Đi tìm hình bóng của chính mình
Trong thành tích lọt vào bán kết Asian Games 2018, Phạm Xuân Mạnh là một trong số ít những tuyển thủ của SLNA có đóng góp rất lớn. Thậm chí Xuân Mạnh còn được đeo tấm băng đội trưởng trong trận gặp Olympic Hàn Quốc. Trước đó, Xuân Mạnh đã cùng U23 Việt Nam làm nên kỳ tích châu Á tại Thường Châu. Và năm 2018 cũng là một năm mà cầu thủ người Yên Thành đã cày ải liên tục dẫn đến quá tải.
Sau Asian Games 2018, Xuân Mạnh gặp chấn thương ở bàn chân, nhưng điều đáng tiếc là các bác sỹ lại chẩn đoán không quá nặng và có thể thi đấu. Tuy nhiên, khi thi đấu trận bán kết Cúp QG giữa SLNA – Thanh Hóa, chấn thương của Xuân Mạnh đã trở nên nghiêm trọng hơn.
Ban đầu, anh được chẩn đoán đã bị rạn xương mác và buộc phải tiến hành tập hồi phục tại Trung tâm PVF. Tuy nhiên, sau một quá trình tập luyện hồi phục, chấn thương của cầu thủ sinh năm 1996 không có nhiều tiến triển. Lý do là bởi anh còn gặp một chấn thương khác là đứt dây chằng cổ chân.
Và đó là lý do vào cuối tháng 11 năm ngoái, anh phải gấp rút lên đường sang Singapore để phẫu thuật. Vì chấn thương đáng tiếc này mà Xuân Mạnh đã bỏ lỡ AFF Cup 2018 và Asian Cup 2019, những giải đấu mà bóng đá Việt Nam gây chấn động Đông Nam Á và châu lục.
Những ngày tháng gian lao vật lộn với chấn thương cũng khép lại, Phạm Xuân Mạnh đánh dấu sự trở lại của mình bằng một màn trình diễn ấn tượng trong 90 phút ở trận đấu gặp đội Hải Phòng tại vòng 9 V.League 2019.
Kể từ đó đến nay, anh đã có 12 trận đấu cho SLNA, tổng cộng 995 phút thi đấu. Mỗi bước chạy, những cú sút và đánh đầu của Xuân Mạnh đều mang một khát khao đặc biệt, khát khao cống hiến của cầu thủ đã vắng bóng nửa năm vì chấn thương.
Phạm Xuân Mạnh vốn thi đấu vị trí tiền vệ cánh khi còn là một cầu thủ trẻ, có thể thi đấu tiền đạo lẫn hậu vệ. Nhưng kể từ khi lên chuyên nghiệp, anh hầu như không còn được chơi ở vị trí tấn công. Phải đến V.League 2019, khi Đình Hoàng và Đình Đồng là hai đàn anh án ngữ hai hành lang cánh, Xuân Mạnh được trở lại vị trí năm xưa.
Thực tế, khi một tiền vệ phải nhiều năm liền sắm vai phòng ngự, khả năng sáng tạo và đột phá sẽ ngày một hạn chế. Đó cũng là lý do mà trong suốt cả mùa bóng 2018, Xuân Mạnh chỉ có 1 bàn thắng tại V.League, đó là bàn thắng bằng đầu vào lưới HAGL. Một bàn thắng khác là cú sút bóng chìm đầy uy lực vào lưới Johor DT tại AFC Cup – một cú sút sở trường của anh. Năm 2017 cũng vậy, dấu ấn của Xuân Mạnh trong vai trò hậu vệ là pha đánh đầu vào lưới B. Bình Dương trong trận chung kết lượt đi Cúp QG trên sân Gò Đậu.
Trận thắng trước B. Bình Dương, Xuân Mạnh ghi một bàn thắng mang đậm dấu ấn cá nhân sau pha phối hợp bật tường với Michael Olaha. Đây là bàn thắng đầu tiên của Xuân Mạnh tại V.League 2019 và như một sự giải tỏa, người ta đã thấy được bóng dáng, tốc độ và sự dũng mãnh của Xuân Mạnh năm xưa khi chưa phải oằn mình với những chấn thương.
