Tạo chuyển biến tích cực
Thời gian gần đây, tham gia một số kỳ tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và HĐND tỉnh, chúng tôi nhận thấy sự “lắng xuống” các kiến nghị, phản ánh liên quan đến cấp GCNQSDĐ từ phía người dân. Điều này được một số địa phương lý giải: Khi chuyển, sáp nhập Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện về Văn phòng Đăng ký đất đai cấp tỉnh (vào tháng 2/2020) được chỉ đạo trực tiếp theo ngành “dọc”, sâu sát, kịp thời hơn, nhất là trong việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, nên bức xúc của người dân trong cấp Giấy chứng nhận lần đầu dần được giải quyết.
Ông Lê Văn Hợi (xã Hưng Thông, huyện Hưng Nguyên) có đất được giao không đúng thẩm quyền từ năm 1996. Sau nhiều lần đi lại, hết xã lên huyện đều không chứng minh được việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của gia đình ở thời điểm đó để làm thủ tục cấp giấy. Khi chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Hưng Nguyên cử người về xã trực tiếp tìm hiểu, tháo gỡ và đầu tháng 12 này, ông Hợi chính thức được cầm trên tay bìa đất của gia đình.
Còn gia đình bà Trần Thị Hương (xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên), khi triển khai dự án Quốc lộ 1 tránh Vinh vào năm 2004 bị thu hồi một phần diện tích, nhưng trong quyết định thu hồi đất thì toàn bộ. Cho nên một thời gian sau, khi gia đình bà có nhu cầu làm bìa đất lại vướng mắc bởi quyết định thu hồi đó. Trên cơ sở tham mưu, kiến nghị UBND huyện ban hành văn bản xử lý “câu chuyện” này, chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện, đồng thời phối hợp với UBND xã Hưng Tây và bà Trần Thị Hương hoàn thiện giấy tờ hồ sơ và tháng 11/2021 vừa qua, gia đình bà đã được cấp bìa đỏ.
Gia đình ông Lê Văn Hợi và gia đình bà Trần Thị Hương ở huyện Hưng Nguyên là 2 trong hàng chục nghìn trường hợp trên địa bàn tỉnh chưa được cấp GCNQSDĐ lần đầu. Theo chia sẻ của ông Võ Văn Sơn - Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, với mục tiêu là giải quyết được cho người dân trong công tác cấp giấy, thời gian qua, trên cơ sở chỉ đạo quyết liệt của Sở Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh cũng đã đặt ra yêu cầu đối với các chi nhánh cấp huyện phải nâng cao ý thức, trách nhiệm, trên cơ sở nghiên cứu kỹ các quy định của pháp luật hiện hành để hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân.
Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh cũng chỉ đạo, động viên các chi nhánh triển khai hoạt động “Ngày thứ Bảy vì dân”, “Ngày Chủ nhật vì dân”, trực tiếp cử cán bộ chi nhánh xuống tận xã, khối, xóm, bản hướng dẫn, giúp dân tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thủ tục hồ sơ cấp giấy. Điển hình như thành phố Vinh, Nghi Lộc, Hưng Nguyên... đã làm rất tốt “câu chuyện” này. Đặc biệt, để tạo thuận lợi cho người dân không phải đi lại, các chi nhánh đã cử cán bộ xuống xã, khối, xóm, bản thực hiện đăng ký biến động trên GCNQSDĐ do sáp nhập đơn vị hành chính và khối, xóm, bản; về tận xã, xóm, bản để trả GCNQSDĐ đất nông nghiệp sau dồn điền, đổi thửa cho người dân.
Bên cạnh thay đổi lề lối, thái độ làm việc, quá trình thực hiện nhiệm vụ, thực thi công vụ; những vấn đề vướng mắc, chưa rõ quy định các chi nhánh cấp huyện đã kịp thời báo cáo về Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh để giải đáp, hướng dẫn kịp thời. Đối với một số địa bàn có nhiều tồn đọng, vướng mắc trong cấp giấy, Văn phòng cấp tỉnh tổ chức thành lập các tổ công tác trực tiếp về các địa phương để cùng phối hợp gỡ vướng.
