Philippines kêu gọi các nước ASEAN cùng đoàn kết giải quyết và giảm căng thẳng tại Biển Đông, thông qua cuộc hội thảo quốc tế về vấn đề này đang diễn ra tại thủ đô Manila.

Lời kêu gọi được Phó tổng thống Philippines Jejomar Binay đưa ra khi ông tiếp xúc với các chuyên gia luật hàng hải tại hội thảo quốc tế về Biển Đông ở Manila hôm qua. "Philippines không phải là nước duy nhất phải chịu những sự hiểu lầm liên tiếp và những ý đồ nhằm làm tổn hại quyền lợi hợp pháp tại Biển Đông", AFP dẫn lời ông Binay nói với các đại biểu tại hội thảo.

Philippines coi cuộc gặp gỡ của các chuyên gia pháp lý tại nước này là nỗ lực nhằm tạo nên một mặt trận ASEAN đoàn kết nhằm đối phó với những diễn biến ngày một căng thẳng gần đây tại Biển Đông. Phó tổng thống Binay khẳng định kế hoạch của Philippines tập trung vào việc chỉ ra những vùng có tranh chấp tại Biển Đông, nơi mà các quốc gia có liên quan có thể đồng ý cùng hợp tác phát triển. Trong khi đó, những vùng không có tranh chấp sẽ thuộc đặc quyền riêng của những nước sở hữu chúng.

"Bằng cách làm như vậy, bế tắc vốn ngăn cản các nước liên quan trong việc đẩy nhanh hợp tác tại Biển Đông sẽ được hóa giải hoàn toàn", phó tổng thống Philippines nhận định. "Từ góc nhìn của Philippines, điều này sẽ thực sự biến Biển Đông từ một điểm nóng tiềm ẩn trở thành một vùng hòa bình, tự do, hữu nghị và hợp tác". Dù vậy, ông Binay cho rằng quá trình giải quyết tranh chấp có thể kéo dài hàng thế kỷ.

Sau bài phát biểu tại hội thảo, khi được hỏi liệu sự ủng hộ của các quốc gia ASEAN đối với kế hoạch của Philippines có khiến Trung Quốc phải cân nhắc các động thái tiếp theo tại Biển Đông hay không, ông Binay đáp rằng Manila "lạc quan về điều đó".

Ghi nhận sau các phiên trao đổi đầu tiên tại hội thảo quốc tế về Biển Đông ở Manila cho thấy tất cả các đại biểu đều nghiêng về việc ủng hộ đề xuất của Philippines. Họ cho rằng đề xuất này phù hợp với luật pháp quốc tế. Các chuyên gia luật hàng hải của các nước ASEAN sẽ thúc giục các nước liên quan nhanh chóng gặp gỡ, để sớm làm rõ khả năng đưa ra định nghĩa về các vùng tranh chấp có thể tiến hành hợp tác chung.

Theo một văn bản được Bộ Ngoại giao Philippines công bố, Philippines đã nêu rõ đề xuất về một vùng hòa bình có thể được thiết lập trong khu vực hợp tác chung (JCA). "Đó sẽ là sự thực hiện cụ thể của quy tắc ứng xử (COC) và là sự khởi đầu cho một quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn tại Biển Đông", văn bản của Bộ Ngoại giao Philippines có đoạn.

Văn bản của Bộ Ngoại giao Philippines còn cho rằng COC sẽ được áp dụng một cách đặc trưng trong JCA, và có thể được thiết kế để ngăn ngừa các cuộc giao tranh thông qua những quy tắc cụ thể về sự cam kết giữa các bên liên quan. Bộ Ngoại giao Philippines cho rằng JCA có thể sẽ là một vùng phi quân sự hóa, với cảnh sát hoặc các nhân viên bảo vệ bờ biển thay cho các binh sĩ quân đội.

Trong khi đó, AP dẫn lời hai nhà ngoại giao Philippines cho biết Bắc Kinh phản đối cuộc hội thảo của các chuyên gia luật hàng hải 10 nước ASEAN diễn ra trong hai ngày tại Manila. Trung Quốc cũng đặt câu hỏi tại sao ASEAN lại cùng giải quyết các tranh chấp trong một khối, khi phần lớn các thành viên của hiệp hội này không phải là các bên liên quan tại Biển Đông, hai nhà ngoại giao giấu tên cho biết thêm.

Hội thảo về Biển Đông được tổ chức để tạo diễn đàn thảo luận đề xuất của Philippines về một Khu vực Hòa bình, Tự do, Hữu nghị và Hợp tác (ZoPFF/C), nhằm giải quyết các tranh chấp trên Biển Đông. Cuộc gặp gỡ này còn được dựa trên quyết định của các bộ trưởng ngoại giao ASEAN trong Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 44 tại Bali, Indonesia, hồi tháng 7 năm nay.

Kết quả của hội thảo sẽ được báo cáo lên Hội nghị các quan chức cấp cao ASEAN (SOM), để từ đây các kiến nghị sẽ được trình lên cho các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN xem xét trước Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 19 diễn ra tại Bali, Indonesia, vào tháng 11/2011.


(Theo VnExpress)