Tại SEA Games 30, nước chủ nhà Philippines cắt bớt một số nội dung, thể thao Nghệ An chỉ có 2 VĐV thành tích cao góp mặt. Nhưng cả 2 VĐV đã mang về vinh quang cho nước nhà trong đó có Phạm Thị Hồng Thanh ở bộ môn cử tạ. Đây là lần đầu tiên cô gái này được tham dự một giải đấu quốc tế như SEA Games 30.
Sau phần cử giật bởi đối thủ người Myanmar bị loại, đô cử Việt Nam cầm chắc huy chương ở hạng cân 64 kg nữ vì trước đó các vận động viên Thái Lan, cường quốc cử tạ ở Đông Nam Á, bị cấm thi đấu do bê bối doping. Cơ hội giành huy chương bạc là rất lớn, nhưng để hy vọng đến tấm HCV, đối thủ của cô là Ando Elreen Ann, đô cử có thành tích vượt rất xa Hồng Thanh.
| Khoảnh khắc Hồng Thanh giành HCV SEA Games sau khi nâng tạ khó tin. Video: VTV |
Tại chung kết, VĐV Ando Ann của chủ nhà Philippines hoàn thành mức cử đẩy 110 kg, rồi đến 115 kg. Tổng cử của VĐV Philippines lúc này hơn Hồng Thanh tới 16kg và đã sẵn sàng để ăn mừng chiến thắng. Để giành được HCV, cô buộc phải chinh phục được mức tạ 124 kg. Trong lịch sử thi đấu, Hồng Thanh chưa bao giờ vượt qua được mức 123 kg cử đẩy, chỉ đôi lúc nâng được mức tạ này khi tập luyện, nhưng ở khoảnh khắc quyết định, cô đã biến điều không thể thành có thể.
Nâng thành công mức đẩy 124 kg để nâng tổng thành tích lên 214 kg, Hồng Thanh có một cú lội ngược dòng ngoạn mục, hơn đối thủ đúng 1 kg và bước lên bục nhận huy chương vàng trong khi đối thủ khóc nức nở. Một quyết định táo bạo và liều lĩnh của Hồng Thanh bởi nếu thất bại rất dễ gặp chấn thương nặng.
Thành tích đó của Hồng Thanh đã khiến chính đối thủ cũng như HLV của mình phải bất ngờ. Tuy nhiên, ít người biết biết rằng, Phạm Thị Hồng Thanh sinh ra và lớn lên ở Chí Linh (Hải Dương), trong một gia đình không có truyền thống thể thao. Và từ nhỏ, cô hoàn toàn không nhận ra mình có năng khiếu và tình yêu với bộ môn cử tạ.
Ở tuổi 14 khi vừa học hết lớp tám, trong một lần nghỉ hè vào Nghệ An chơi và thăm họ hàng, Hồng Thanh được một người chú đang làm lãnh đạo Trung tâm ĐT - HL TDTT Nghệ An giới thiệu để tập bơi để rèn luyện sức khỏe. Tuy nhiên, tố chất bẩm sinh đưa cô bé này tới phòng tập cử tạ chứ không phải bộ môn dưới nước.
Khi còn nhỏ, dù không phải làm nhiều việc nhà, nhưng cơ tay của Hồng Thanh phát triển một cách kỳ lạ. Cứ mỗi lần đến lớp, cô lại thường vật tay với các bạn nam và không hề có đối thủ. Hồng Thanh kể lại: "Ban đầu, em chỉ vào Nghệ An để thăm cô chú, nhưng thấy chủ bảo có thích học bơi không nên em đồng ý, sau này em không nghĩ mình lại có duyên với bộ môn cử tạ đến vậy".
Khi Hồng Thanh chưa kịp tập bơi một buổi nào, huấn luyện viên Vũ Đức Hoàng ở đội cử tạ Nghệ An phát hiện ra tiềm năng của cô và xin cho Hồng Thanh gia nhập bộ môn của mình. Những ngày đầu tập luyện, thấy các đàn anh, đàn chị thả những quả tạ trăm cân khiến cô hốt hoảng. Tập vài buổi, cơ thể chưa thích nghi được nhiều nên không tránh khỏi việc bị ê ẩm và nhức mỏi. Đến bước đi lại bình thường cũng cảm thấy nặng nề.
Tập cử tạ được 3 năm, Hồng Thanh từng có ý định bỏ nghiệp thể thao, sang Hàn Quốc với mẹ để sinh sống và học tập tại đây. Cuối cùng, Hồng Thanh được mẹ trao quyền tự quyết về con đường của mình và cô đã quyết định ở lại Nghệ An. Hồng Thanh tâm sự: “Từ sớm em đã phải xa gia đình. Chính nhờ sự động viên của các thầy và khát khao mong muốn làm một điều gì đó cho thể thao Nghệ An nên em quyết tâm theo đuổi con đường này đến cùng”.
Từ một VĐV tiềm năng của Nghệ An, Hồng Thanh được các HLV để mắt tới và lên đội tuyển quốc gia, ra Hà Nội tập luyện từ tháng 8/2018 rồi được chọn đi thi đấu SEA Games 30. Hồng Thanh tiết lộ: "Chính chuyến tập huấn ở Trung Quốc, chỉ dành cho những vận động viên đi đấu SEA Games, cũng có tác động rất lớn đến thành công của em. Giai đoạn này đã giúp em tiến bộ vượt bậc về mặt kỹ thuật và quan trọng hơn, bộ phận y tế của trung tâm huấn luyện bên Trung Quốc chữa khỏi cho em một chấn thương dai dẳng".
Sau thành công tại SEA Games 30, cô nhận được nhiều sự quan tâm và yêu quý từ người hâm mộ. Có một doanh nhân nữ ở tận TP Hồ Chí Minh đã hỏi xin số tài khoản rồi gửi tặng một khoản tiền vì ngưỡng mộ chiến thắng ngoạn mục đó.
Không tự mãn về thành công của mình, ngay sau SEA Games 30, cô trở về tập luyện và tiếp tục tham dự Giải vô địch cử tạ toàn quốc 2019. Ở hạng cân 64kg, Hồng Thanh mang về 3 HCV cho đoàn thể thao Nghệ An, đóng góp lớn vào thành tích giành tổng cộng 28 huy chương trong năm 2019.
Thời điểm này, cô đang tập luyện tại Trung tâm TDTT quốc gia. Chia sẻ về mục tiêu sắp tới, Hồng Thanh cho biết: “Em không nằm trong diện đầu tư cho Olympic Tokyo 2020 nhưng em phải cố gắng hết mình để duy trì và giành thành tích cao hơn. Được tham dự càng nhiều giải càng tốt. Mục tiêu là hướng đến SEA Games 2021 năm sau tại Việt Nam".