Cầu thủ Yên Thành vẫn thể hiện sự xông xáo, khả năng tranh chấp tuyệt vời và những tình huống hỗ trợ tấn công. Trước khi ghi bàn, Xuân Mạnh đã đôi ba lần đưa bóng tìm đến xà ngang, cột dọc và cũng nhiều lần những cú dứt điểm của anh đi chệch khung thành đối phương trong gang tấc.
Trong số những cầu thủ thường xuyên được ra sân, Xuân Mạnh là gương mặt thi đấu xông xáo nhất đội. Bởi lẽ, anh vẫn là một cầu thủ trẻ và đầy khát khao thể hiện mình. Mặt khác, chấn thương đã lấy đi ít nhiều cơ hội trở lại ĐTQG của anh và không còn cách nào khác, Xuân Mạnh phải nỗ lực hơn 100% khả năng của mình.
“Hiện tại, tôi đã có bàn thắng tại V.League và được thi đấu nhiều. Tôi đang nỗ lực từng ngày để cùng đồng đội cải thiện thành tích của SLNA và phấn đấu cho mục tiêu trở lại khoác áo ĐTQG. Đó là khát khao và vinh dự, niềm tự hào của của bất kỳ cầu thủ nào”.
Sau trận thắng tưng bừng trước B. Bình Dương, HLV Đức Thắng có lý do để hài lòng với sự trở lại của Xuân Mạnh, anh chia sẻ: “Xuân Mạnh trận này không phải là một cầu thủ chơi tự do mà là ở vị trí tiền vệ biên, vì vậy nên cơ hội tiếp cận khung thành đội bạn là nhiều hơn. Sau chấn thương thì Xuân Mạnh cũng đang thi đấu ngày một tốt hơn và đang dần lấy lại phong độ”.
Nối bước đàn anh Trọng Hoàng?
Những ngày tháng khó khăn nhất trong sự nghiệp của Xuân Mạnh đã qua đi, đôi chân đã lành lặn, nhưng ở cấp độ ĐTQG, có vẻ như may mắn vẫn chưa đến với cầu thủ có tác phong chân chất này. Một tháng trước thềm trận gặp Thái Lan, Xuân Mạnh gặp vấn đề ở cổ chân trong trận Nam Định và lỡ hẹn với Vòng loại World Cup 2022 khi mới chỉ có 1 trận đấu để “làm nóng”.
Tại đội bóng SLNA, người ta ví von Trọng Hoàng là “truyền nhân” của Trường “trâu” - cựu tuyển thủ Ngô Quang Trường. Thì bây giờ Phạm Xuân Mạnh chính là phiên bản thứ 3 của những mẫu cầu thủ như vậy. Đó là mẫu cầu thủ có cơ địa tốt, thể lực sung mãn và lối chơi không ngại va chạm, thiên về sức mạnh. Tất nhiên, Trọng Hoàng trội hơn về mặt kinh nghiệm và nhiều yếu tố khác.
Khát khao trở lại ĐTQG của Xuân Mạnh là điều đã được anh thể hiện trên sân trong suốt hành trình đã qua. Nhưng nếu được lên tuyển, Xuân Mạnh sẽ ở vị trí nào? Chắc chắn đó không phải là một vị trí nơi hàng hộ công vốn đã có Công Phượng, Văn Toàn, Quang Hải chưa kể Văn Đức khi trở lại.
Nhớ lại hành trình tại VCK U23 châu Á 2018, dù lên tuyển bằng tấm vé vớt, nhưng Xuân Mạnh đã suýt chút nữa khiến Văn Hậu bị lãng quên, đó là vị trí hậu vệ cánh trái, sau đó là hậu vệ phải. Thực tế, Xuân Mạnh cũng đa năng như Trọng Hoàng, nhưng lợi thế của cầu thủ sinh năm 1996 là có thể chơi được ở hai cánh. Tại Asiad trận gặp Hàn Quốc, Xuân Mạnh cũng đá cánh trái và thường xuyên leo biên. Bất kỳ HLV nào cũng sẽ ưa thích mẫu cầu thủ có thể đá nhiều vị trí, có thêm nhiều sự lựa chọn trong 1 trận đấu.
