Năm học 2010-2011 là năm đầu tiên các trường mầm non trên địa bàn tỉnh thực hiện Đề án phổ cập giáo dục mầm non (PCGDMN) cho trẻ 5 tuổi. Theo lộ trình, Nghệ An sẽ đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi vào cuối năm 2014. Song, với quyết tâm phấn đấu, tỉnh ta sẽ hoàn thành vào năm 2012.
Về thăm các trường mầm non của huyện Nam Đàn, dễ dàng nhận thấy mạng lưới trường lớp mầm non được quy hoạch, bố trí hợp lý, phù hợp với điều kiện của địa phương. Các cụm lớp được xây dựng ở trung tâm từng xã, đảm bảo đủ về diện tích khuôn viên, thuận tiện về giao thông và tuyệt đối an toàn cho công tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
Ngay sau khi có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi giai đoạn 2010-2015, phòng GD&ĐT Nam Đàn đã đón đầu triển khai thực hiện ở tất cả các xã trên địa bàn huyện. Nam Đàn hiện có 27 trường mầm non với 1.751 cháu nhà trẻ, 5.145 cháu mẫu giáo, riêng trẻ 5 tuổi có 1.940 cháu, đạt tỷ lệ huy động 99,59%.
Các cháu trường mầm non Hà Huy Tập vui chơi trước sân trường.
Cơ sở vật chất trong các trường mầm non được cải thiện, số phòng học kiên cố và bán kiên cố tăng lên đáng kể. Nhiều trường có máy vi tính, nối mạng Internet, tạo điều kiện cho cán bộ, giáo viên cập nhật kiến thức qua mạng.
Trong số 186 giáo viên nhà trẻ, có 141 cô có trình độ đạt chuẩn đào tạo, 45 cô có trình độ trên chuẩn; trong số 246 cô mẫu giáo, có 166 cô đạt chuẩn và 80 cô có trình độ trên chuẩn. 63/82 cán bộ quản lý các trường mầm non đã được học qua chương trình bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục. 100% trường tổ chức ăn trưa và các lớp mẫu giáo tổ chức học 2 buổi/ngày.
Nam Đàn là điểm sáng trong việc nỗ lực PCGDMN của các địa phương trong tỉnh. Theo thống kê của Sở Giáo dục & Đào tạo Nghệ An, tại thời điểm cuối học kỳ 1 năm học 2010-2011, toàn tỉnh có 507 trường mầm non với 21.878 cháu nhà trẻ và 114.780 cháu mẫu giáo; riêng trẻ 5 tuổi có 45.752 cháu (đạt tỷ lệ huy động 45.752/47.925, bằng 95,47%). 100% số trường mầm non của Nghệ An đã thực hiện Chương trình giáo dục mầm non mới; 485/507 (95,66%) trường có tổ chức bán trú cho trẻ; 165/507 (32,54%) trường đã được công nhận "trường đạt chuẩn quốc gia".
Đội ngũ giáo viên có 7.984 người, trong đó có 3.597 người (45,05%) có trình độ CĐ, ĐH, 4.133 người (51,77%) có trình độ trung cấp; chỉ còn 254 người chưa đạt chuẩn đào tạo. Trong số 1.193 cán bộ quản lý các trường mầm non, đã có 1.055 người (88,43%) đã được học qua các trường lớp cán bộ quản lý giáo dục.
Quyết định số 239/QĐ-TTg nêu rõ, để đạt tiêu chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi ở một tỉnh, phải bảo đảm 100% số huyện đạt tiêu chuẩn. Một huyện muốn đạt tiêu chuẩn phải bảo đảm 90% số xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn.
Một xã muốn đạt tiêu chuẩn, phải đảm bảo các yêu cầu về đủ phòng học theo hướng kiên cố, đạt chuẩn; trường, lớp có bộ thiết bị dạy học tối thiểu để thực hiện Chương trình giáo dục mầm non mới; có đủ giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn về trình độ đào tạo; giáo viên được hưởng thu nhập và các chế độ khác theo thang bảng lương giáo viên mầm non; trẻ em trong các cơ sở giáo dục mầm non được hưởng các chế độ, chính sách theo quy định hiện hành, được chăm sóc giáo dục theo Chương trình giáo dục mầm non mới; huy động 95% trở lên số trẻ em 5 tuổi ra lớp, trong đó có ít nhất 85% số trẻ em trong độ tuổi được học 2 buổi/ngày trong năm học; tỷ lệ chuyên cần của trẻ đạt từ 90% trở lên và tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng dưới 10%.
Bà Nguyễn Thị Kim Chi Phó Giám đốc Sở Giáo dục & Đào tạo Nghệ An cho biết: Căn cứ vào chất lượng của các trường mầm non hiện nay, Nghệ An chỉ cần gắng thêm một ít là đạt được một cách vững chắc cả hai yêu cầu về chăm sóc, giáo dục trẻ.
Trong năm 2011, việc chuyển đổi loại hình trường mầm non bán công sang công lập được hoàn tất, khi đó Nghệ An đương nhiên đạt yêu cầu về đội ngũ giáo viên (bao gồm chất lượng và chế độ). Cái khó nhất hiện nay là điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học.
Đến cuối năm 2010, ngành học mầm non Nghệ An có 5.424 phòng học, trong đó mới có 1.941 phòng kiên cố, 2.475 phòng bán kiên cố, nhưng có đến 1.008 (18,58%) phòng tạm và 238 phòng học mượn. Cả tỉnh có 507 trường mầm non, nhưng mới có 56 phòng giáo dục thể chất, 187 phòng giáo dục nghệ thuật, 169 phòng ngủ, 155 phòng y tế, 337 văn phòng trường, 293 phòng Hiệu trưởng. Về thiết bị dạy học, hiện chỉ có 836 máy vi tính phục vụ cho hoạt động giảng dạy, đồ chơi chủ yếu là tự làm.
Để giải bài toán về cơ sở vật chất và thiết bị dạy học, đòi hỏi một lượng kinh phí không nhỏ. Song đó không phải là lực cản khi chúng ta có sự đồng thuận cao trong các cấp, các ngành, trong các lực lượng xã hội về chủ trương phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi.
Đặc biệt, việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi đã chính thức được đưa vào Luật Giáo dục và có hiệu lực từ ngày 1/7/2011. Trên cơ sở đó, tỉnh dành phần kinh phí hợp lý, thích đáng của các chương trình, các dự án liên quan, của kinh phí chi thường xuyên và kể cả vốn vay nước ngoài cho yêu cầu này.
Theo lộ trình của Đề án, Nghệ An sẽ đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi vào cuối năm 2014. Tuy nhiên, dựa trên những tiêu chí đã đạt, được, Nghệ An sẽ quyết tâm phấn đấu, huy động tối đa mọi nguồn lực cho giáo dục mầm non để đến hết năm 2012 sẽ "cán đích" PCGDMN cho trẻ 5 tuổi.