(Baonghean) - Ngày 4/11/2013, Tổng thống bị lật đổ của Ai Cập Morsi bắt đầu bước vào phiên toà xét xử cùng với 14 thành viên chủ chốt khác của tổ chức Anh em hồi giáo tại ngoại ô Cairo. Ước tính khoảng 20.000 nhân viên an ninh được điều động để kiểm soát tình hình an ninh tại Cairo khi mà làn sóng biểu tình ủng hộ Morsi không có vẻ gì là yếu đi sau những vụ đàn áp đẫm máu hồi tháng 8.
 |
| Nhiều người ủng hộ ông Morsi xuống đường tuần hành |
Dự tính diễn ra tại nhà tù Tora ở phía bên kia của Cairo, địa điểm phiên toà đã được thay đổi phút chót tối chủ nhật nhằm tránh sự quá khích của phe ủng hộ Morsi. Sáng sớm thứ 2 ngày 4/11, cựu tổng thống được đưa tới trại giam của Viện Cảnh sát bằng trực thăng, trong khi một nguồn tin cho biết các thành viên khác của Anh em hồi giáo, bao gồm Essal el-Erian, Mohammed al-Beltagi và Ahmed Abdel Aatie đã được đưa tới bằng xe bọc thép. Đây là lần đầu tiên tổng thống bị lật đổ được xuất hiện trước công chúng kể từ sau khi bị quân đội giam giữ ngày 3 tháng 7. Xuất hiện trong bộ thường phục, ông từ chối mặc áo tù, khiến cho phiên toà phải tạm hoãn lại trong tiếng hô hoán “bất hợp pháp, bất hợp pháp” của các bị cáo khác, đài truyền hình quốc gia Ai Cập cho biết. Như vậy, hoàn toàn đúng với phỏng đoán, ông Morsi cùng các thành viên Anh em hồi giáo nhân cơ hội này để nhấn mạnh tính chất bất hợp pháp của cuộc đảo chính hồi tháng 7 vừa qua.
Mặc dù những biện pháp an ninh được thắt chặt, đám đông người biểu tình nhanh chóng kéo tới phía ngoài nơi xét xử ngày một đông đảo, hô khẩu hiệu chống lại Gen Abdel Fattah al-Sisi, người đứng đầu quân đội lãnh đạo đảo chính lật đổ cựu tổng thống. Những người biểu tình thậm chí còn la ó “đồ dối trá” với nhân viên đài truyền hình và ném đá tấn công họ. Những cuộc biểu tình khác diễn ra ngay trong Cairo, bên ngoài toà thượng thẩm ở trung tâm và toà án hiến pháp tối cao ở phía nam thành phố. Tin cho biết toà nhà đã được sơ tán nhằm đảm bảo an toàn. Trong khi các cơ quan hành chính thông báo làm việc bình thường vào thứ 2 này, vài trường học tư đã khuyên các phụ huynh cho con cái ở nhà.
Cựu tổng thống Morsi phải đối mặt với các cáo buộc “khuyến khích giết người có dự tính, xúi giục bạo động và giết chóc”, gây ra cái chết của ít nhất 10 người trong vụ đụng độ dữ dội vào tháng 12 năm 2012. Những người ủng hộ ông tuyên bố cuộc đảo chính cũng như phiên toà chính trị này là bất hợp pháp. Cố vấn truyền thông cao cấp của ông, Wael Haddara, nghi ngờ tính hợp pháp và kết quả của phiên toà khi mà những người có liên quan đều được quân đội chỉ định. Ông phát biểu với BBC: “Quân đội đang sợ hãi điều gì vậy? Tại sao họ không để cho ông ấy lên tiếng? Mọi tù nhân đều có quyền lợi của mình”.
Có hay không nỗi sợ của quân đội trước phản ứng mạnh mẽ của lực lượng hồi giáo, khi mà các nhân viên an ninh đã phải túc trực tại các ga tàu và trạm xe bus để ngăn chặn những cuộc tập trung lực lượng. Một đoạn đường tàu ngầm gần nơi diễn ra phiên toà cũng bị phong toả vì lý do an ninh. Được biết, tiền nhiệm của ông Morsi, ông Hosni Mubarak cũng bị giam ở viện Cảnh sát, có nghĩa là trong cùng một lúc hai vị cựu tổng thống của Ai Cập bị đưa ra xét xử, đẩy Ai Cập vào tình trạng căng thẳng báo động, dự báo rơi vào bất ổn và chia rẽ nghiêm trọng hơn nữa trong những ngày sắp đến.
Phiên toà xét xử ông Morsi với những cáo buộc về “ám sát và bạo lực” liệu có phải là bước đi khôn ngoan của chính phủ tại nhiệm, khi mà trong cuộc đàn áp đẫm máu hồi tháng 8, quân đội cũng dùng bạo lực đối với phe biểu tình, gây ra hàng trăm thương vong. Động thái này không những kích động sự phản kháng của phe biểu tình mà còn khiến các tổ chức nhân quyền quốc tế cũng như các quốc gia trên thế giới lên tiếng phản đối. Được nhận định như là phiên toà giữa 2 thế lực thượng phong ở Ai Cập, không biết phe nào sẽ là vàng vượt qua được thử thách của chảo lửa chính trị Ai Cập: Quân đội có giữ được trật tự trên đường phố Ai Cập không? Lực lượng hồi giáo có kháng cự lại được sự đàn áp dữ dội của chính phủ không?
Theo chuyên gia pháp lý, nếu bị kết án, Morsi sẽ phải đối mặt với án tù chung thân, thậm chí là tử hình. Nhưng có vẻ như cựu tổng thống bị lật đổ không quá lo lắng khi mà trong những hình ảnh chưa qua kiểm chứng đăng bởi tờ báo Ai Cập al-Watan, ông Morsi đang ngồi trên ghế bành, mặc một bộ đồ thể thao vẻ thoải mái và hoạt bát. Chiếc ghế chủ toạ của phiên toà ngày 4 tháng 11 hẳn sẽ kém thoải mái hơn nhiều đối với chủ toà, khi mà chỉ vài ngày trước, 3 quan toà đã từ chức tại phiên toà xử thủ lĩnh của Anh em hồi giáo Mohammed Badie cùng 2 phụ tá.
Nấm Linh Chi