(Baonghean) - Giám sát là một trong những chức năng quan trọng nhằm khẳng định vai trò, năng lực, quyền lực của cơ quan đại biểu dân cử. Bởi vậy, từ đầu nhiệm kỳ lại nay, bên cạnh nâng cao chất lượng giám sát thường xuyên, HĐND tỉnh khóa XVII đã đi sâu giám sát, khảo sát chuyên đề liên quan đến một số lĩnh vực quản lý nhà nước.
Lựa chọn nội dung trọng tâm
Trong hoạt động giám sát của HĐND tỉnh từ đầu nhiệm kỳ 2016 - 2021 đến nay, Thường trực và các ban HĐND tỉnh chỉ lựa chọn 2 nội dung giám sát mỗi năm dựa trên cơ sở những vấn đề đặt ra còn nhiều bức xúc, bất cập, tồn tại được dư luận quan tâm, liên quan đến quyền lợi của một nhóm hoặc đại đa số nhân dân hay liên quan đến nhiệm vụ chính trị mà tỉnh đang tập trung chỉ đạo.
Đồng thời, tùy vào cấp độ khó, sức nặng và tầm ảnh hưởng của từng nội dung được lựa chọn giám sát để Thường trực và các Ban HĐND tỉnh xác định chủ thể giám sát là của HĐND tỉnh hay Thường trực HĐND hoặc các ban HĐND tỉnh.
Theo đó, đối với HĐND tỉnh đã tổ chức 2 cuộc giám sát việc quản lý, thực hiện một số dự án đô thị trên địa bàn tỉnh và việc thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2012 - 2016. Thường trực HĐND tỉnh có 2 nội dung giám sát, gồm: Giám sát việc thực hiện các tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới và kết quả thực hiện một số dự án đầu tư xây dựng cơ bản sử dụng ngân sách nhà nước; 2 cuộc giám sát kết quả giải quyết kiến nghị cử tri gửi đến tại kỳ họp thứ 3 và kỳ họp thứ 4 của HĐND tỉnh.
Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh giám sát về tình hình mua sắm, sử dụng tài sản nhà nước; công tác đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư thủy lợi bản Mồng và việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng để thực hiện các công trình, dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh. Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh giám sát việc thực hiện công tác quản lý hoạt động hành nghề y, dược tư nhân; việc thực hiện chính sách đối với hoạt động thể thao; việc thực hiện một số chính sách xuất khẩu lao động trên địa bàn tỉnh, từ năm 2015 đến 2017.
Ban Pháp chế HĐND tỉnh giám sát việc thực hiện cơ chế tự chủ trong đơn vị sự nghiệp công trên địa bàn tỉnh; công tác xử lý các vụ án xâm phạm trật tự quản lý kinh tế và công tác thi đua - khen thưởng. Ban Dân tộc HĐND tỉnh giám sát công tác quản lý về tuyển sinh và thực hiện chế độ chính sách đối với giáo viên, học sinh ở các trường PT DTNT; việc thực hiện chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số…
Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Cao Thị Hiền cho biết: Bên cạnh lựa chọn nội dung có trọng tâm, trọng điểm thì các cuộc giám sát gần đây cũng chú ý việc đảm bảo số lượng, thành phần tham gia, khắc phục tình trạng trước đây có đoàn giám sát chỉ có 1 đại biểu chuyên trách và vài thành viên các ngành tham gia; qua đó góp phần tăng khả năng phát hiện vấn đề, chỉ ra những hạn chế, tồn tại, bất cập trong công tác quản lý Nhà nước trên nhiều lĩnh vực một cách xác đáng để các cấp, các ngành, các địa phương và đơn vị được giám sát nhiều định hướng, giải pháp khắc phục.
Không chỉ dừng lại ở việc chỉ ra những tồn tại, bất cập trong công tác quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực thông qua giám sát, HĐND tỉnh cũng tập trung đôn đốc “hậu” giám sát để đảm bảo các thông báo, kết luận, kiến nghị, đề xuất sau giám sát được các cấp, các ngành tiếp tục giải quyết một cách nghiêm túc, có hiệu quả.
