Dự án xây dựng Thiết chế công đoàn Khu công nghiệp Bắc Vinh được Tổng LĐLĐ Việt Nam phê duyệt chủ trương đầu tư ngày 2/11/2018.
“Tổ ấm”
Ngày 12/5/2017, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 655/QĐ-TTg về phê duyệt đề án “Đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất”. Mục tiêu xây dựng các thiết chế công đoàn được nêu rõ tại quyết định này là: “Đầu tư xây dựng nhà ở, nhà trẻ, siêu thị và các công trình văn hóa, thể thao tại các khu công nghiệp, khu chế xuất nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự phối hợp hành động của các cấp chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội để tạo điều kiện nâng cao đời sống công nhân trong các khu công nghiệp, khu chế xuất và để tổ chức công đoàn nâng cao hơn nữa vị thế của mình trong các mối quan hệ chính trị giữa Đảng, chính quyền và công đoàn, đây cũng là phương thức để tập hợp và phát triển đoàn viên trong tình hình mới”.
Từ khảo sát thực tế trên địa bàn tỉnh Nghệ An, ngày 2/11/2018, tại Quyết định số 1825/QĐ-TLĐ, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án xây dựng Thiết chế công đoàn Khu công nghiệp Bắc Vinh với tổng kinh phí thực hiện là 545 tỷ đồng. Địa điểm thực hiện dự án cũng đã được UBND tỉnh lựa chọn, xác định tại địa bàn xóm 5, xã Nghi Kim (TP. Vinh). Đây là vị trí rất thuận lợi, chỉ cách đường Đặng Thai Mai khoảng vài trăm mét, sát kề Khu công nghiệp Bắc Vinh, với tổng diện tích 50.000m².
Về quy mô của dự án, theo Quyết định số 1825/QĐ-TLĐ của Tổng LĐLĐ Việt Nam, với tổng kinh phí 545 tỷ đồng, trên khu đất rộng 50.000m² này sẽ được xây dựng 12 khối nhà cao 5 tầng, với tổng số 1.075 căn hộ đáp ứng nhu cầu ở của khoảng 3.700 người. Bên cạnh đó, sẽ xây dựng hoàn chỉnh các thiết chế công đoàn, gồm một nhà văn hóa đa chức năng (sức chứa 500 người), nhà trẻ, nhà thuốc, hệ thống siêu thị, dịch vụ phục vụ đời sống văn hóa của công nhân; hệ thống vườn hoa, cây xanh, sân thể thao cùng các công trình hạ tầng kỹ thuật…
Mong chờ
Thời gian thực hiện hoàn thành Dự án xây dựng Thiết chế công đoàn Khu công nghiệp Bắc Vinh được Tổng LĐLĐ Việt Nam xác định tại Quyết định số 1825/QĐ-TLĐ là từ năm 2019 - 2021. Vậy nhưng thực tế tại địa bàn xóm 5, xã Nghi Kim trong những ngày cuối tháng 4/2020, trên khu đất thực hiện dự án, người dân nơi đây vẫn đang canh tác các loại cây trồng. Tìm hiểu, công tác giải phóng mặt bằng thu hồi đất hiện nay cũng chưa được thực hiện.
Theo Chủ tịch Công đoàn Khu kinh tế Đông Nam, anh Vương An Nguyên cho biết, hiện nay 2 khu công nghiệp Bắc Vinh và VSIP có 7.920 lao động. Trong thời gian tới, khi các dự án đã đăng ký đầu tư đi vào hoạt động, dự kiến số công nhân sẽ tăng lên khoảng 13.000 người.
Về đời sống của công nhân lao động, qua khảo sát đối với 2.093 người, Công đoàn Khu Kinh tế Đông Nam xác định được mức thu nhập bình quân khoảng xấp xỉ 4,1 triệu đồng/tháng; hơn 55% có nhà riêng, còn lại là ở nhờ nhà người quen hoặc thuê nhà trọ.
