Sáng 21/12, Ban chỉ đạo quốc gia về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ (Ban chỉ đạo 515) tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết thực hiện đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ giai đoạn 2016-2018; đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin giai đoạn 2017-2018 và phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp giai đoạn 2019-2020.
Dự hội nghị có Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam - Trưởng Ban chỉ đạo 515 quốc gia; Thượng tướng Lê Chiêm - Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.
Đồng chí Lê Ngọc Hoa - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, chủ trì điểm cầu ở Nghệ An.
Theo Ban chỉ đạo 515 Quốc gia, giai đoạn 2016 - 2018, tình hình kinh tế - xã hội của đất nước tiếp tục ổn định và có sự phát triển; công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ tiếp tục nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước. Nguyện vọng của thân nhân, gia đình liệt sỹ đã thôi thúc công tác này phải được thực hiện ngày càng hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, quá trình triển khai, tổ chức thực hiện cũng gặp không ít khó khăn do thông tin về liệt sỹ, thân nhân liệt sỹ, mộ liệt sỹ ngày càng ít dần. Trong khi, số lượng hài cốt liệt sỹ cần phải tìm kiếm, quy tập và số lượng mộ liệt sỹ thiếu thông tin cần phải xác định danh tính còn lớn; hồ sơ, danh sách liệt sỹ, sơ đồ mộ chí, hồ sơ quy tập hài cốt liệt sỹ quản lý, lưu trữ còn nhiều sai sót, bất cập. Một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác này.
Từ năm 2016-2018, cả nước đã tìm kiếm quy tập được 5.886 hài cốt liệt sỹ, trong đó, trong nước có 2.670 hài cốt, Lào có 854 hài cốt và Campuchia có 2362 hài cốt.
Trong khi đó, Bộ Lao động, Thương binh và XH phối hợp với Bộ Quốc phòng, Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam hoàn thành việc đầu tư nâng cấp cơ sở giám định gen. Chỉ đạo tích cực lấy mẫu hài cốt còn thiếu thông tin tại các nghĩa trang liệt sỹ, mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sỹ để phân tích, đối chiếu. Từ năm 2017-2018, bằng phương pháp chứng thực cũng đã xác định danh tính được 284 hài cốt liệt sỹ; bằng phương pháp giám định ADN đã phân tích được 475 trường hợp, trong đó 54 trường hợp có quan hệ huyết thống, không có quan hệ huyết thống 421 trường hợp.
Trong khi đó, tại Nghệ An, từ 2016 đến nay, Đội Quy tập của tỉnh đã tìm kiếm, cất bốc và đưa về nước an táng được 267 hài cốt liệt sỹ là quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh ở Lào. Tuy nhiên, trong số này chỉ có 6 hài cốt liệt sỹ biết được họ tên và quê quán, 10 hài cốt có họ tên nhưng chưa biết quê quán đơn vị.
Cũng giai đoạn này có 10 hài cốt liệt sỹ được tìm thấy trên địa bàn tỉnh. Do địa bàn rộng, thời gian chiến tranh đã qua lâu nên việc nắm thông tin về các phần mộ liệt sỹ gặp rất nhiều khó khăn, trong khi việc xác định danh tính mộ cũng khó.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, mặc dù công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ đã đạt được kết quả tích cực, tuy nhiên đến nay vẫn còn nhiều hài cốt liệt sỹ chưa được quy tập, nhiều mộ liệt sỹ còn thiếu thông tin. Trong khi đó, mong mỏi của thân nhân các liệt sỹ muốn biết được thông tin mộ liệt sỹ chờ đợi quá lâu, điều này đặt ra đòi hỏi phải đẩy mạnh hơn nữa công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ trong tình hình hiện nay, với những chủ trương, giải pháp thiết thực.
“Ban chỉ đạo 515 các cấp chỉ huy các cơ quan, đơn vị quân đội sớm kiện toàn, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ. Các cấp, ngành cần tiếp tục mở rộng, tăng cường hợp tác quốc tế, nhằm tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của các chính phủ, các tổ chức phi chính phủ, tổ chức, cá nhân nước ngoài trong việc cung cấp thông tin về quân nhân Việt Nam hy sinh, mất tin, mất tích trong chiến tranh”, Phó Thủ tướng nói và chỉ đạo, từ nay đến năm 2020 cần đẩy mạnh tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ ở địa bàn trong nước, tiếp tục phối hợp với các nước bạn tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ cho đến khi không còn thông tin về mộ liệt sỹ.