên - nhân tạo thường có nhiều cách hiểu khác nhau. Để phân biệt được đâu là thật - giả cũng rất khó, vì vậy người mua trước tiên phải tìm đến những cửa hàng có uy tín, khi chọn mua có thể dùng kính lúp có độ phóng đại cao để kiểm tra, điểm cơ bản có thể dễ nhận biết đó là đá quý thiên nhiên luôn có những đường vân, đường gãy, tạp chất dù ít hay nhiều...
Đặng Nguyễn