Tuy nhiên, vị trí hậu vệ cánh trái của ĐTQG lúc này nghiễm nhiên đang thuộc về Văn Hậu, cầu thủ có thể hình khổng lồ và cũng có phong độ ổn định. Gương mặt còn lại là Hồng Duy, dù không giỏi phòng ngự, nhưng lại rất nguy hiểm khi gặp các đối thủ yếu hơn và cần gia tăng sức tấn công. Như vậy, cơ hội của Xuân Mạnh chỉ nhiều hơn ở cánh phải, nơi mà Trọng Hoàng đang là sự lựa chọn hàng đầu, không ai có thể làm tốt hơn.
Nhưng rồi, một ngày nào đó, Trọng Hoàng – cầu thủ năm nay đã 30 tuổi cũng đến lúc phải nhường sân khấu lại cho các đàn em, hoặc lỡ chấn thương, hoặc vì gánh nặng tuổi tác. Ở vị trí hậu vệ cánh phải, Văn Thanh cũng vừa trở lại sau chấn thương một cách ấn tượng, nhưng so với Xuân Mạnh, lợi thế của Văn Thanh là khả năng tấn công, gây đột biến, dứt điểm 1 chạm và kỹ thuật cá nhân cũng tốt hơn.
Tuy nhiên, nếu xét theo tiêu chí của hai hậu vệ biên trong sơ đồ 3-4-3 là khỏe, công thủ toàn diện, có thể di chuyển rộng, tuân thủ chiến thuật tốt, có khả năng leo biên và tạt bóng thì tương lai Xuân Mạnh vẫn chiếm ưu thế hơn. Đặc biệt là khi phải đối đầu với những đối thủ trên cơ, yêu cầu hậu vệ biên dồn sức nhiều hơn cho phòng ngự. Một điểm cộng khác của Xuân Mạnh có thể phát huy chính là khả năng không chiến, ghi bàn bằng đầu.
Trọng Hoàng cũng từng được thầy Park “phù phép” từ một tiền vệ hộ công trở thành hậu vệ cánh phải xuất sắc nhất bóng đá Việt Nam. Nên không có lý do gì phiên bản mang tên Xuân Mạnh lại không thể trở nên mềm mại hơn, hoàn thiện dưới bàn tay của ông thầy Hàn Quốc.
Ở trận gặp Thái Lan, HLV Park đã triệu tập Văn Kiên, Văn Thanh để dự phòng cho Trọng Hoàng. Và Văn Thanh cũng được vào sân để thế chỗ của Trọng Hoàng trong hiệp 2, nhưng nếu xét về vai trò phòng ngự, Văn Thanh vẫn còn bộc lộ khá nhiều vấn đề. Đó là khả năng và tốc độ lui về bọc lót khi bị phản công. Nếu gặp những đội bóng có sức công phá mạnh mẽ, Văn Thanh không phải là sự lựa chọn tối ưu nếu vắng mặt Trọng Hoàng.
Theo lịch thi đấu tại VL World Cup 2022, ĐT Việt Nam sẽ lần lượt gặp Malaysia trên sân Mỹ Đình, làm khách Indonesia trước khi trở về đón tiếp UAE và Thái Lan. Rất khó để Xuân Mạnh có thể được “đốt cháy giai đoạn” tập trung trước thềm trận Malaysia vì anh chỉ mới trở lại. Thứ hai, HLV Park là người trung thành với những sự lựa chọn của mình nếu thời gian chuẩn bị quá gấp, đặc biệt niềm tin mà Trọng Hoàng và Văn Hậu mang lại bấy lâu nay.
Vậy nên, bằng những lợi thế vốn có, Xuân Mạnh có thể yên tâm chinh chiến trong màu áo SLNA. HLV Park là người thực dụng, biết đâu ông sẽ cần đến một sự mới lạ, chắc chắn hơn trong hai trận đấu UAE và Thái Lan, hoặc xa hơn với những đội bóng vốn sẽ không chịu nhận cửa dưới trước ĐT Việt Nam.
Nếu ĐT Việt Nam chia tay HLV Park hoặc từ bỏ lối chơi 3-4-3, cơ hội trở lại ĐTQG của Xuân Mạnh là rất mong manh, nếu không muốn nói là khó. Nhưng nếu ông thầy người Hàn Quốc vẫn gắn bó với BĐVN thì Xuân Mạnh là vẫn là gương mặt sáng giá nhất để tiếp bước đàn anh Trọng Hoàng. Đó là quan điểm và lập luận cá nhân của người viết, vấn đề là Xuân Mạnh phải tự nỗ lực và cố gắng./.