Vậy, làm thế nào để sau một vài tháng ngủ muộn, bạn có thể giúp con làm quen với giờ dậy sớm mà không cần làm náo loạn cả nhà mỗi sáng? Sau đây là 5 mẹo để bạn đánh thức con dậy và rời giường đến trường.
Hãy bắt đầu chuẩn bị cho con ít nhất một tuần trước khi năm học mới bắt đầu. Jill Spivack, nhân viên công tác xã hội có chứng chỉ hành nghề, đồng tác giả cuốn The Sleepeasy Solution, The Exhausted Parent’s Guide to Getting Your Child to Sleep khuyên tổ chức một buổi họp gia đình để thiết lập một lịch trình ngủ mới và cả gia đình cùng thực hiện.
“Bạn cần phải ngồi lại với các con và giải thích về giá trị của giấc ngủ”, Spivack nói. “Chúng ta muốn chúng hiểu giá trị của giấc ngủ cũng quan trọng như dinh dưỡng thực phẩm và thiếu ngủ có thể gây nên những hậu quả lớn.”
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất. Những trẻ em trong độ tuổi 8-12 và thanh thiếu niên tuổi từ 11-17 ngủ quá ít cho thấy trầm cảm, lo âu và đau về thể chất gia tăng. Hiệu suất học tập ở trường cũng thường giảm sút. Một nghiên cứu những học sinh lớp 4 và 6 đã cho thấy sau khi mất khoảng 1 giờ ngủ trong vài đêm, học sinh biểu hiện kém hơn trong bài kiểm tra khả năng tập trung trên lớp.
Theo tổ chức Chăm sóc Giấc ngủ Quốc gia, trẻ trong độ tuổi từ 5-12 cần 10 đến 11 tiếng ngủ mỗi đêm. Trẻ em tuổi từ 10 đến 18 cần giấc ngủ ngắn hơn, khoảng từ 8,5 đến 9,5 tiếng mỗi đêm. Tuy nhiên, phần lớn trẻ không ngủ đủ.
Bạn có thể cho con thấy rằng bạn biết - và hiểu rằng quay lại với một thói quen có thể chẳng vui chút nào. Nhưng cũng hãy cho chúng biết rằng thay đổi lịch trình là để giúp chúng cảm thấy tốt hơn khi đến trường. Spivack cho biết: “Nó xuất phát từ tình yêu và sự giáo dục về tầm quan trọng của giấc ngủ chứ không phải kiểm soát.”
Hơn cả giờ đi ngủ
Swanson cho biết: “Nếu chúng ta tiếp cận giấc ngủ một cách thích hợp, chúng ta quan sát cả một ngày của con. Nếu bạn muốn con quay trở lại ngủ đúng giờ, hãy cho con ăn tối vào một giờ cố định và giới hạn máy tính, TV và thời gian chơi video game. Bạn không chỉ đang cố gắng đưa chúng đi ngủ mà đưa chúng quay trở lại một thói quen.”Nhiều bậc cha mẹ sẽ đưa ra giới nghiêm về thời gian các con dành cho điện thoại hay máy tính. Swanson gợi ý nói chuyện với chúng về những đặc quyền và những hậu quả.
Ông gợi ý có thể nói như thế này: “Bố mẹ đã cho con đặc quyền được dùng điện thoại, chơi game cầm tay,…và bố mẹ giao phó chúng cho con. Nếu con có thể cho bố mẹ thấy rằng con có thể tự mình hạn chế sử dụng chúng, tốt. Nhưng nếu con dùng chúng sau giờ đi ngủ, con cho bố mẹ thấy rằng con không thể kiểm soát được chúng và bố mẹ cần giúp con.”
Swanson cho biết bạn có thể giúp con bằng cách sẵn sàng lấy lại những thứ đó khỏi con nếu con bạn không thể thực hiện theo đúng kế hoạch.
Spivack cũng cảnh báo bố mẹ tránh lên kế hoạch quá dày đặc cho cả ngày. “Trẻ con không thể được lên lịch từng phút của cuộc sống và chúng cần được thư giãn. Hãy cẩn thận kẻo bạn lên lịch quá mức và bị lôi cuốn vào việc nuôi dạy con cạnh tranh. Hãy tạo thời gian cho chúng để có một quãng thời gian ngủ ngon. Quãng thời gian vui vẻ có giá trị hơn là một lớp học khác.”
