(Baonghean) - Từ vùng lõi vườn quốc gia Pù Mát, ngày 6/12/2006, hơn 40 hộ dân tộc Đan Lai ở 2 bản Búng và Cò Phạt xã Môn Sơn (Con Cuông) đã chuyển ra tái định cư ở xã Thạch Ngàn, đặt tên bản mới là Thạch Sơn, ghép từ 2 xã Thạch Ngàn và Môn Sơn. Đây là mùa xuân thứ 8 người dân vùng tái định cư Đan Lai đón tết ở nơi ở mới, và cũng là mùa xuân ấm no, đầy đủ nhất...

Từ hơn 40 hộ ban đầu nay bản Thạch Sơn đã có 50 hộ, 234 khẩu. Tuy cuộc sống của đồng bào Đan Lai ở đây còn nhiều khó khăn, ở cách xa trung tâm xã 12 km, trung tâm huyện 32 km, diện tích đất sản xuất nông nghiệp chỉ có 6 ha, chủ yếu là đất rừng, đồi núi nhưng trong 7 năm qua, nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và sự nỗ lực của bản thân mỗi người, họ đã từng bước khắc phục khó khăn, ổn định tư tưởng gắn bó với nơi ở mới. Bà con đã khai hoang, trồng rừng và sản xuất nông nghiệp để phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, hiện bản có 40 ha rừng, 3 ha lúa nước, 8 ha trồng màu với năng suất bình quân 45 tạ/ha, chăn nuôi 23 con trâu bò, 50 con lợn, 40 con dê, 130 con gia cầm. Nhờ đó, mọi người đều có việc làm, có thu nhập, cải thiện đời sống gia đình.

Vụ đông xuân 2013 - 2014, Tổ công tác hỗ trợ chỉ đạo sản xuất cho đồng bào tái định cư Đan Lai của huyện Con Cuông đã từng bước hướng dẫn, chuyển giao kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi cho bà con như kỹ thuật trồng ngô lai, ngô trên đất đồi, kỹ thuật trồng lúa nước, trồng rau xanh và phòng trừ dịch bệnh, chống rét cho gia súc, gia cầm. Đồng thời, hỗ trợ giống rau xanh, lúa, ngô, phân bón để bà con sản xuất vụ xuân. Trung tá Nguyễn Thanh An - Tổ công tác hỗ trợ chỉ đạo sản xuất cho đồng bào tái định cư Đan Lai, cho biết: “Tổ công tác của huyện Con Cuông rất quan tâm để hỗ trợ, chỉ đạo sản xuất làm thay đổi nhận thức, tư duy của đồng bào tái định cư Đan Lai trong trồng trọt, chăn nuôi. Đồng thời ổn định tình hình an ninh, trật tự, xã hội và giúp bà con có điều kiện hòa nhập cộng đồng tốt hơn”.

Nhà ở của đồng bào tái định cư Đan Lai.

Tết Giáp Ngọ vừa qua, đồng bào tái định cư bản Thạch Sơn nhận được sự quan tâm của các nhà hảo tâm:  Tổng Công ty Công trình Xây dựng Giao thông 4  đã trao tặng cho 50 hộ nghèo tại các bản đặc biệt khó khăn của xã Thạch Ngàn, trong đó có 25 hộ đồng bào Đan Lai, mỗi hộ 1 suất quà trị giá 500.000 đồng; tặng cho 25 hộ 25 con bò sinh sản, mỗi con 15 triệu đồng và hỗ trợ tiền làm chuồng, tiền mua vắc xin phòng bệnh, tổng giá trị trên 400 triệu đồng. Sau khi bò sinh sản lứa thứ nhất, hoặc thứ 2 bê con sẽ được chuyển cho các hộ tiếp theo để có thêm nhiều hộ được hưởng lợi từ chương trình.

Không chỉ chăm lo về phát triển kinh tế mà lĩnh vực giáo dục, văn hóa, chăm sóc sức khỏe cho người dân cũng được nâng lên. Các điểm trường mầm non và tiểu học ở bản đều được đầu tư xây dựng khang trang. Không chỉ có con em được đến trường mà các chị, các mẹ, các bà cũng được đi học để cùng nhau xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc, bình đẳng, tiến bộ hơn. Tết năm nay, bà con được đón Tết trong Nhà cộng đồng mới, nên ai cũng nô nức, phấn khởi. 

Có lẽ, từ khi chuyển ra vùng đất mới, đây là mùa xuân vui nhất, đầy đủ nhất, no ấm nhất của bà con. Tết đến, bà con sắm sửa mâm cỗ cúng gia tiên, ông bà, cảm tạ trời đất đã cho mùa màng tươi tốt, con cháu khỏe mạnh. Những phong tục đẹp, truyền thống truyền từ đời này qua đời khác của dân tộc Đan Lai vẫn được lưu giữ và phát huy. Ông La Văn Hùng, bản Thạch Sơn, xã Thạch Ngàn cho biết: “Tập tục người Đan Lai mình ngày Tết là phải cúng cá, khi chuyển ra ngoài này không có sẵn cá ở sông suối như trong kia nên gia đình phải đi mua, không có cá là không được. Cầu mong cho làng trên làng dưới yên bình, con cháu khỏe mạnh, sang năm mưa thuận gió hòa mùa màng tốt tươi”.

Bằng nội lực của mình, bà con dân tộc Đan Lai tái định cư đang từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững, cùng nhau đoàn kết xây dựng bản làng xanh - sạch - đẹp, thôn xóm yên bình, không có tệ nạn xã hội, chấp hành tốt mọi chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước. Khi sắc xuân đang tràn ngập khắp đất trời, trong tiếng nói cười, trong niềm hân hoan, khúc hát gọi xuân của người Đan Lai được hòa cùng âm thanh của núi rừng: “Người Đan Lai mình ngày xưa khổ lắm, theo dấu chân nai đi trồng hạt lúa, theo dấu chân cọp đi trồng hạt ngô/ Lang thang đầu núi, bâng khuâng lưng đèo/ Như dòng suối nhỏ, như gió ngàn chiều/ Từ khi có Đảng người Đan Lai mình cuộc sống yên lành/ Không ai bắt nộp trăm cây nứa vàng, không ai bắt nộp cái thuyền liền chèo/ Người Đan Lai mình gọi mùa xuân về, Người Đan Lai mình gọi mùa xuân sang”.

Thu Trang (Đài Con Cuông)