(Baonghean) - Người dân các huyện miền núi đang tích cực thu hoạch lúa mùa với năng suất bình quân đạt khoảng 44 tạ/ha. Vụ sản xuất này ghi nhận sự chuyển đổi mạnh mẽ của chính quyền và người dân các địa phương khi áp dụng kỹ thuật tiến bộ vào sản xuất cánh đồng mẫu lớn, một giống đạt hiệu quả cao.
Những ngày này, trên cánh đồng bản Pủng, xã Tam Thái, huyện Tương Dương nhộn nhịp người dân thu hoạch lúa mùa. Gia đình chị Vi May năm nay sản xuất 2,5 sào lúa, năng suất đạt trên 3 tạ /sào.
Theo chị May, diện tích lúa nằm trong vùng quy hoạch cánh đồng mẫu lớn, nên được khuyến cáo đầu tư thâm canh đồng bộ, đúng với quy trình kỹ thuật. Quá trình sản xuất đã sử dụng máy cày đa chức năng để làm đất, sử dụng giống lai BTE 1 và đầu tư phân bón hàm lượng cao, nên lúa được mùa.
Bản Lủng có trên 15 ha lúa, năng suất bình quân đạt trên 60 tạ/ha người dân càng tự tin, phấn khởi khi tham gia cánh đồng mẫu lớn. Ông Vi Viết Kiều - Phó Chủ tịch UBND xã Tam Thái cho biết: Toàn xã gieo cấy gần 100 ha lúa mùa, năng suất bình quân đạt 55 tạ/ha. Sở dĩ năm nay được mùa là do xã quy hoạch cánh đồng mẫu lớn tập trung ở bản Lũng… Các hộ dân tham gia cánh đồng mẫu lớn được trợ giá lúa giống, tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn cách chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh.
Cách thức canh tác thay đổi hoàn toàn so với tập quán sản xuất cũ. Mô hình cánh đồng mẫu lớn nông dân gieo cấy cùng một giống lúa, cùng một thời điểm và áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật từ khâu chọn giống, vật tư phân bón, kỹ thuật canh tác. Cùng đó, vùng sản xuất kênh mương đã được bê tông hóa, chủ động dẫn nước từ đập Khe Xạo bản Can về để tưới lúa.
Vụ mùa này Tương Dương gieo cấy trên 8.000 ha, chủ yếu tập trung ở các xã Tam Thái, Tam Đình, Nga My, Xiêng My… năng suất bình quân ước đạt 49 tạ/ ha, trong đó, nhiều xã như Tam Thái, Tam Đình đạt năng suất 53-54 tạ/ha/vụ. Vụ mùa này huyện Tương Dương phối hợp với các ngành, đơn vị thử nghiệm tuyển chọn nhiều giống lúa chất lượng cao phù hợp trên từng đồng đất; đồng thời thực hiện tốt cơ chế chính sách của Nhà nước về hỗ trợ bà con 50% kinh phí mua giống. Huyện liên hệ với các doanh nghiệp để hỗ trợ lãi suất thời gian 6 tháng cho nông dân vay phân bón.
Nhiều xã bà con đã đầu tư phân bón hàm lượng cao so với thông thường tập trung ở các xã Tam Thái, Nga My, vì thế năng suất lúa cao vượt trội. Giai đoạn lúa đẻ nhánh, nhiều diện tích bị sâu cuốn lá, rầy nâu, rầy lưng trắng, huyện đã kịp thời chỉ đạo các xã phun đồng loạt, phun cả vùng nhiễm bệnh và không nhiễm bệnh để dập dịch trên 100% diện tích, do vậy sâu bệnh đã không làm ảnh hưởng đến năng suất lúa. Hiện nay Tương Dương đã thu hoạch được trên 60% diện tích, dự kiến khoảng hơn 15 ngày tới toàn huyện sẽ thu hoạch xong diện tích lúa mùa.