Hiệu quả sau giám sát
Với những thay đổi trên, hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh thời gian qua là khá rõ nét. Ví như, qua giám sát thực hiện cơ chế tự chủ trong đơn vị sự nghiệp công, từ chỉ có 7 đơn vị y tế công lập thực hiện tự chủ ở thời điểm 6 tháng đầu năm 2017, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo, đẩy nhanh tiến độ phê duyệt và đến nay toàn tỉnh đã có 21 đơn vị sự nghiệp trong tỉnh thực hiện tự chủ hoàn toàn về kinh phí, với khoảng 4.000 biên chế không hưởng lương từ ngân sách, giảm nguồn chi từ ngân sách. Hay qua giám sát công tác thi đua - khen thưởng, hiện tại, ở một số ngành, cơ quan, đơn vị đã khắc phục được tình trạng khen mà không có thưởng, giảm tỷ lệ khen cán bộ, lãnh đạo, tăng khen thưởng người lao động trực tiếp, đồng thời khắc phục việc chậm trả thưởng đối với các vận động viên đạt giải cao và học sinh giỏi...
Một vấn đề cũng tạo được hiệu quả rõ nét sau giám sát, đó là công tác quản lý hành nghề y, dược tư nhân. Quyền Giám đốc Sở Y tế Dương Đình Chỉnh chia sẻ: Hàng tháng đích thân Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách khối trực tiếp tham gia các đoàn kiểm tra của UBND tỉnh đối với các cơ sở hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn tỉnh. Theo đó, trong năm 2017, qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện 342 cơ sở khám, chữa bệnh không có giấy phép hành nghề. UBND tỉnh chỉ đạo, trong quý I năm 2018 sẽ đóng cửa tất cả các cơ sở không phép; không cho phép giãn tiến độ xử lý.
Qua giám sát việc thực hiện Chương trình giảm nghèo bền vững, HĐND tỉnh đã chỉ ra 9 tồn tại, hạn chế; qua đó các cấp, các ngành trong tỉnh cũng tích cực đề ra nhiều giải pháp cho nhiệm vụ này. Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Quế Phong Nguyễn Đậu Long cho hay, ngoài tập trung thu hút nhiều chương trình, dự án đầu tư, gắn với lồng ghép có hiệu quả nhiều Chương trình 135, 30a, chương trình xây dựng nông thôn mới, tạo nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ giảm nghèo, thì huyện đã phân công 48 cơ quan, đơn vị cấp huyện nhận giúp đỡ 1 - 2 hộ từ con giống trâu, bò, dê, lợn, gà và hướng dẫn, theo sát các hộ để thoát nghèo bằng được.
Bên cạnh đó, huyện cũng tích cực triển khai chỉ đạo nhân rộng các mô hình kinh tế có hiệu quả; thay đổi cách tiếp cận, hỗ trợ tùy theo khả năng, điều kiện của từng hộ nghèo; chỉ hỗ trợ giống con và giống cây, phân bón đối với những gia đình có sức lao động và mong muốn thoát nghèo… Nhờ các giải pháp đó mà năm 2017, huyện Quế Phong đã giảm 6,27% hộ nghèo, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo trong huyện xuống còn 39,68%...
Qua hoạt động giám sát của HĐND tỉnh, nhiều lĩnh vực quản lý nhà nước đã được chấn chỉnh, sửa đổi theo hướng tích cực, song nhiều nội dung kiến nghị, đề xuất của Thường trực và các Ban HĐND tỉnh sau giám sát chưa được chỉ đạo khắc phục một cách kịp thời và có hiệu quả. Do đó, HĐND tỉnh đã đưa ra giải pháp là sẽ tăng cường thực hiện “tái giám sát” đối với các kiến nghị chưa được giải quyết hoặc chậm giải quyết.
Mai Hoa