Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ sinh 15/5/1936 tại xã Thanh Văn, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Ngay từ bé, những làn điệu dân ca, ví dặm đã ngấm sâu vào trong máu thịt của Nguyễn Tài Tuệ. Năm 17 tuổi, Nguyễn Tài Tuệ rời quê hương ra đi với hy vọng đi theo con đường nghệ thuật.
Ban đầu với sự dẫn dắt của nhạc sĩ Trọng Bằng, Nguyễn Tài Tuệ trở thành một giọng nam cao tham gia trong dàn hợp xướng cùng các nghệ sĩ Chu Minh, Quốc Hương, La Thăng, Mai Khanh… Một thời gian sau đó, Nguyễn Tài Tuệ được cử lên công tác tại vùng Lao Cai, Hà Giang, Yên Bái. Chính những năm tháng này đã đem lại cho ông vốn sống, những hiểu biết quý giá về văn hóa của bà con các dân tộc vùng cao - chất liệu quý để sau này ông đưa vào nhiều ca khúc của mình.
Nhạc sỹ Nguyễn Tài Tuệ và giấc 'Mơ quê'
Ông có rất nhiều ca khúc nổi tiếng như: "Xa khơi", "Tiếng hát giữa rừng Pác Pó". Bên cạnh đó là nhiều ca khúc mang âm hưởng về những vùng đất, con người vùng Việt Bắc như "Lời ca gửi Noọng", "Mùa xuân gọi bạn", "Suối Mường Hum còn chảy mãi"… Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ cũng đã thừa nhận rằng: "Tôi rất mê dân ca Việt Bắc".
Chia sẻ về ca khúc "Tiếng hát giữa rừng Pác Pó", nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ từng cho biết, ông viết khi mới 23 tuổi và chưa một lần được đặt chân tới Cao Bằng, tới Pác Pó. "Cho tới lúc viết tôi chưa được lên Cao Bằng nhưng "Tiếng hát giữa rừng Pác Bó" được viết trong một tình yêu lớn lao với Bác Hồ, nên cảm xúc dào dạt. Tất cả tình yêu, sự kính trọng với Bác và vốn liếng tích lũy được trong những ngày sống ở rừng núi đã được tôi "huy động" khi đặt bút viết "Tiếng hát giữa rừng Pác Pó", ông chia sẻ.
Với những cống hiến cho nền âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã được Nhà nước tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật đợt I (2001), Huân chương Lao động hạng Nhì; được trao Huy chương Vì sự nghiệp Âm nhạc Việt Nam và một số giải thưởng của Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTTDL).