Vụ án Tia Tồng Lông Vừ (SN 1985, quốc tịch Lào) được đưa ra xét xử vào thời điểm TP Vinh vẫn đang thực hiện giãn cách xã hội phòng, chống dịch Covid-19 theo Chỉ thị 15, việc kiểm soát người ngoại tỉnh ra vào thành phố vẫn đang được siết chặt. Có lẽ, chính vì thế, gia đình, vợ con bị cáo Tia không thể tới tham dự phiên tòa.
Nhiều lần bị cáo Tia dáo dác tìm người thân nhưng phía sau là dãy ghế trống trơn. Dường như anh ta đã rất chờ đợi được gặp mặt gia đình sau 1 năm xa cách bởi đây có thể là lần gặp cuối cùng. Tia bị Viện KSND tỉnh Nghệ An truy tố ra trước tòa án để xét xử về tội “Mua bán trái phép chất ma túy” với khung hình phạt cao nhất lên tới tử hình.
Tia từng theo học một trường cao đẳng y ở Hà Tĩnh, có 4 năm học tập và sinh sống ở Việt Nam nhưng có lẽ quá lâu rồi, khiến anh ta quên mất phần lớn tiếng Việt. Quá trình xét hỏi, tranh luận công khai tại phiên tòa đều phải thông qua phiên dịch viên.
Tốt nghiệp trường y, Tia về công tác tại Phòng Y tế huyện Xay Chăm Phon, tỉnh Bô ly khăm xay, CHDCND Lào. Tia có công việc ổn định, có người vợ trẻ và 2 đứa con, 10 tuổi và 7 tuổi. Người phiên dịch khẳng định, quá trình làm việc, Tia khẳng định bản thân không nghiện ma túy. Bởi vậy, việc Tia bị bắt vì liên quan đến thứ chất cấm chết người này khiến người thân quen không khỏi ngỡ ngàng.
Theo tài liệu của công an, tối 25/10/2020, Tia Tồng Lông Vừ bị Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Nghệ An phối hợp Đồn biên phòng Phúc Sơn (Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh) bắt giữ khi đang thực hiện giao dịch ma túy tại một địa điểm thuộc xã Phúc Sơn (huyện Anh Sơn, Nghệ An). Tang vật cơ quan chức năng thu giữ từ Tia là 5 kg ma túy đá.
Thời điểm bị bắt giữ, Tia khai man tên tuổi, địa chỉ, cho biết tên là Tu Lỳ (SN 1987), trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bô ly khăm xay. Tuy nhiên, thông tin giả mạo mà Tia cung cấp nhanh chóng bị cơ quan chức năng 2 nước lật tẩy. Biết không thể trốn tránh được pháp luật Việt Nam, Tia khai nhận số ma túy trên nhận từ 2 người đàn ông người Lào, dưới sự chỉ đạo của Công Lỳ (quốc tịch Lào) để đưa sang Việt Nam giao cho khách hàng. Vụ giao dịch đáng lẽ hoàn thành từ rạng sáng 25/10 nếu như Tia không bị lạc đường. Phi vụ giao dịch ma túy này thành công, Tia Tồng Lông Vừ sẽ được nhận 1.000 đô la Mỹ.
“Theo bị cáo Tia Tồng Lông Vừ khai nhận, chính số tiền công hậu hĩnh kia đã khiến y mờ mắt. Với mức lương hiện tại, mỗi tháng Tia được trả 1,5 triệu kíp Lào, trong khi đó, với 1.000 đô la Mỹ, quy đổi ra được 9 triệu Kíp, bằng nửa năm lương của Tia. Bị cáo cũng sợ nhưng tự trấn an bản thân đi một lần chắc không ai biết...”, người phiên dịch thuật lại.
Tại phiên tòa, bị cáo Tia Tồng Lông Vừ thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố. Là người công tác trong ngành y, bị cáo rất hiểu tác hại của ma túy đối với con người và hệ lụy của nó đối với đời sống xã hội. Tuy nhiên, người đàn ông này cho rằng bản thân phạm tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy” chứ không phải tội “Mua bán trái phép chất ma túy” như truy tố của Viện KSND tỉnh.
Đại diện Viện KSND tỉnh Nghệ An giữ quyền công tố tại phiên tòa phân tích, căn cứ vào những chứng cứ, tài liệu đã thu thập được, cơ quan này truy tố Tia Tồng Lông Vừ tội “Mua bán trái phép chất ma túy” là đúng người, đúng tội, không oan sai.
Tia Tồng Lông Vừ mong muốn được hưởng sự khoan hồng của pháp luật Việt Nam để còn có cơ hội quay về quê hương bản quán, quay về với gia đình, người thân. HĐXX nhận định số lượng ma túy mà bị cáo tham gia mua bán là đặc biệt lớn, xâm phạm quyền độc quyền quản lý nhà nước về chất ma túy... cần phải chịu bản án thật nghiêm khắc, đủ sức răn đe, phòng ngừa chung.
Xem xét toàn diện vụ án, HĐXX tuyên phạt Tia Tồng Lông Vừ tử hình. Với bản án này, đường về cố hương của Tia Tồng Lông Vừ gần như đã khép chặt...