Tổng thống Mỹ Trump hôm 1.3 thông báo sẽ áp thuế nhập khẩu 25% đối với thép và 10% đối với nhôm vào đầu tuần tới để thúc đẩy các nhà sản xuất trong nước. Hiện vẫn chưa rõ liệu một số đối tác thương mại quan trọng của Mỹ có được miễn thuế hay không. Điều này có nghĩa là ngay cả Liên minh châu Âu EU và Canada, nhà cung cấp thép lớn nhất của Mỹ, có thể cũng bị ảnh hưởng bởi mức thuế quan mới.
Được biết, đề xuất áp đặt thuế được đưa ra trong một báo cáo của Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross. Tổng thống Trump trước đó đã yêu cầu ông Ross điều tra xem liệu thép nhập khẩu có đe dọa làm suy yếu an ninh quốc gia hay không.
"Chúng ta sẽ có sự bảo hộ sau một thời gian dài và ngành công nghiệp sẽ tăng trưởng lại" – ông Donald Trump nhấn mạnh. Ông chủ Nhà Trắng cũng cho hay sẽ ký thông qua mức thuế này vào tuần sau nhưng cũng thừa nhận văn bản chính thức vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Trước mắt, động thái mới của người đứng đầu Nhà Trắng đã tác động đến thị trường Mỹ khi chỉ số Dow Jones đóng cửa giảm 1,7%. Trong khi đó, giá trị cổ phiếu của các nhà sản xuất thép Mỹ tăng đáng kể sau thông báo trên. Tuy nhiên, điều này khiến giá nhiều cổ phiếu ở thị trường Châu Á lao dốc, điển hình là Nikkei mất hơn 2% vào sáng nay. Cổ phiếu nhà sản xuất ô tô Toyota cũng giảm sâu hơn 2% trong khi cổ phiếu công ty thép Nippon lao dốc hơn 4%.
Ngay sau khi thông tin trên được công bố, cả EU và Canada đều bày tỏ sự phản đối và nói rằng họ sẽ trả đũa nếu cần. Trong khi Canada nói rằng bất kỳ hạn chế thương mại nào đối với thép và nhôm của Canada cũng sẽ là điều hoàn toàn không thể chấp nhận được thì Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker cũng có quan điểm tương tự.
“Chúng tôi sẽ không ngồi yên trong khi ngành công nghiệp của chúng tôi đang đối mặt với những biện pháp không công bằng và hàng ngàn công việc ở châu Âu đang gặp phải nguy hiểm. EU sẽ phản ứng mạnh mẽ và sẽ phát triển một kế hoạch đáp trả theo các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong vài ngày tới", ông Juncker chia sẻ trước báo giới.
Bên cạnh đó, các đối tác thương mại khác của Mỹ cũng không khỏi lo lắng trước những tác động lên nhu cầu xuất khẩu thép và nhôm từ mức thuế mới. Hầu như các nước nằm trong danh sách bị áp thuế đều không có nhiều khả năng gây ảnh hưởng lớn về kinh tế. Theo giới chuyên môn nhận định, quyết định này của ông Trump nhận được nhiều sự phải đối vì cho rằng nó đang tạo ra sự nhạo báng đối với các quy tắc thương mại quốc tế. Hơn nữa, nó có thể sẽ là tiền đề nguy hiểm để tất cả các nước khác cũng có thể viện lý do ảnh hưởng đến an ninh quốc gia để đặt ra những rào cản thương mại mới.