Những ngày này, chị Cao Thị Trung, ở thôn 2, xã Diễn Kỷ (Diễn Châu) một mình "đội nắng" ra đồng để mót dưa lê thay vì kêu gọi người nhà tập trung ra đồng thu hoạch dưa như các năm trước. Nhìn những cánh đồng dưa trải dài, héo úa dưới nắng nóng, chị Trung không khỏi ngậm ngùi.
Chị Trung cho biết: Nhà tôi năm nay trồng 2 sào dưa, nếu như các năm trước, mỗi sào cho thu nhập trung bình từ 7 - 10 triệu đồng, thì năm nay, dù đã chính vụ nhưng mới chỉ thu được 3 triệu đồng, không đủ tiền công chăm sóc. Nguyên nhân do chất lượng quả năm nay kém hơn so với các năm trước nên tiêu thụ rất khó khăn.
Cách đó không xa, cánh đồng dưa lê của ông Nguyễn Văn Minh cũng chịu cảnh tương tự. Ông cho biết: "Thời điểm này các năm trước trên cánh đồng nhộn nhịp người thu hoạch, thương lái đến mua dưa, nhưng năm nay vắng vẻ hẳn. Tưởng rằng sẽ có nguồn thu để bù đắp thiệt hại từ dịch Covid-19, nhưng bây giờ dưa bán không ai mua hoặc có mua cũng bị ép giá..."
Đó cũng là tình cảnh chung của hàng chục hộ trồng dưa trên địa bàn xã Diễn Kỷ, "thủ phủ" dưa lê của huyện Diễn Châu. Theo quan sát của phóng viên, dưa lê năm nay quả nhỏ, lá khô quắt, cháy đen, quả cũng không ngọt như các năm trước.
Thông thường hàng năm, năng suất bình quân dưa lê từ 8 -10 tạ/sào, nếu chăm sóc tốt có thể đạt 12 tạ/sào; với giá bán từ 12.000 - 15.000 đồng/kg tại ruộng, mỗi sào dưa cho thu nhập hơn 10 triệu đồng. Tuy nhiên năm nay, chỉ đạt từ 4 -5 tạ/sào, hầu hết các hộ dân chỉ thu được từ 3 - 5 triệu đồng.
Theo bà con cho biết, có 2 nguyên nhân chính dẫn đến dưa lê năm nay thị thiệt hại nặng nề, thời điểm gieo trồng dưa thì gặp mưa nhiều, dẫn đến giống bị úng nước, đến khi thu hoạch lại gặp nắng nóng kéo dài khiến quả bị héo quắt, khô nước. Bên cạnh đó, một số hộ dân có thể mua phải hạt giống kém chất lượng khiến cây bị giảm năng suất.
Ông Đậu Xuân Trường - Chủ tịch UBND xã Diễn Kỷ cho biết: "So với các năm trước, dưa lê năm nay bị sụt giảm về năng suất và sản lượng, bên cạnh yếu tố thời tiết và chất lượng cây giống thì do chất đất tại vùng trồng dưa qua nhiều năm đã bị thoái hóa, bạc màu, do đó, địa phương đang khuyến khích các hộ dân trồng xen canh dưa với lạc hoặc dưa với ngô để cải tạo đất, không nên trồng liên tiếp 2 vụ dưa."
Năm nay, toàn huyện Diễn Châu trồng trên 10 ha dưa lê, tập trung tại các xã Diễn Kỷ, Diễn Hồng... trong đó xã Diễn Kỷ có diện tích lớn nhất.