Dự án khủng!
Nhà phân loại hải sản nằm trong dự án nâng cấp, mở rộng cảng cá Cửa Hội được Bộ NN&PTNT phê duyệt tại Quyết định 3645/QĐ-BNN-TCTS ngày 9/9/2015 với tổng mức đầu tư được phê duyệt lên đến 107 tỷ 560,417 triệu đồng. Bên cạnh các công trình thủy công (cầu tàu, kè), thì Nhà phân loại hải sản được xem là hạ tầng kiến trúc quan trọng trong hệ thống dịch vụ bến cảng.
Theo quyết định đầu tư, Nhà phân loại hải sản của cảng cá Cửa Hội nằm trong gói thầu số 9 dự án nâng cấp, mở rộng cảng cá Cửa Hội, công trình này do Sở NN&PTNT Nghệ An làm chủ đầu tư. Dự án này được thực hiện nhằm nâng cấp, mở rộng cảng cá Cửa Hội một cách đồng bộ, đáp ứng tiêu chí cảng cá loại 1, và đảm bảo nhu cầu bốc xếp hàng hóa thủy hải sản khai thác trong ngư trường vịnh Bắc Bộ, cung cấp dịch vụ hậu cần nghề cá, góp phần phát triển nghề cá, phát triển kinh tế xã hội cho ngư dân địa phương.
Dự án được thực hiện nhằm hướng đến phục vụ lượng hàng thủy sản qua cảng thiết kế từ 15.000 tấn/năm trở lên; Đáp ứng khả năng đón tiếp cho tàu cá có công suất đến dưới 800 CV và 120 lượt chiếc/ngày trở lên.
Riêng hạng mục Nhà phân loại hải sản có 2 loại, trong đó Nhà phân loại hải sản loại 1 được xây dựng dài 72m, rộng 15m, tổng diện tích 1.080m2, kết cấu nhà khung thép hình 1 tầng, mái lợp tôn chống nóng. Trong nhà có bố trí hệ thống điện chiếu sáng, hệ thống đường ống cấp nước rửa cá và bàn rửa cá (mặt được bọc tấm inox). Nhà tiếp nhận và phân loại hải sản loại 2 có chiều dài 32m, rộng 7m, diện tích 224m2, kết cấu khung thép hình 1 tầng, mái lợp tôn chống nóng.
Ngày 4/7/2019, công trình đã được nghiệm thu và đưa vào sử dụng, thế nhưng từ đó đến nay, công trình này không có lấy một bóng người vào buôn bán, phân loại cá. Thay vào đó, hải sản từ tàu thuyền của ngư dân sau khi về cảng lại được vận chuyển sang khu vực bến cá tư nhân nằm cách đó khoảng 100m về phía Nam.
Vận động nhiều nhưng không ai sang
Chị Nguyễn Thị Hợi, một tiểu thương buôn bán tại khu vực cảng cá Cửa Hội cho biết, từ khi Nhà phân loại hải sản hoàn thành đến nay, phía Ban quản lý cảng cá cũng đã tiến hành vận động người dân chuyển sang buôn bán nhưng không có ai sang.
Nguyên nhân theo chị Hợi là do người dân buôn bán ở bên này quen rồi, hơn nữa chuyển sang bên đó sẽ bất tiện, bởi mỗi ô chỉ là 1 chiếc bàn inox nằm sát nhau, trong khi hải sản tập kết về phải phân loại, trữ trong xe lạnh và phải có không gian rộng để sắp xếp, bốc dỡ…
Được biết, phía Ban quản lý cảng cá Cửa Hội đã nhiều lần vận động, thậm chí còn hỗ trợ người dân tiền điện, nước và các loại phí để người dân chuyển sang, thế nhưng 3 năm nay kể từ khi Nhà phân loại hải sản được chính thức bàn giao, không có lấy một bóng người vào phân loại, kinh doanh hải sản.
Ông Nguyễn Văn Hương - Phó Chủ tịch UBND phường Nghi Hải (TX.Cửa Lò), nơi Nhà phân loại hải sản đứng chân cho biết: Khu vực bến cá Cửa Hội nằm trong phần đất do phường quản lý và một phần đất của cảng Cửa Hội. Khu vực này được phường giao cho chi hội Cựu chiến binh khối Hải Giang 2 phối hợp với Doanh nghiệp tư nhân Khang Huy quản lý, điều hành theo hợp đồng từng năm.
Ông Hương cũng cho biết, khu vực bến cá này thường hoạt động vào buổi sáng sớm, từ 3h sáng - khi tàu bắt đầu về bến, cho đến tầm 8-9h, khi người dân đã phân loại xong cá và tiểu thương chuyển cá đi nơi khác bán. Việc người dân có chuyển sang Nhà phân loại hải sản hay không thì chính quyền địa phương cũng không thể bắt buộc.
Theo quan sát của chúng tôi, bến cá Cửa Hội có khoảng 100 hộ kinh doanh buôn bán, để thuận tiện cho việc tích, trữ cá, nhiều hộ đã tận dụng những chiếc thùng xe đông lạnh cũ làm nơi chứa hàng.
Ông Phan Tiến Chương - Giám đốc Ban quản lý cảng cá Nghệ An cho biết: Nhà phân loại hải sản được xây dựng xong vào khoảng năm 2017, đến năm 2019 mới tiến hành bàn giao. Mặc dù phía Ban quản lý cảng cá đã có nhiều chính sách để vận động người dân vào hoạt động nhưng không ai vào. Trước tình thế này, ông Chương cũng cho biết, sắp tới sẽ đề xuất với Sở cho phép chuyển mục đích sử dụng để phù hợp với nhu cầu, tình hình thực tế./.