Năm 2013, dấu ấn Nghệ An đã đạt được là Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 26 do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ngày 30/7/2013. Trong 63 tỉnh, thành chỉ có 5 thành phố trực thuộc Trung ương được Bộ Chính trị ban hành nghị quyết, còn lại 57 tỉnh thì Nghệ An là tỉnh duy nhất được Bộ Chính trị ban hành nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội. Đây là nền tảng, là chìa khóa để Nghệ An phát triển trở thành trung tâm kinh tế chính trị cùng Bắc Trung bộ. Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị có trở thành hiện thực không, có đi vào cuộc sống không và tỉnh Nghệ An chúng ta có vươn lên trở thành 1 tỉnh khá của khu vực miền Bắc, trở thành 1 tỉnh công nghiệp hay không phụ thuộc vào sự nỗ lực của Đảng bộ và nhân dân tỉnh nhà, đặc biệt là các đảng viên chúng ta.
Đây là những nhân tố lãnh đạo cao nhất có vai trò hết sức quan trọng để đưa kinh tế tỉnh nhà tăng tốc. Để cụ thể hóa Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chương trình hành động 24 gồm có 20 chương trình hành động. Ngay từ bây giờ Nghệ An phải thực hiện quyết liệt, đặc biệt là một số cơ chế, chính sách. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định về phát triển miền Tây của Nghệ An đến năm 2020. Theo đó, ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ gấp 1,3 lần so với định mức chung để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế dân sinh của miền Tây Nghệ An.
Vấn đề là làm thế nào để Nghệ An phát huy được nguồn lực của xã hội, nguồn lực trong nhân dân. Phải nâng cao vai trò tiên phong, vai trò lãnh đạo của Đảng để tạo đà cho xã hội phát triển. Muốn Nghệ An phát triển thì phải phát triển được doanh nghiệp, doanh nghiệp làm ra của cải, vật chất, nhân dân làm ra của cải, vật chất. Nhiều người băn khoăn: Nghệ An có nhiều tiềm năng, nhưng tại sao Nghệ An không phát triển. Có 4 lí do, lí do thứ nhất là quy hoạch kế hoạch, vấn đề này chúng ta đã khắc phục được bằng Nghị quyết của Bộ Chính trị, nó đã xuyên suốt về mặt mục tiêu, về mặt định hướng, về mặt giải pháp; thứ hai là cơ chế chính sách; thứ ba là cải cách hành chính mà trọng tâm là con người và thứ tư là nguồn lực để xây dựng cơ sở hạ tầng và thứ năm là tư tưởng và tập quán. Về vấn đề quy hoạch và kế hoạch, có giai đoạn chúng ta không quan tâm đến vấn đề quy hoạch và kế hoạch nên đã để lãng phí nguồn lực. Cụ thể, công nghiệp xi măng tiềm năng của Nghệ An có thể phát triển được khoảng 12 triệu tấn xi măng/năm, có thể trở thành trọng điểm xi măng của cả nước. Năm 2005, Nghị quyết 16 của tỉnh Đảng bộ đưa ra là đến năm 2010 phấn đấu đạt 5,9 triệu tấn xi măng. Thế nhưng, quy hoạch mà Chính phủ phê duyệt chỉ 1,4 triệu tấn. Vì vậy, khi các doanh nghiệp vào đầu tư Nhà máy xi măng Hoàng Mai 2, xi măng Đô Lương, Anh Sơn và Tân Kỳ thì không có quy hoạch nên đã bị lỡ thời cơ.
Đồng chí Hồ Đức Phớc thăm Nhà máy đường Sông Con (Tân Kỳ). Ảnh: Sỹ Minh
Đối với cảng biển, Nghệ An có 3 cảng biển nhưng khi nhà đầu tư vào thì chúng ta chưa có quy hoạch, ví dụ như Cảng nước sâu hoặc là Cảng Đông Hồi, hoặc là Cảng Cửa Lò mở rộng bến 5 bến 6. Khi Bộ Giao thông và Chính phủ phê duyệt được quy hoạch thì gặp phải suy thoái. Về nhiệt điện, nhà máy nhiệt điện của chúng ta 2.400 MW. Nếu chúng ta bổ sung được, đưa được vào quy hoạch của sơ đồ 5 hoặc sơ đồ 6 thì sẽ tìm kiếm được nhà đầu tư, sẽ tạo ra bước đột phá. Nói chung là chúng ta chậm vấn đề quy hoạch. Ngoài ra, vấn đề chính sách thì chúng ta chưa tạo được cơ chế chính sách thông thoáng; về con người thì trên thông dưới không thoáng…
Trong công tác cải cách hành chính, quan trọng nhất là con người, con người có tâm huyết, thạo việc, có trách nhiệm, gương mẫu, mới kéo được nhà đầu tư vào. Nhưng để đưa ra các biện pháp, để giám sát cán bộ, để kỷ luật, khởi tố cán bộ là biện pháp cuối cùng, bắt buộc phải làm. Để tỉnh nhà phát triển phồn thịnh và văn minh, phải giáo dục chính trị tư tưởng và tính nêu gương của cán bộ, đảng viên. Tôi cho rằng vấn đề này hết sức quan trọng.