"Từ việc hỗ trợ kịp thời từ ngành “dọc” cấp trên với phương châm: “Khó ở đâu, hỏi ở đó; mắc ở đâu, tháo ở đó” đã giúp anh em chi nhánh vững tâm, không e ngại làm sai, sợ sai và phải chịu trách nhiệm cũng tạo động lực để hoàn thành tốt nhất công việc”.
Với quan điểm trách nhiệm và vì dân, năm 2021, mặc dù trong bối cảnh có nhiều khó khăn, nhất là dịch Covid-19, song kết quả cấp GCNQSDĐ trên phạm vi toàn tỉnh vẫn đảm bảo hoàn thành được một khối lượng khá lớn. Cụ thể, trong năm, toàn ngành đã tiếp nhận, xử lý được 191.063 hồ sơ của hộ gia đình, cá nhân đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu và cấp đổi, cấp lại, đăng ký biến động đất, đính chính sai sót trên GCNQSDĐ; trong đó, cấp GCNQSDĐ lần đầu với 11.580 GCN (gồm đất sản xuất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, đất ở nông thôn, đất ở thành thị); cấp đổi, cấp lại với tổng 32.132 GCN; cấp mới GCN do thực hiện quyền của người sử dụng đất 63.419 GCN; đăng ký biến động 83.932 trường hợp. Việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ cấp Giấy chứng nhận, đăng ký biến động cơ bản đảm bảo thời gian công vụ.
Tiếp tục gỡ các “nút thắt”
Bên cạnh những chuyển biến tích cực thì hiện nay, việc cấp GCNQSDĐ lần đầu đối với đất ở được giao không đúng thẩm quyền trước 1/7/2014 còn gặp nhiều khó khăn. Qua chỉ đạo rà soát của Sở Tài Nguyên và Môi trường tại 21 huyện, thành, thị đối với các trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở nhưng chưa được cấp GCNQSDĐ lần đầu vẫn còn khoảng 47.073 trường hợp. Trong đó, có 14.630 trường hợp giao đất trái thẩm quyền; 820 trường hợp tại các khu tập thể cũ; 31.623 trường hợp giao đất không đúng quy hoạch, căn hộ chung cư, biệt thự, nhà liền kề tại các dự án đô thị...
Từ thực tiễn đặt ra đó, năm 2021, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 28/2021/QĐ-UBND, ngày 17/9/2021 về cấp GCNQSD đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Theo khẳng định của ông Hoàng Quốc Việt - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, đây là căn cứ quan trọng mang tính đột phá trong giải quyết các trường hợp tồn đọng nêu trên.
Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cũng cho biết thêm, hiện ngành đang tiếp tục tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch giải quyết tồn đọng trong việc cấp GCNQSD đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh Nghệ An; trong đó, sẽ giao cho Chủ tịch UBND cấp huyện rà soát, thống kê và phân loại rõ các trường hợp hộ gia đình chưa được cấp GCNQSDĐ để có các giải pháp giải quyết cho người dân.
"Dự kiến sẽ tham mưu UBND tỉnh giao chỉ tiêu cho từng đơn vị cấp huyện phấn đấu đến cuối năm 2022 sẽ giải quyết được 80% trường hợp tồn đọng đủ điều kiện cấp GCN".
Cùng với đó, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ nghiên cứu để tham mưu UBND tỉnh ban hành các quyết định sửa đổi, bổ sung Quyết định số 07/2020/QĐ-UBND ngày 6/4/2020 về ban hành Quy chế phối hợp giải quyết một số thủ tục đăng lý đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tham mưu UBND tỉnh sửa đổi bộ thủ tục hành chính về đất đai; xây dựng quy trình nội bộ, quy trình điện tử nhằm đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và chuyển đổi số theo chủ trương của Tỉnh ủy, UBND tỉnh.
Khi các công việc nêu trên được thực hiện và triển khai sẽ góp phần giải quyết cơ bản những nhu cầu của người dân trong cấp GCNQSDĐ cũng như thực hiện quyền của người sử dụng trên địa bàn tỉnh.