Nghi Đức (TP. Vinh) hướng mạnh mục tiêu địa bàn trung tâm đô thị Vinh

(Baonghean) - Xã Nghi Đức nằm về phía Đông Bắc TP. Vinh, cách trung tâm thành phố khoảng 3 km. Thực tế bước vào giai đoạn phát triển mới, nhất là từ khi thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng Nông thôn mới (NTM), Nghi Đức đứng trước rất nhiều khó khăn, thách thức.

Xác định được khó khăn đó nên ngay từ đầu, sau khi ban hành Nghị quyết và Kế hoạch thực hiện NTM giai đoạn 2011-2015, xã thành lập Ban chỉ đạo và Ban quản lý xây dựng NTM và các Ban đầu tư, giám sát cộng đồng tại 12 xóm; đồng thời, tiến hành ngay khảo sát, lập quy hoạch. Trên cơ sở Đề án xây dựng NTM, xã lấy ý kiến nhân dân và trình HĐND xã thông qua làm cơ sở triển khai. 

Một góc nông thôn mới ở xóm Xuân Hùng, xã Nghi Đức (TP. Vinh). Ảnh: N.H

Từ thực tế khảo sát và triển khai chương trình NTM tại xã Nghi Đức cho thấy, so với các xã khác, ngoài điểm xuất phát thấp (4/19 tiêu chí), Nghi Đức còn gặp khó ngay từ tiêu chí đầu tiên là quy hoạch. Nguyên nhân là sau khi sáp nhập về thành phố (từ huyện Nghi Lộc), quy hoạch đại lộ Vinh - Cửa Lò cũng được thông qua, trong đó xác định lòng đường là 160m, phạm vi nghiên cứu 2 bên đại lộ rộng 1,2 km.

Với phương án này, đại lộ Vinh - Cửa Lò ảnh hưởng đến tới 310 ha trên tổng số 570 ha tự nhiên của xã; tiếp theo đó, quy hoạch chi tiết xây dựng của xã phá vỡ toàn bộ hiện trạng, nhất là hệ thống giao thông và 90% đất ở, nên việc triển khai đầu tư hạ tầng gặp rất nhiều khó khăn trở ngại; người dân không thực hiện được các quyền sử dụng đất nên việc huy động nguồn lực từ sức dân rất khó. Vì vậy, dù vẫn triển khai thực hiện các tiêu chí, nhưng xã cũng xác định đến khoảng năm 2017 -2018 sẽ về đích.

Cùng với khảo sát để xây dựng lộ trình thực hiện phù hợp, đối chiếu với bộ tiêu chí quốc gia, Nghi Đức cũng nhận thấy xã có thuận lợi không nhỏ là gần 90% tổng số chiều dài trục đường xã, liên xã và trục thôn xóm đã được nhựa hóa và bê tông đạt chuẩn nên giảm được nhiều áp lực về vốn đầu tư và huy động sức dân. Bên cạnh đó, kể từ khi sáp nhập về TP. Vinh, xã Nghi Đức được sự quan tâm đầu tư lớn của thành phố nên cơ sở hạ tầng thiết yếu của xã từng bước được nâng cấp. Trong vòng 4 năm, mặc dù chưa đề ra chỉ tiêu về đích nhưng đến cuối năm 2015, Nghi Đức đã đạt 14/19 tiêu chí và cơ hội về đích NTM dần hiện rõ.

Trước kết quả khả quan, đầu năm 2016, được sự động viên, khích lệ của thành phố, BCH Đảng bộ xã Nghi Đức họp đánh giá kết quả xây dựng NTM, trên cơ sở đó ban hành Nghị quyết mới về xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020. Nhằm tạo chuyển biến trong nhận thức của nhân dân, xã tổ chức nhiều đợt tuyên truyền vận động để làm cho người dân hiểu rõ vai trò chủ thể của mình trong xây dựng NTM; cũng đồng thời tổ chức hội thi “Toàn dân chung tay xây dựng NTM”, chỉ đạo xây dựng mô hình “Xóm sạch về ma túy”; mô hình “Giáo họ bình yên, đoàn kết chung tay xây dựng NTM”; tổ chức cho cán bộ Mặt trận và các đoàn thể đi tham quan học hỏi kinh nghiệm NTM từ xã bạn. 