Và vấn đề thứ tư là nguồn lực phát triển để xây dựng cơ sở hạ tầng. Nếu Nghệ An trông chờ vào ngân sách Trung ương thì rất khó khăn, phải tìm kiếm nguồn lực khác trong xã hội. Ví như nguồn vốn thu hút đầu tư FDI của nước ngoài, nguồn vốn của các tập đoàn kinh tế, nguồn vốn ODA, huy động trong dân. Thời gian qua, tỉnh huy động nội lực trong dân rất tốt, đã đưa ra các chính sách đầu tư vào đường bê tông nông thôn, mỗi năm đầu tư 400 tỷ đồng, người dân bỏ ra khoảng 7 - 8 trăm tỷ đồng. Nguồn vốn ODA hiện nay tỉnh ta có đến 15.000 tỷ đồng. Làm thế nào để 15.000 tỷ đồng được giải ngân nhanh, được hiện hữu bằng những công trình phụ thuộc rất lớn vào bộ máy, làm nhanh thủ tục, giải phóng nhanh mặt bằng, tiến hành đẩy mạnh thi công để có giá trị sản lượng.
Và một vấn đề nữa là tư tưởng tập quán. Nhà đầu tư nước ngoài vào, trước hết người ta nhìn vào nền văn hóa. Vậy chúng ta phải làm gì? Cần tập trung vào một số khâu đột phá chính. Thứ nhất, chúng ta thực hiện tốt chỉ tiêu, kế hoạch HĐND đặt ra, nghị quyết của Đảng đã ban hành. Thứ hai triển khai tốt chương trình hành động Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị gồm có 20 chương trình hành động. Không những triển khai ở tỉnh mà triển khai ở huyện, ở xã. Tạo ra một khí thế thi đua lao động, sản xuất để tỉnh phát triển. Thứ ba là xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh.
Một số nhiệm vụ trọng tâm nữa là tập trung cải cách hành chính. Nếu cải cách hành chính vẫn gây khó khăn phiền hà thì rất khó để tạo đột phá để phát triển. Tỉnh ta sẽ tăng cường kỷ luật đảng, giám sát đảng viên, cán bộ và trách nhiệm những đồng chí đứng đầu các cấp ủy và chính quyền. Nhiều việc chúng ta không làm chứ không phải không làm được.
Vấn đề xây dựng cơ sở hạ tầng trọng yếu, mà tập trung là sân bay, bến cảng, cửa khẩu một số công trình hạ tầng khác và các khu công nghiệp, khu kinh tế. Sân bay Vinh đến ngày 12 tháng 1 này sẽ khai trương tuyến bay từ Vinh đi Viêng Chăn (Lào). Đầu 2011, Sân bay Vinh mới chỉ có 1 chuyến bay từ Vinh đi Sài Gòn thì nay đã tăng lên 6 chuyến. Tăng trưởng của Sân bay Vinh là 44%, có nghĩa là có nhiều người biết Nghệ An, đến Nghệ An. Và khi sân bay quốc tế mở ra, thì trên thế giới người ta biết Vinh – Nghệ An. Sắp tới, Sân bay Vinh sẽ tiếp tục mở ra được các tuyến bay quốc tế khác, như đi Singapore và một số quốc gia khác.
Cùng với hàng không, tỉnh tập trung hoàn thiện hệ thống cảng, trước mắt là cảng Cửa Lò, nạo vét xuống 7,5m để tàu 2 vạn tấn vào ra được, rồi làm bến số 5, số 6, khởi công Cảng Đông Hồi và tập trung xây dựng khu Cửa khẩu quốc tế Thanh Thủy và một số tuyến đường. Trước ngày 19/5 sẽ khởi công xây dựng 2 cầu vượt ở Yên Lý và ở QL46 đường lên quê Bác, khởi công mở rộng đường 15A (hiện nay chỉ 5,5m, đã xuống cấp trầm trọng), mở rộng ra 9 m và tập trung làm theo hình thức BOT; đang đề nghị Bộ Giao thông và Chính phủ mở rộng và nâng cấp QL7 bằng nguồn vốn BOT nhưng không đặt trạm vé mà thu bằng cách kéo dài trạm vé của QL1 để cả nước cùng chia sẻ với Nghệ An.
Trọng tâm thứ 3 là thu hút đầu tư. Nghệ An tập trung thu hút, hướng đến những con em Nghệ An đang làm ăn sinh sống tại nước ngoài và trong nước và các nhà đầu tư trọng điểm từ Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc là những nhà đầu tư mà chúng ta hướng tới. Có thu hút đầu tư và tạo ra được dự án đột phá thì mới thay đổi cơ cấu kinh tế của tỉnh nhà được.
Đồng chí Hồ Đức Phớc thăm hỏi bà con vùng tái định cư bản Vẽ, xã Ngọc Lâm, Thanh Chương.
Cuối cùng là xây dựng nông thôn mới và xóa đói giảm nghèo. Dịp Tết Nguyên đán này, mở đầu cho năm 2014, đề nghị mỗi ban, ngành, mỗi cán bộ có một việc làm thiết thực. Ví như, các đồng chí trong cấp ủy, có thể mỗi người tặng quà một xã, một xóm, một trường học, một hộ nghèo; tạo nên phong trào rất tốt để hướng tới người nghèo, hướng tới cơ sở. Về mặt xây dựng Đảng, làm thế nào để các cuộc họp chi bộ có chủ đề, có hiệu quả.
Đảng viên phải gương mẫu để quần chúng noi theo. Gương mẫu là mệnh lệnh không lời, đảng viên đi trước, làng nước theo sau. Trong công tác cần tránh hành chính hóa, phải gần dân, sát dân, chia sẻ với dân, và lãnh đạo các tổ chức đoàn thể như cánh tay vươn dài của các tổ chức đảng đến với nhân dân; tăng cường kiểm tra, giám sát, thể hiện vai trò tiên phong, lãnh đạo, bắt đầu từ nghị quyết đúng đắn, tư tưởng tiến công tiên phong đoàn kết đến việc gương mẫu trong lời nói và hành động. Mỗi cuộc họp đề nghị Ban Tuyên giáo và Ban Tổ chức có chủ đề sinh hoạt trong toàn tỉnh…
(*) Đầu đề do Báo Nghệ An đặt.