(Baonghean) - Trong tiến trình xây dựng Vinh trở thành trung tâm văn hóa vùng Bắc Trung bộ, việc xây dựng các nghĩa trang phù hợp với quy hoạch được người dân đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, hiện nay quỹ đất thích hợp cho việc xây dựng nghĩa trang trên địa bàn thành phố đang ít dần, trong khi đó nhu cầu mai táng ngày càng tăng.
Tại khối Vinh Quang, phường Hưng Bình, TP. Vinh có một nghĩa trang nằm giữa khu dân cư tổ 5 hàng chục năm qua. Do không có người trông coi nên hiện nay nghĩa trang đã xuống cấp. Hàng ngàn ngôi mộ nằm chen chúc, lộn xộn, xen lẫn với rác thải và cỏ dại, tạo ra một sự nhếch nhác, mất mỹ quan.
Điều đáng nói là do nằm trong khu dân cư nên nghĩa trang này đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh hoạt của người dân. Ông Nguyễn Thế Vinh - Khối Vinh Quang, phường Hưng Bình, TP. Vinh bức xúc nói: Khu nghĩa trang này trước đây còn ít phần mộ nhưng hiện nay có hàng ngàn ngôi.
Do nằm trong khu dân cư nên ảnh hưởng đến sinh hoạt người dân, nhất là ô nhiễm nguồn nước. Chúng tôi mong muốn Nhà nước sớm di dời nghĩa trang này ra khỏi khu dân cư.
Thành phố Vinh hiện có hơn 100 nghĩa trang với tổng diện tích 108 ha. Trong đó có 21 nghĩa trang cát táng, 68 nghĩa trang hung táng và cát táng, 1 nghĩa trang chôn một lần...
Phần lớn các nghĩa trang đã quá tải, nằm lẫn trong khu dân cư, không có tường rào bảo vệ, không nhà quản trang, hệ thống thoát nước tạm bợ. Nhiều nghĩa trang khu hung táng lẫn lộn với khu cát táng, không có ranh giới phân định với khu dân cư đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân.
Bên cạnh đó, thời gian qua, thành phố thực hiện nhiều dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật, trong đó có một số dự án được quy hoạch trên phần đất của các nghĩa trang hiện hữu. Việc triển khai dự án buộc phải giải phóng mặt bằng, di dời một số nghĩa trang.
Tuy nhiên, vấn đề bố trí đất để di dời các phần mộ gặp rất nhiều khó khăn. Ông Nguyễn Đình Tân - Khối 10, phường Quán Bàu, TP. Vinh chia sẻ: Thực hiện chủ trương của Nhà nước trong giải phóng mặt bằng di dời các phần mộ để xây dựng đường 72m, gia đình tôi đồng thuận. Tuy nhiên, lo lắng nhất của gia đình đó là tìm địa điểm để di dời phần mộ của tổ tiên.
Trước yêu cầu cấp thiết phải quy hoạch lại hệ thống nghĩa trang trên địa bàn thành phố, năm 2002, TP. Vinh đã phê duyệt đề án quy hoạch xây dựng, quản lý nghĩa trang tại Quyết định số 1026. Và đến năm 2006, đề án này được nghiên cứu, điều chỉnh phê duyệt lại tại Quyết định số 2789. Gần 10 năm qua, đề án hiện không còn phù hợp do TP. Vinh thực hiện mở rộng địa giới hành chính.
Vì vậy, cuối năm 2015, thành phố ban hành Quyết định 12831 phê duyệt điều chỉnh Đề án quy hoạch xây dựng và quản lý nghĩa trang trên địa bàn TP. Vinh giai đoạn từ nay đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030.
Trên cơ sở đó, TP. Vinh sẽ thực hiện di dời 39 nghĩa trang nhỏ lẻ nằm trong khu dân cư. Đình chỉ hung táng, cát táng, xây lăng mộ 23 nghĩa trang, quy hoạch xây dựng lại 40 nghĩa trang đang sử dụng. Xây dựng nhà hỏa táng, nhà tang lễ phù hợp quy hoạch. Cùng với đó là việc triển khai xây dựng mới các nghĩa trang nằm xa khu dân cư ở các xã ngoại thành từ nguồn vốn xã hội hóa.
