(Baonghean.vn) - Ai đã từng đến Phonxavan - tỉnh lỵ của Xiêng Khoảng sẽ vô cùng ngỡ ngàng khi được tận mắt chứng kiến cơ man mảnh tạc đạn, vỏ bom, cùng vô số chủng loại vũ khí hủy diệt từng được sử dụng trước năm 1975 trưng bày trong những tiệm cà phê trên phố. Trong chiến tranh chống Mỹ, Xiêng Khoảng là một trong những địa bàn chiến lược của bộ đội Pa thét Lào và quân tình nguyện Việt Nam. Mỹ đã dội xuống mảnh đất này số lượng bom đạn nhiều nhất thế giới lúc bấy giờ.
Xiêng Khoảng bước ra khỏi cuộc chiến tranh chống đế quốc Mỹ mà không có công trình nào nguyên vẹn.Xiêng Khoảng phải gánh chịu một lượng đạn bom lớn hơn bất cứ đâu trên đất nước Lào. Tại tỉnh lỵ của Xiêng Khoảng, người dân Lào đã dựng lên rất nhiều "bảo tàng" cá nhân để trưng bày các loại bom đạn, "công nghệ" giết người hàng loạt một thời khói lửa. Đằng sau "muang" Phonxavan yên bình của ngày nay là vô số mảnh bom, vỏ đạn, vũ khí hủy diệt còn sót lại từ thời chiến tranh. Đến Phonxavan bạn có thể bất gặp vỏ bom bất cứ đâu. Chúng nằm "hiền lành" trên phố như chưa bao giờ biết đến thảm họa hay giết chóc. Những rocket, tạc đan, bom bi... từng gieo biết bao tai họa cho con người giờ nằm lại trên các gian trưng bày trong 'bảo tàng' cá nhân. Không ai có thể biết những vũ khí như thế này đã giết chết bao nhiêu sinh mạng. Khách tham quan đến đây không chỉ để được "chiêm ngưỡng" những vũ khí giết chóc mà còn để hiểu thêm về mảnh đất nằm ở miền Trung nước Lào. Nếu muốn khách cũng có thể "ngắm" bom trong các quán cà phê, nơi chúng được dùng để trang trí như nhắc nhớ lịch sử đau thương của mảnh đất này. Ở Xiêng Khoảng vẫn còn đó những cánh đồng, vùng đất mà bom, đạn có thể phát nổ bất cứ lúc nào. Chính quyền địa phương đã phải rào khoanh vùng để ngăn cản người dân đến gần những khu vực nguy hiểm này. Những "lò" than từ vỏ bom như thế này sẽ là bài học có ý nghĩa giáo dục hơn bất cứ sách vở nào về cuộc chiến tranh phi nghĩa và thảm khốc mà đế quốc Mỹ đã gieo xuống đất nước Lào và Việt Nam trong quá khứ. Sách Nguyễn