(Baonghean) - 1.362 hộ đồng bào ở Quế Phong đã đồng thuận di chuyển đến 13 điểm tái định cư phục vụ xây dựng Dự án Thủy điện Hủa Na (Quế Phong). Cuộc sống tại nơi ở mới với hệ thống nhà ở, đường giao thông, các điều kiện sinh hoạt của người dân được xây dựng khang trang hơn. Các vùng tái định cư được xây dựng tập trung tạo điều kiện sinh hoạt cộng đồng gắn bó, đoàn kết xây đắp cuộc sống mới. Tuy nhiên, điều đáng quan tâm nhất hiện nay của đồng bào vùng tái định cư là thiếu sinh kế để ổn định cuộc sống lâu dài.
 |
| Do chưa có đất sản xuất, nhiều lao động vẫn ở nhà như tế này |
Bản Noong Đanh, xã Đồng Văn (Quế Phong) là một trong những bản đầu tiên di dời ra điểm tái định cư - bản Piêng Cu 1, xã Tiền Phong, từ cuối năm 2010. Sau gần 5 năm, cuộc sống của 75 hộ dân trong bản vẫn chủ yếu dựa vào nguồn gạo hỗ trợ của dự án và khai thác các lâm sản phụ trong rừng. Nguyên nhân chính, theo Bí thư chi bộ bản Piêng Cu 1, Lương Văn Hùng, hiện tại người dân vẫn chưa có đất để sản xuất. Mặc dù đã có một số diện tích được cấp nhưng do chỉ mới giao tạm thời, chưa cấp giấy chứng nhận nên người dân chưa yên tâm để sản xuất. Một số diện tích đất bị cấp chồng lấn với một số hộ dân bản địa, hoặc đất cấp cho dân tái định cư nhưng chủ đầu tư chưa đền bù đất bị thu hồi cho các hộ sở tại nên xảy ra tranh chấp. Tương tự, ở bản Piêng Cu 2 và bản Huồi Sai (xã Thông Thụ), các hộ trong bản chưa có đất sản xuất cho nên nguồn sống dựa vào gạo hỗ trợ. Hình ảnh phổ biến ở các gia đình vùng tái định cư là hầu hết lao động chính đều có mặt ở nhà, tựa cửa nhìn ra.
Ông Trần Văn Biên, Phó Giám đốc Công ty CP Thủy điện Hủa Na, cho biết: Hiện tại, đang còn 7 điểm tái định cư chưa hoàn thành giao đất lâm nghiệp cho người dân; còn đất nông nghiệp chỉ có 8 điểm tái định cư được bàn giao tạm thời ranh giới quy hoạch đất sản xuất nông nghiệp, chứ chưa giao đất chi tiết và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cho nên tâm lý của người dân không yên tâm sản xuất. Riêng diện tích đất lúa, mới chỉ có 6/13 điểm tái định cư được quy hoạch đủ diện tích sản xuất lúa nước để giao cho các hộ dân; số còn lại do khó khăn về địa hình, nguồn nước đảm bảo sản xuất nên đã đề xuất chuyển đổi sang trồng các loại cây trồng khác phù hợp.
Nguyên nhân căn bản của việc bàn giao đất sản xuất tại các điểm tái định cư Thủy điện Hủa Na chậm liên quan đến tổng mức đầu tư đã được phê duyệt, dẫn đến việc đền bù đất cho người dân sở tại vẫn chưa xong. Cũng theo ông Biên, đến thời điểm này Công ty đã chi trả các khoản liên quan đến tái định cư khoảng 1.200 tỷ đồng, vượt quá tổng mức đầu tư đã được phê duyệt. Trong điều kiện kinh tế khó khăn, đơn vị đang chờ phê duyệt tổng mức đầu tư mới để có kinh phí tiếp tục chi trả hỗ trợ cho người dân. Ông Trương Minh Cương, Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Phong, khẳng định, huyện sẽ tích cực phối hợp với chủ đầu tư để hoàn chỉnh việc đền bù tiền thu hồi đất của người dân sở tại để cấp cho các hộ tái định cư. Đồng thời tăng cường tuyên truyền, vận động những hộ có quyết định thu hồi đất, đồng thuận giao lại cho các hộ tái định cư...
Minh Chi