Nguy cơ xóa sổ đàn lợn
Về xã Diễn Nguyên (Diễn Châu) vào một ngày cuối tháng 9, dễ dàng nhận biết địa phương này đang bị dịch tả lợn châu Phi hoành hành, bởi đầu các ngã đường đều được rắc vôi bột trắng xóa. Dịch xảy ra trên địa bàn xã diễn Nguyên từ ngày 24/5, nhưng bùng phát mạnh nhất trong khoảng 2 tháng nay, có những ngày tiêu hủy hàng tấn lợn.
Gia đình bà Đào Thị Hương ở xóm 7 vừa phải tiêu hủy 1 con lợn nái và 6 lợn con trong cuối tháng 9. Bà Hương buồn rầu: Gia đình làm nông nghiệp, tận dụng thức ăn dư thừa từ phụ phẩm nông nghiệp để nuôi 1 con lợn nái từ 7 năm nay. Giờ chỉ mong địa phương sớm hết dịch để gia đình tái đàn.
Xóm 7 là địa bàn có nhiều con lợn đã phải tiêu hủy, nên người dân ở đây quen với cảnh hàng ngày chứng kiến cán bộ xóm, xã bất lực chở lợn nhiễm dịch ra khu vực nghĩa trang để tiêu hủy.
Ông Đào Xuân Trung - Xóm trưởng xóm 7, cho hay: Đặc thù của người dân địa phương là làm nông nghiệp, nên hầu nhà nào cũng có chuồng trại chăn nuôi lợn, trong đó nuôi lợn nái là chủ lực.
Tính đến cuối tháng 9, trong xóm chỉ còn 21 hộ đang nuôi lợn, với 48 con lợn thịt và 8 con lợn nái. Trước đó, xóm đã phải tiêu hủy 247 con lợn của 66 hộ, trong đó 62 con là lợn nái.
Nếu dịch cứ phát tán theo đà này thì không lâu nữa đàn lợn hiện có của xóm sẽ bị xóa sổ. Hiện tại, xóm tuyên truyền, vận động các hộ tuyệt đối không được tái đàn vào thời điểm dịch đang diễn biến phức tạp. Nỗi lo của người xóm 7 cũng là thực trạng chung của các xóm còn lại trên địa bàn xã Diễn Nguyên hiện nay.
Số liệu thống kê của xã Diễn Nguyên cho thấy, từ khi bệnh dịch tả lợn châu Phi xảy ra trên địa bàn xã đến nay (từ 24/5 đến cuối tháng 9) Diễn Nguyên đã tiêu hủy 1.405 con lợn với trọng lượng trên 73,5 tấn, của 243 hộ. Theo ông Đàm Xuân Chính - Phó Chủ tịch UBND xã, với số lượng lợn đã tiêu hủy chiếm gần 1/2 đàn lợn của xã trước khi chưa có dịch.
Để kiểm soát chặt đàn lợn của địa phương trong khi dịch đang lây lan mạnh, từ ngày 22/9, xã giao các xóm thống kê, rà soát lại đàn lợn hiện có. Đến cuối tháng 9, toàn xã chỉ còn hơn 1.000 con lợn. Những hộ cố tình tái đàn trong thời điểm này, xã sẽ xử lý theo quy định của pháp lệnh thú y.
Xã đã sử dụng tới 9 tấn vôi bột (trong đó huyện cấp 3 tấn), chưa kể các hộ chăn nuôi lợn chủ động mua vôi phòng bệnh, cùng đó là trên 100 lít hóa chất. Xã trích ngân sách mua hàng nghìn mét bạt, thuê hàng trăm ca máy múc để đào hố tiêu hủy lợn; huy động hàng trăm lượt người tham gia trực chốt…
Ông Đàm Xuân Chính băn khoăn: Dịch tả lợn châu Phi hoành hành mạnh tại địa phương từ tháng 6, đặc biệt từ sau đợt mưa lũ đầu tháng 9 đến nay, dịch bùng phát mạnh hơn, có những ngày phải tiêu hủy lợn của 2 - 3 gia đình. Nếu cứ đà này, tổng số đàn lợn hiện có của xã dễ bị xóa sổ bởi đại dịch tả lợn châu Phi.
Nguyên nhân dịch bùng phát mạnh trên địa bàn xã Diễn Nguyên, theo ông Chính nhận định, có thể do mưa xuống, chất thải của các chuồng trại chăn nuôi lợn trôi theo dòng nước, nên vi rút dịch lây lan sang hộ khác; hoặc do các loại động vật: chuột, mèo… truyền vi rút từ hộ này sang hộ khác.
Ông Chính cũng thừa nhận có sự chủ quan của con người, bởi đa phần bà con nuôi lợn nhỏ lẻ trong khu vực chuồng trại tạm bợ, không đảm bảo yếu tố phòng bệnh. Công tác phòng, chống dịch của địa phương có lúc còn lơ là, chủ quan, khiến vi rút dịch lây lan ra diện rộng. Nay thì dịch đã bùng phát ra khắp xa, cùng đó là các xã lân cận cũng phát dịch mạnh, nên công tác kiểm soát dịch càng khó khăn, phức tạp.
Ông Nguyễn Trọng Bốn - Trưởng Trạm Chăn nuôi và Thú y huyện Diễn Châu cho biết, từ đầu tháng 9 đến nay, bệnh dịch tả lợn châu Phi tái bùng phát mạnh trên địa bàn huyện, nhiều nhất là các xã: Diễn Thái, Diễn Nguyên, Diễn Thắng, Diễn Đồng, Diễn Bình, Diễn Cát, Diễn Minh, Diễn Quảng, Diễn Xuân… Có những ngày Diễn Châu tiêu hủy hàng chục tấn lợn. Trong đó “nóng” nhất là xã Diễn Nguyên, bởi có số hộ phải tiêu hủy lợn nhiều nhất.