Tuy nhiên nơi ở hầu như cách xa nơi làm việc, có đến 650 người đi làm với chặng đường dài từ 10 - 20km; và có đến 80 - 90% công nhân lao động khi được hỏi bày tỏ mong muốn được mua hoặc thuê nhà ở xã hội có các thiết chế như nhà trẻ, khu sinh hoạt văn hóa, thể thao công nhân…
Chủ tịch Công đoàn Khu Kinh tế Đông Nam trao đổi: “Trong thời gian tới, số lượng doanh nghiệp tới đầu tư tại các khu công nghiệp VSIP, WHA Hemaraj Nghệ An sẽ nhiều lên, vì vậy, lực lượng công nhân lao động sẽ gia tăng nhanh chóng. Rất nhiều lao động sẽ phải thuê nhà trọ, thiếu thốn đủ thứ.
Để giúp cho công nhân làm việc trong các khu công nghiệp giảm bớt khó khăn, ổn định nơi ở, nơi học hành của con cái nhằm yên tâm gắn bó làm việc lâu dài với các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp, Công đoàn Khu Kinh tế Đông Nam kiến nghị cần sớm đẩy nhanh tiến độ xây dựng dự án nhà ở xã hội và các thiết chế tại Khu công nghiệp Bắc Vinh, VSIP và cả Khu công nghiệp Nam Cấm…”.
Những điều Chủ tịch Công đoàn Khu Kinh tế Đông Nam, anh Vương An Nguyên thông tin, hiển hiện rõ trong rất nhiều những dãy nhà trọ do người dân xã Nghi Kim xây dựng dọc theo tuyến đường Đặng Thai Mai. Vào thăm công nhân lao động Khu công nghiệp Bắc Vinh, VSIP đang trọ ở nơi này, điều mừng là thời gian phòng chống dịch bệnh Covid - 19 vừa qua, họ không phải nghỉ việc như một số địa phương khác. Nhưng cuộc sống trong những căn phòng trọ thì hết sức khó khăn. Chính vì vậy, khi nghe Chủ tịch Công đoàn Viên chức Nghệ An, anh Nguyễn Công Danh nói về dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân lao động với các thiết chế kèm theo, với họ, như là trong mơ vậy…
Sẽ khởi công năm 2021
Theo Chánh Văn phòng LĐLĐ tỉnh, ông Trương Xuân Quý cho biết, Tổng LĐLĐ Việt Nam rất quan tâm đến đời sống của công nhân lao động tỉnh Nghệ An. Vì vậy, đã đưa Nghệ An vào nhóm 20 tỉnh đầu tiên của cả nước thực hiện xây dựng Thiết chế công đoàn khu công nghiệp. Tỉnh ủy, UBND tỉnh cũng rất quan tâm nội dung này nên khi Tổng LĐLĐ Việt Nam về làm việc, đã chỉ đạo các sở, ngành và chính quyền các cấp tập trung thực hiện, sớm lựa chọn được địa điểm phù hợp để thực hiện dự án.
Tuy nhiên, việc thực hiện dự án đã bị chậm so với tiến độ. Nguyên nhân là bởi các Bộ, ngành và Tổng LĐLĐ Việt Nam phát hiện chính sách thực hiện đề án “Đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất” có những điểm chưa thực sự phù hợp với quy định của pháp luật. Vì vậy, đang nghiên cứu sửa đổi, báo cáo Chính phủ cho phép điều chỉnh.
Ông Trương Xuân Quý trao đổi: “Hiện nay, Tổng LĐLĐ đã ban hành quyết định phê duyệt cho phép chuẩn bị đầu tư và dự án chuẩn bị đầu tư Dự án thiết chế công đoàn tỉnh Nghệ An. Ban Quản lý dự án thiết chế công đoàn (thuộc Tổng LĐLĐ Việt Nam) cũng đang khẩn trương hoàn thiện khâu thiết kế, điều chỉnh một số chi tiết tại thiết kế để Sở Xây dựng thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch 1/500, làm cơ sở để UBND TP. Vinh thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Theo kế hoạch của Tổng LĐLĐ Việt Nam là phải cố gắng hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất trong thời gian cuối năm này để đầu năm 2021, Dự án xây dựng Thiết chế công đoàn Khu công nghiệp Bắc Vinh chính thức được thực hiện…”.