Đến thôn Đồng Ghè, xã Quan Sơn, huyện Chi Lăng (Lạng Sơn) thăm nhà ông Mão với ngôi nhà đẹp nhất vùng cùng hoàng loạt cây cảnh đa dạng, nhiều dáng độc, lạ và khu vườn hoa ngũ sắc, hoa hồng bung nở rực rỡ.
Khu vườn cây ngũ sắc của ông Mão đang đua nhau khoe sắc rực rỡ.
Dẫn chúng tôi thăm vườn cây, ông kể: Hồi trước hay đi rừng, thấy nhiều cây lạ lạ mà dáng đẹp nên tôi cứ nhặt về nhà trồng cho đẹp cửa, đẹp nhà. Năm 2016, nhiều người đi qua cứ khen đẹp, các con hay chụp ảnh đưa lên facebook nên được nhiều người biết và tìm đến mua.
Nhận thấy giá trị kinh tế từ đó tôi mới chuyển sang chăm chút và bán loại cây cảnh này. Đầu tiên là trồng cây ngũ sắc mang từ rừng về, sau một thời gian chăm sóc thì mua giống hoa ngũ sắc Thái với nhiều màu sắc như tím, trắng, đỏ…ghép lên cây hoa ngũ sắc dại.
Hoa khi nở rất đẹp, rực rõ với nhiều màu sắc trên cùng một thân cây. "Sở dĩ ghép cây ngũ sắc Thái vì ngũ sắc Thái là loại hoa có nhiều màu, nhiều hoa mà ít quả nên hoa thường nở lâu và ra hoa quanh năm. Vì vậy cây hoa ngũ sắc ghép rất được nhiều người ưa thích", ông Mão giải thích.
Ông Lý Văn Mão bên vườn hoa ngũ sắc ghép giống Thái Lan trên gốc cây ngũ sắc dại ông nhặt từ rừng về.
"Cuối năm 2017, trong một lần lên rừng, vô tình tôi thấy một loại cây thân leo, có gai hơi giống hoa hồng nhà, trông rất đẹp, tôi đã đào gốc mang về trồng. Nhận thấy giống hoa này rất giống cây hoa hồng dại nên tôi đã nghiên cứu và mua nhiều giống hoa hồng cổ Đà Lạt, hồng cổ Sa Pa...và hồng hoa ngoại ghép trên thân cây hồng dại đó. Sau một thời gian cây ra hoa trông rất đẹp, nhiều người biết đến và tìm mua loại hoa này về trồng. Đặc biệt, loại hoa hồng ghép này sống rất khỏe, hợp khí hậu...".
Ông Mão cho biết: Đối với hoa ngũ sắc trung bình ông bán 500- 700.000 đồng/cây, cây đắt nhất ông bán 7 triệu/cây. Còn đối với cây hoa hồng dại đã ghép, cây ruối…nhiều cây ông bán với giá 10- 15 triệu/cây. “ Đối với mặt hàng cây cảnh này không có giá cố định, nó là vô cùng. Người nhìn thấy vẻ đẹp ở cây đó thì họ trả giá cao. Mỗi cây mỗi dáng, mỗi vẻ đẹp nên có giá khác nhau, tùy vào từng con mắt nhìn...” ông Mão phân tích.
Hoa ngũ sắc ngoài tự nhiên chỉ có một màu, nhưng khi mang về ông đã ghép cây hoa ngũ sắc Thái lên tạo ra cây ngũ sắc cho hoa nhiều màu.
Theo kinh nghiệm nhiều năm làm hoa, cây cảnh ông Mão cho biết: "Để có được một cây cảnh đẹp, quan trọng nhất là con mắt nhìn của người làm ra cây đó. Vì ngay từ trên rừng, cây phải có dáng dấp, có vẻ đẹp mà người tìm đã nhìn ra được vẻ đẹp của nó. Khi mang về phải biết chăm sóc, có kiến thức về cây cảnh và ghép cây, từ đó tạo dáng và ghép sao cho được cây không chỉ có dáng đẹp mà hoa cũng phải đẹp, nói chung phải đẹp về tổng thể, dáng cây càng lạ, càng đẹp thì càng được giá...".
Đa số, hoa, cây cảnh nhà ông Mão đều lấy từ trên rừng về, tự khai thác ngoài tự nhiên, nhiều lúc thì mua lại của bà con trong vùng nên không mất nhiều vốn, chỉ mất công, mất sức...Mang về được đến nhà rồi lại phải dành thời gian chăm sóc và nghiên cứu tạo dáng làm sao để có cây đẹp nhất. Trung bình 1 năm, nhà ông thu khoảng 800 trăm triệu đồng, sau khi trừ chi phí thì bỏ túi khoảng 700 triệu đồng/năm. “Nói vậy thôi, nhưng để có được một cây cảnh đẹp, có giá thì cũng phải mất 5-7 năm chăm sóc, tạo dáng, có con mắt nhìn, đam mê và am hiểu về cây cảnh...” ông Mão nói.
Ông Mão bên cây dâu đặc biệt được ông ghép, tạo dáng và cho quả sai chi chít.
Ông Mão tâm sự: "Phải thực sự đam mê thì mới làm được nghề cây cảnh này. Người làm có thể ví như một người nghệ sĩ, phải nhìn thấy được vẻ đẹp, dáng dấp của cây ngay từ khi còn trên rừng. Đồng thời phải am hiểu kiến thức về cây cảnh và kỹ thuật ghép cây, ghép cành. Khi mang về nhà, người làm mới tạo dáng, uốn nắn hoặc ghép cành để có được cây đẹp và độc, lạ.
Hiện nay trong vườn nhà ông Lý Văn Mão có đa dạng các loại cây như ngũ sắc, si, ruối, na, bưởi, dâu…Tất cả những cây cảnh đó dáng đẹp và lạ được nhiều khách hàng trong và ngoài tỉnh thường xuyên ghé thăm ngắm và chiêm ngưỡng cũng như đặt quan hệ mua-bán...