Quay lại với thói quen
Sau hàng tháng thức khuya, bạn không thể đi ngủ sớm hơn trước khi bạn bắt đầu thức dậy sớm. Vì thế, ít nhất một tuần trước khi kỳ nghỉ hè kết thúc, hãy bắt đầu đặt chuông báo thức.Hãy bắt đầu với giờ dậy khoảng 1 tiếng sớm hơn thường ngày. Ví dụ như nếu con 6 tuổi đi ngủ lúc 9 giờ tối trong suốt mùa hè và cần phải làm quen lại với giờ đi ngủ là 8 giờ tối khi đi học, hãy bắt đầu đánh thức con dậy lúc 7 giờ sáng thay vì để con ngủ cho tới tận 8 giờ. Sau đó vào buổi tối hôm sau hãy thử đẩy giờ ngủ lên 8 giờ 30. Vào ngày thứ hai, hãy đánh thức con dậy lúc 6 giờ 30 sáng và đặt mục tiêu 8 giờ tối đi ngủ.
Spivack cho biết: “Nếu bạn làm điều này mỗi ngày và bắt đầu thói quen thả lỏng sau bữa tối và mọi thứ đều bình thản, tránh xa công nghệ và bạn đi vào phòng ngủ của các con để dành thời gian bên con, điều đó giúp chúng thư giãn và đi ngủ sớm hơn.”
Hãy dùng đến sự trợ giúp nhỏ từ mặt trời. Theo Spivack, “ánh sáng giúp điều chỉnh đồng hồ sinh học…Nếu bạn để rèm mở, ánh sáng buổi sáng rọi vào phòng sẽ khởi động [một cách tự nhiên] thời gian thức dậy của trẻ.”
Một chút “hối lộ” cũng không gây tổn thương
Ai mà chẳng thích miệt mài vui chơi! Trẻ con ở mọi lứa tuổi, thậm chí cả thanh thiếu niên đều mong mỏi được mua quần áo, cặp sách và đồ dùng học tập mới. Bạn có thể tận dụng điều này để khích lệ trẻ đi vào nề nếp ngủ.Swanson chia sẻ, để giúp chúng biết rằng ngay khi chúng trở lại đúng với lịch trình, bạn và chúng sẽ đi mua đồ dùng học tập mới. Và khi bạn làm vậy, bạn thậm chí có thể phung phí, nhưng chỉ khi chúng thực sự đi vào nề nếp.
Trên cả, Swanson khuyên tập cho con chịu trách nhiệm với những thứ thực sự quan trọng với con và sử dụng chúng như đòn bẩy. “Những sở thích hiện tại của con bạn là gì?…Video game, điện thoại của con, shopping? Hãy tìm ra một cách để cho con sau đó miễn là con tuân thủ theo kế hoạch.”
Vậy nếu con không đi theo kế hoạch và không tắt các thiết bị công nghệ đi thì sao?
“Nếu con của bạn từ chối đi ngủ, bạn có thể nói điều gì đó như: ‘Mẹ thực sự muốn chúng ta quay trở lại nề nếp. Mẹ cũng không muốn phải dậy sớm. Nhưng mẹ nghĩ video game đang cản trở chúng ta và nó khiến con không thể ngủ được. Hãy đi ngủ hoặc là thua cuộc.’”
Hãy để cho thời gian buổi sáng phát huy tác dụng
Spivack và Swanson đều cho biết thiết lập mong muốn rõ ràng của bạn đối với con là rất quan trọng.Lisa Joyner là một nhà sản xuất và dẫn chương trình truyền hình cũng như là mẹ của hai cậu con trai 10 tuổi và 11 tuổi. Giống như vấn đề công việc tự mô tả ở nhà cô, cô đã phải tìm kiếm đủ mọi cách để biến buổi sáng thành một thói quen nhuần nhuyễn. Cô nói về cậu con trai 10 tuổi của mình: “Con cần có tổ chức và biết được mình nên làm gì…Khi được hướng dẫn, con làm rất tốt.”
Joyner đã làm rõ rằng vào những buổi sáng đến trường, cậu con trai riêng của cô có một số những việc cụ thể cần hoàn thành. Cô nói: “Một khi con đã tỉnh và dọn giường ngủ của mình, ăn sáng và mặc đồ, con có thể chơi video game”.
Có một điều Joyner làm để giúp con dễ dàng thực hiện hơn một số công việc buổi sáng từ tối hôm trước. “Chúng tôi chuẩn bị quần áo cho con vào buổi tối để khi thức dậy, mọi việc sẽ dễ dàng hơn cho con và con không phải suy nghĩ sáng hôm nay mặc gì nữa.”
Và đừng quên rằng những góp ý tích cực sẽ rất có hiệu quả với trẻ. Joyner chia sẻ “Con muốn làm hài lòng người khác. Con biết mỗi khi tôi không phải mất tới 45 phút để đánh thức con ra khỏi giường hay nhắc cho con nhớ làm những việc cần làm, tôi rất vui.” Khi cậu bé làm tốt, cô đập tay chúc mừng con.