Trên thực tế, những năm gần đây, nhiều người dân ở TP. Vinh có xu hướng tìm đến những nghĩa trang xã hội hóa nhằm tránh khỏi áp lực về việc tìm mộ phần cho người thân đã mất. Nằm cách trung tâm TP. Vinh hơn 5km về phía Bắc, nghĩa trang cát táng Cồn Túc xã Nghi Kim có tổng diện tích gần 1,2ha được xây dựng từ cuối năm 2015 với quy mô chôn lấp trên 2.200 ngôi mộ.
Với vị trí nằm xa khu dân cư, được xây dựng thiết kế đồng bộ các phân khu chức năng, công trình cảnh quan hạ tầng sạch đẹp, bố trí phần mộ hợp lý, cùng quay về một hướng, cùng kích thước, kiến trúc, tạo nên sự hài hòa, đảm bảo mỹ quan. Bên cạnh đó, các dịch vụ chăm sóc phần mộ đầy đủ, chu đáo đáp ứng nhu cầu tâm linh của người đã khuất được an nghỉ tại nơi yên tĩnh, bình an, vĩnh hằng.
Dự án Nghĩa trang cát táng Cồn Túc xã Nghi Kim là một trong những dự án được thực hiện theo Đề án quy hoạch nghĩa trang do UBND TP. Vinh giao cho Công ty CP Môi trường và công trình đô thị Nghệ An làm chủ đầu tư.
Theo nội dung đề án, từ nay đến năm 2017, Công ty CP Môi trường và công trình đô thị Nghệ An phải hoàn thành nhiệm vụ xây dựng các nghĩa trang mới phục vụ việc di dời những nghĩa trang hiện hữu nằm trong khu dân cư và những nghĩa trang trong diện giải phóng mặt bằng thuộc các dự án xây dựng hạ tầng của thành phố.
Ông Hoàng Văn Khanh - Giám đốc Công ty CP Môi trường và công trình đô thị Nghệ An chia sẻ: Thực hiện đề án của UBND TP. Vinh, công ty đã tiến hành khảo sát tìm kiếm mặt bằng đầu tư xây dựng nghĩa trang để bố trí di dời các phần mộ cho người dân.
Cùng với việc huy động nguồn vốn xã hội hóa xây dựng các nghĩa trang mới, hiện thành phố đang tập trung mọi nguồn lực thực hiện di dời, đóng cửa các nghĩa trang nằm trong khu vực trung tâm thành phố.
Mở rộng một số nghĩa trang nằm xa khu dân cư tại các xã ngoại thành vẫn còn quỹ đất. Tuy nhiên, trên thực tế quỹ đất thành phố ngày càng cạn dần, nguồn vốn thực hiện đầu tư quy hoạch nghĩa trang vẫn còn hạn chế. Vì vậy, thời gian tới, thành phố đang tập trung từng bước đưa công tác quy hoạch, xây dựng nghĩa trang vào nề nếp, tiết kiệm quỹ đất, thuận lợi cho việc phân vùng sản xuất, phát triển đô thị, tạo cảnh quan môi trường đô thị và nông thôn.
Ông Võ Viết Thanh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Vinh cho biết: Hiện nay, thành phố đang đặt ra vấn đề xây dựng các nghĩa trang, nhà tang lễ, nhà hỏa táng và đưa vào nghị quyết đến năm 2020 phải thực hiện được các nội dung này.
Trong thời gian tới, thành phố giao cho Công ty CP Môi trường đô thị Nghệ An tiếp tục thực hiện xây dựng nghĩa trang tại các xã Nghi Đức, Hưng Hòa, Nghi Liên... Đồng thời, chỉnh trang, quy hoạch lại những nghĩa trang đang còn diện tích đất nằm xa khu dân cư về hạ tầng, khuôn viên nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường.
Đề án quy hoạch xây dựng nghĩa trang trên địa bàn TP. Vinh được triển khai không chỉ đáp ứng nhu cầu của người dân mà còn góp phần cải thiện vệ sinh môi trường, tạo mĩ quan đô thị. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện đề án gặp không ít khó khăn.
Vì vậy, cùng với những giải pháp đồng bộ, rất cần sự vào cuộc một cách quyết liệt của các cấp, các ngành. Có như vậy, việc quy hoạch nghĩa trang trên địa bàn thành phố mới được thực hiện hiệu quả, góp phần xây dựng Vinh trở thành đô thị văn minh, hiện đại.
Võ Huyền