Nguy cơ tai nạn cao
Hiện nay, điện thoại di động được xem là vật bất ly thân đối với nhiều người, nhất là giới trẻ. Theo đó, điện thoại được dùng để nghe, gọi, nhắn tin, lên mạng,... mọi lúc mọi nơi, kể cả khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Tuy nhiên, việc vừa sử dụng điện thoại, vừa điều khiển xe mang lại khá nhiều rủi ro.
Bởi thực tế, với xe máy, nếu lái bằng một tay không thể chắc chắn và an toàn bằng hai tay. Hơn nữa, tay trái cầm điện thoại sẽ khiến người điều khiển xe máy không thể sử dụng hệ thống phanh kết hợp ở xe tay ga khi gặp phải những tình huống bất ngờ. Từ đó, dễ dẫn đến tai nạn.
Đối với xe ô tô, việc một tay sử dụng điện thoại sẽ khiến người điều khiển mất tập trung khi lái xe, đồng thời không thể phản ứng kịp thời trước những tình huống bất ngờ. Đã có không ít người vì mải dùng điện thoại di động mà qua đường thiếu quan sát, chuyển hướng không báo hiệu, đèn đỏ quên dừng lại… làm ảnh hưởng cho những phương tiện cùng lưu thông, thậm chí gây ra tai nạn.
Đơn cử, cuối tháng 10/2019, khi đang lưu thông trên đường trở về nhà, đến ngang ngã ba Cầu Bùng thì bất ngờ điện thoại trong túi quần anh Trương Đức H. trú tại Diễn Kỷ, huyện Diễn Châu rung lên. Dù đang lưu thông với tốc độ khá nhanh nhưng anh H. không dừng lại mà cho tay vào túi quần để lấy điện thoại ra nghe.
Vì mải nghe điện thoại, nên khi thấy một người qua đường, anh H. đã xử lý không kịp và húc phải cột mốc bên đường. May mắn là giữ được tính mạng, nhưng gia đình anh H. đã phải bỏ ra một khoản chi phí khá lớn để điều trị phẫu thuật sọ não.
Đây là một trong nhiều trường hợp bị tai nạn do sử dụng điện thoại trong lúc lái xe. Tuy vậy, trên thực tế nhiều người vẫn không bỏ thói quen vừa lái xe, vừa nghe điện thoại hoặc vừa chạy xe vừa nhắn tin, nghe nhạc... Ông Dương Sỹ Dân, trú tại khối 8, phường Lê Lợi, TP Vinh phàn nàn: Nhiều trường hợp lái xe vì mải nghe điện thoại di động, nên khi dừng đèn đỏ tại ngã ba, ngã tư, có tín hiệu đèn xanh vẫn không biết cho xe lưu hành, mặc cho nhiều xe phía sau bóp còi inh ỏi...
Bà Nguyễn Thị Thẩm, trú xã Nghi Xuân, huyện Nghi Lộc thì bức xúc: “Ra đường sợ nhất là gặp phải những người vừa điều khiển xe, vừa sử dụng điện thoại, không thèm chú ý quan sát hướng đi, kể cả khi rẽ trái, phải không nhớ xi nhan xin đường cứ phóng vùn vụt”.
Bức xúc của bà Thẩm không phải là không có căn cứ, bởi ngoài những người dân tham gia giao thông thiếu ý thức thì, với sự xuất hiện ngày càng nhiều dịch vụ mua bán hàng hóa và giao hàng trực tuyến. Đội ngũ giao hàng online sử dụng phương tiện mô tô, xe máy là chủ yếu và dụng điện thoại để liên lạc, định vị tìm kiếm địa chỉ của khách hàng, do đó, sẽ thiếu chú ý quan sát, làm chủ tốc độ, khi tham gia giao thông.
Mức phạt chưa đủ sức răn đe
Để tăng sức răn đe, theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm giao thông được áp dụng từ 1/1/2020, mức phạt các hành vi vi phạm tăng rất cao so với quy định tại Nghị định 46/2016/NĐ-CP trước đây. Trong đó, đáng chú ý là quy định tăng mức xử phạt hành chính đối với hành vi sử dụng điện thoại khi lái xe.
Đối với người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô dùng tay sử dụng điện thoại di động khi đang điều khiển xe chạy trên đường bị xử phạt hành chính từ 1-2 triệu đồng. Như vậy, so với Nghị định 46/2016, mức xử phạt hành chính đối với tài xế có hành vi sử dụng điện thoại di động khi đang lái xe chạy trên đường được quy định tại Nghị định 100/2019 sẽ tăng từ 400 ngàn đồng – 1,2 triệu đồng.
Trước đó, cùng hành vi vi phạm này, Nghị định 46/2016 quy định chỉ phạt tiền từ 600 – 800 ngàn đồng. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm mà gây tai nạn giao thông sẽ bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 2 - 4 tháng.
Ngoài ra, có trường hợp sử dụng điện thoại trong khi điều khiển giao thông còn bị những đối tượng xấu bám theo giật, gây nguy hiểm cho bản thân lẫn người đi đường. Như trường hợp xảy ra với chị Nguyễn Thị Nga, trú tại TX Cửa Lò, vào buổi tối hồi cuối tháng 12/2019 tại đường Hồ Tùng Mậu (TP Vinh). Khi chị Nga vừa đi xe vừa nghe điện thoại, thì đột nhiên có 2 thanh niên đi xe máy áp sát, giật điện thoại. Vì quá bất ngờ, chị Nga ngã xe, may chỉ bị xây xát nhẹ, còn chiếc điện thoại gần 5 triệu đồng thì đã mất hút.
Qua trao đổi với chúng tôi, nhiều CSGT cho biết, mặc dù lực lượng CSGT vẫn thường xuyên kiểm tra, xử lý những trường hợp sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông. Tuy nhiên, việc xử lý gặp không ít khó khăn, bởi hành vi diễn ra nhanh chóng, khó thu thập chứng cứ, có những người vi phạm còn chối cãi… Đặc biệt là đối với xe ô tô, hiện nhiều xe ô tô dán kính mờ, kính màu nên việc phát hiện và xử lý là không hề đơn giản.
Trung tá Nguyễn Duy Hà - Đội trưởng Đội CSGT-TT Công an TP Vinh cho rằng: Lỗi sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện thường kéo theo các lỗi như vượt đèn đỏ, rẽ trái, phải không xi nhan, lỗi không nhường đường cho xe ưu tiên… vì lúc đó người điều khiển không tập trung. Tuy nhiên, nhiều trường hợp khi bị xử phạt, hỏi lý do vi phạm, thì cho rằng không biết có quy định cấm. Nhưng cũng có không ít người thừa nhận là biết vừa điều khiển phương tiện, vừa nghe điện thoại di động là vi phạm luật nhưng lại viện dẫn lý do “gấp quá nên không kịp dừng xe”.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 1,25 triệu người thiệt mạng và từ 20-50 triệu người khác bị thương bởi tai nạn giao thông. Những người thường xuyên sử dụng điện thoại có nguy cơ gặp tai nạn cao gấp 4 lần so với những người tập trung điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Bởi vậy, hàng năm Ban ATGT tỉnh cũng đã triển khai tuyên truyền về vấn đề này, tuy nhiên vẫn chưa tạo thành ý thức với mỗi người dân.