Xã cũng tổ chức nhiều lớp học áp dụng khoa học công nghệ trong chuyển đổi cây trồng vật nuôi; xây dựng Đề án phát triển sản xuất, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân; du nhập các mô hình, ngành nghề sản xuất phù hợp với điều kiện địa phương, chăm lo bảo vệ cảnh quan, vệ sinh môi trường.

Nhờ các giải pháp đồng bộ trên, người dân đã thay đổi nhận thức và đã có những chia sẻ, đồng hành với cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể về mục tiêu xây dựng và về đích NTM. Chỉ trong vòng hơn 6 năm, từ 1 xã thuần nông với 70% diện tích chủ yếu sản xuất lúa mùa, nay người dân đã mạnh dạn chuyển sang sản xuất lúa hè thu với 2 bộ giống mới và coi sản xuất vụ đông là chính. Ngoài việc tiếp tục bảo tồn, phát triển các ngành nghề truyền thống như nghề làm trống, nấu rượu, nghề xây dựng, làm cốt pha… toàn xã hiện có khoảng 200 gia trại chăn nuôi có hiệu quả đã tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng trăm ngàn lao động. Năm 2011, bình quân thu nhập đầu người chỉ 12 triệu đồng, đến nay đã tăng lên gần 30 triệu; số hộ nghèo giảm từ 7,5% xuống còn 1,9%.

Cùng với chuyển dịch cơ cấu kinh tế, được sự quan tâm đầu tư của thành phố, sau hơn 5 năm, xã Nghi Đức xây mới được 8/12 nhà văn hóa xóm với kinh phí đầu tư gần 11 tỷ đồng; làm mới trường mầm non, trụ sở làm việc của xã, trạm y tế và nhà văn hóa trung tâm xã, với kinh phí hàng chục tỷ đồng. Hiện nay, xã đã đạt chuẩn quốc gia về y tế, 2 trường tiểu học và mầm non đều đạt chuẩn Quốc gia. 

Trong phong trào toàn dân chung tay xây dựng NTM, người dân các xóm không chỉ chăm lo phát triển sản xuất mà còn có nhiều hoạt động đóng góp cho cộng đồng như xây dựng NTM, giữ gìn an ninh trật tự, đảm bảo vệ sinh môi trường của xã. Trong vòng 5 năm, người dân đóng góp và hiến đất trị giá gần 8,5 tỷ đồng để xây dựng NTM; trong đó xóm Xuân Bình 14, là xóm giáo toàn tòng nhưng đã đạt danh hiệu Làng văn hóa và là điển hình tiêu biểu của thành phố về “Giáo họ bình yên, đoàn kết chung tay xây dựng NTM”, hàng chục hộ giáo dân hiến hàng trăm m2 đất mở đường; các xóm Xuân Bình 13 và xóm Xuân Trung là những xóm huy động sức dân lớn nhất để làm đường giao thông nông thôn và xây dựng lại nhà văn hóa xóm… 

Để hoàn thành 19/19 tiêu chí và về đích NTM trước kế hoạch 2 năm, trong vòng hơn 6 năm xây dựng NTM, xã Nghi Đức đầu tư tổng kinh phí gần 75 tỷ đồng. Trong thành tích về đích NTM của xã, bên cạnh nỗ lực của cả hệ thống chính trị xã và ủng hộ của người dân thì sự hỗ trợ của tỉnh và thành phố có vai trò rất quan trọng. Không chỉ quan tâm, dành những sự chỉ đạo sát sao, kịp thời, thành phố còn dành nguồn gần 45 tỷ đồng trong 5 năm gần đây để thực hiện các công trình hạ tầng. Nguồn lực này cùng ngân sách đầu tư của địa phương trên 14 tỷ đồng là cơ sở để bộ mặt nông thôn của xã thay đổi, góp phần để xã về đích NTM theo kế hoạch.

Mặc dù đã về đích NTM nhưng trong thời gian tới, xã Nghi Đức còn nhiều việc phải làm. Cùng với đầu tư, tiếp tục củng cố các tiêu chí, xã còn phải chuẩn bị tốt điều kiện, nguồn lực để triển khai các hạng mục hạ tầng theo quy hoạch của thành phố. Nghi Đức nỗ lực phấn đấu không ngừng đổi mới tư duy, huy động hiệu quả các nguồn lực để xây dựng xã ngày càng vững mạnh về chính trị và kinh tế - xã hội, phát triển xứng tầm với vị thế là trung tâm đô thị của thành phố Vinh trong tương lai./.

Phạm Huy Thông

(Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nghi Đức)