Tại huyện Con Cuông, đồng bào đã gieo cấy trên 1.900 ha lúa mùa và đến nay thu hoạch được hơn 70 ha. Hiện lúa mùa đang chín rộ, năng suất bình quân ước đạt 55 tạ/ha. Huyện đang chỉ đạo các địa phương và bà con tập trung nhân lực, đẩy nhanh tiến độ thu hoạch, tạo quỹ đất cho sản xuất vụ đông. Dự kiến, toàn bộ diện tích thu hoạch xong trước ngày 25/9 để triển khai sản xuất 900 ha cây trồng vụ đông.
Ông Lương Văn Hoa – Phó Chủ tịch UBND xã Môn Sơn, cho biết: Năm nay nhìn chung lúa cơ bản được mùa, chỉ có hơn 30ha bị ảnh hưởng bão số 10 bị ngập nước nên năng suất kém. Chúng tôi đang chỉ đạo bà con khẩn trương thu hoạch khi thời tiết đang thuận lợi để triển khai trồng cây vụ đông. Qua trao đổi, ông Nguyễn Khắc Sỹ - Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Con Cuông cho biết: “Mặc dù quá trình sản xuất lúa hè thu và vụ mùa sớm Con Cuông gặp nhiều bất lợi về thời tiết, sâu bệnh, song nhìn chung năm nay cơ bản vẫn được mùa. Chúng tôi đang chỉ đạo đẩy nhanh công tác thu hoạch, đặc biệt những diện tích bị ngập úng do ảnh hưởng cơn bão số 10, tranh thủ gặt để tránh tình trạng lúa bị mọc mầm”.
Vụ mùa năm nay, huyện Anh Sơn gieo cấy trên 3.000 ha, năng suất bình quân đạt 44 tạ/ha, trong đó, nhiều xã đạt năng suất cao như Đức Sơn, Vĩnh Sơn 53 - 55 tạ/ha/vụ. Trong vụ sản xuất này, huyện đã mạnh dạn quy hoạch 200 ha cánh đồng mẫu lớn tập trung ở các xã Đức Sơn, Vĩnh Sơn, Tào Sơn… và phối hợp với các ngành, đơn vị tuyển chọn nhiều giống lúa chất lượng cao phù hợp trên từng đồng đất.
Huyện còn thực hiện tốt cơ chế chính sách của Nhà nước về hỗ trợ 100% giống lúa cho cánh đồng mẫu lớn. Các xã đứng ra tín chấp vay phân bón cho bà con theo hình thức doanh nghiệp cung ứng phân bón hỗ trợ lãi suất thời gian 6 tháng. Nhờ dự báo, phun phòng sâu bệnh kịp thời như sâu cuốn lá, rầy lưng trắng… nên đảm bảo năng suất lúa.
Tại xã Vĩnh Sơn, nông dân gieo cấy vụ mùa 125 ha, năng suất bình quân đạt trên 52 tạ/ha. Năm nay xã quy hoạch gieo cấy 50 ha cánh đồng mẫu lớn, liền vùng liền thửa, cùng gieo cấy một giống lúa với việc áp dụng chính sách hỗ trợ 100% giá giống và đưa cơ giới vào sản xuất. Ngay từ đầu vụ, xã đã huy động người dân nạo vét kênh mương, duy tu bờ vùng, bờ thửa. Đặc biệt, hệ thống kênh mương chính đều đã được kiên cố, nhờ đó không bị thất thoát nước, đảm bảo tưới cho vùng sản xuất.
Ông Nguyễn Văn Lập - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết: Trong khi diện tích lúa hè thu bị mất mùa thì năm nay lúa mùa vẫn đạt năng suất khá cao, bình quân 44 tạ/ha. Một số huyện đạt năng suất cao như Quỳ Châu, Con Cuông đạt 53 tạ/ha… Hiện nay, toàn tỉnh đã gặt được trên 15.000/25.000 ha, dự kiến đến hết 25/9 sẽ gặt xong lúa mùa.
Văn Trường - Bá Hậu