Trong số 304 xã, phường, thị trấn chưa đạt chuẩn tiếp cận pháp luật có 70 đơn vị cấp xã loại I; 168 xã loại II, 66 xã loại III. Một số huyện miền núi đến nay 100% số xã chưa đạt chuẩn tiếp cận pháp luật như: Kỳ Sơn, Quế Phong, Quỳ Châu...
Một số xã chưa đạt chuẩn do trong năm có cán bộ bị xử lý kỷ luật từ cảnh cáo trở lên. Ví dụ như huyện Diễn Châu trong năm 2017 có 39/39 xã, thị trấn có hồ sơ đề nghị UBND huyện công nhận xã đạt chuẩn pháp luật nhưng chỉ có 36/39 xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật (3 xã không đạt gồm Diễn Thành, Diễn Ngọc, Diễn Mỹ là do có cán bộ bị xử lý kỷ luật). Hay ở Đô Lương có 3/33 xã chưa đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, trong đó 2 xã Giang Sơn Đông và Trù Sơn là do có cán bộ, công chức vi phạm bị xử lý kỷ luật.
Ngày 8/5/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 619/QĐ-TTg quy định về xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Đồng thời bổ sung “xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật” là tiêu chí thành phần của Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020. Theo quyết định 619, cấp xã được công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật khi đáp ứng:
- 5 tiêu chí (tổng số điểm 100) gồm: Bảo đảm thi hành hiến pháp và pháp luật (15 điểm); Thực hiện thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền UBND cấp xã (30 điểm); Giải quyết các thủ tục hành chính đúng trình tự, thủ tục, thời hạn quy định; Phổ biến, giáo dục pháp luật (25 điểm); Hòa giải cơ sở (10 điểm); Thực hiện dân chủ cơ sở (20 điểm).
- 4 điều kiện gồm: Không có tiêu chí nào dưới 50% số điểm tối đa; Tổng số điểm của các tiêu chí tiếp cận pháp luật phải đạt từ 90% số điểm tối đa trở lên đối với cấp xã loại I, từ 80% số điểm tối đa trở lên đối với cấp xã loại II và từ 70% số điểm tối đa trở lên đối với cấp xã loại III; Trong năm không có cán bộ, công chức cấp xã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức từ cảnh cáo trở lên do vi phạm pháp luật trong thực thi công vụ hoặc phải bồi thường thiệt hại do hành vi công vụ trái pháp luật gây ra.