Làm gì để sạch làng, đẹp phố trước mắt và lâu dài?

(Baonghean) - Đảm bảo vệ sinh môi trường, không để xảy ra tình trạng “quá tải” rác thải sau dịp nghỉ Tết Nguyên Đán dài ngày là mục tiêu chung của nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh. Qua ghi nhận tại một số địa điểm, có thể thấy môi trường sau Tết Đinh Dậu năm nay được chăm lo khá chu đáo, có nhiều chuyển biến tích cực.

Chìa khóa ý thức

Nhiều ý kiến cho rằng, so với các năm trước, nhận thức về tầm quan trọng của môi trường sống sạch sẽ, cùng ý thức chăm lo, bảo vệ môi trường, cảnh quan chung quanh của người dân đã được củng cố, tăng cường, là nền tảng cốt lõi để góp phần ngăn chặn, giảm thiểu tình trạng xả rác bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường.

Chị Nguyễn Thị Hoa, kinh doanh tại khu vực thị tứ chợ Cồn, huyện Thanh Chương khẳng định: “Năm nay mỗi cá nhân, hộ kinh doanh, gia đình đều nâng cao nhận thức về vấn đề bảo vệ môi trường dịp trước, trong và sau Tết, chẳng ai bảo ai tất cả đều tự giác dọn dẹp sạch sẽ trước khi nghỉ Tết, không còn việc các tiểu thương trước khi mở hàng đầu năm phải dọn mớ rác ứ đọng từ năm cũ như vẫn diễn ra vào các năm trước.

Từ mùng 2 Tết, đội thu gom rác đã làm việc tích cực, không để rác chất đầy 2 bên Quốc lộ 46, vừa gây ô nhiễm, vừa mất mỹ quan và ảnh hưởng đến việc đi lại”.

Thu gom rác thải chiều mùng 4 Tết tại chợ Cồn, huyện Thanh Chương. Ảnh: Phú Bình

Ở các khu dân cư đông đúc tại TP. Vinh, ban cán sự các khối, xóm đều tích cực nhắc nhở, cộng với ý thức tự giác của người dân nên vệ sinh môi trường luôn được giữ sạch sẽ, rác thải sinh hoạt được thu gom, bỏ gọn trong các bao đựng rác chờ xử lý, không có hiện tượng vứt rác bừa bộn gây mất mỹ quan đô thị.

Sau khi dạo quanh một vòng vào ngày mùng 3 Tết, ông Lưu Văn Công, khối 1, phường Bến Thủy khen ngợi: “Trên địa bàn phường công tác vệ sinh môi trường được thực hiện rất tốt. Những ngày đầu năm mới tuy lượng người đi lại, vào ra các gia đình, ngõ xóm khá nhộn nhịp nhưng môi trường vẫn được giữ sạch sẽ. Chỉ có một số ít địa điểm còn có hiện tượng vứt vỏ kẹo, lon nước trên đường, lá cây rụng nhưng sau đó đều được người dân thu gom sạch sẽ”.

Còn tại các điểm du lịch, các khu di tích văn hóa, lịch sử, các điểm đến tâm linh như đền, chùa,… - những nơi thu hút lượng du khách không nhỏ ghé thăm trong những ngày đầu năm mới Đinh Dậu 2017, nhờ có sự chuẩn bị từ trước khá chu đáo, cẩn thận nên nhìn chung không để xảy ra tình trạng mất vệ sinh môi trường.

Chẳng hạn, tại chùa Đại Tuệ (Nam Đàn), theo hòa thượng Thích Minh Thanh, từ sau giao thừa đến nay, lượng khách thập phương đều đặn đổ về chùa với số lượng lớn, song cơ bản tất cả đều tuân thủ các quy định của nhà chùa về địa điểm, cách thức đốt hương, vàng mã,…

Trong khuôn viên chùa có bố trí thùng rác khắp nơi, túi nilon, vỏ bánh kẹo,… không còn bị vứt vương vãi, mà “tập kết” đúng nơi quy định. Ý thức bảo vệ môi trường của các tín đồ phật tử ngày một cao, nhiều người thậm chí còn thường xuyên tình nguyện dọn dẹp, thu gom rác thải, nêu gương cho cộng đồng. 

Nhìn chung, cùng với sự tích cực của các cơ quan chức năng, sự nhắc nhở, tuyên truyền của các tổ chức đoàn thể và ý thức tự giác của người dân, vệ sinh môi trường ở các địa phương sau Tết Nguyên đán 2017 cơ bản được giữ sạch đẹp, góp phần tạo không khí vui tươi, vui Tết đón Xuân văn minh, lịch sự. Điều này cũng góp phần tạo dựng hình ảnh đẹp về mảnh đất, con người xứ Nghệ trong mắt du khách trong và ngoài nước, hay những người con xa quê lâu năm có dịp trở về.

Vui mừng trước diện mạo khang trang, sạch đẹp nơi quê nhà, chị Nguyễn Thị Lâm, xã Minh Sơn (Đô Lương) cho biết: “Sau thời gian dài công tác xa, về quê đón Tết cùng gia đình, tôi thấy nhiều địa phương đều làm rất tốt việc giữ gìn vệ sinh môi trường. Rác thải sinh hoạt được thu gom kịp thời, ý thức của người dân được nâng lên rõ rệt, không có hiện tượng xả rác bừa bãi dọc đường. Trên các trục đường liên thôn liên xóm hầu hết đều sạch sẽ, tiến bộ hơn nhiều so với những năm trước đây”.

Nhiệm vụ lâu dài

Dẫu vậy, cá biệt vẫn còn một số tồn tại cần thẳng thắn chỉ rõ và sớm khắc phục, để công tác vệ sinh môi trường sau Tết từ thành phố tới nông thôn trở nên bài bản, đồng bộ hơn. Đó là ý thức của một số người dân chưa cao, còn “tiện đâu thì vứt đấy”, “vô tư” xả rác bừa bãi nơi công cộng.

Thậm chí, trên các trục quốc lộ, tỉnh lộ, mật độ xe cộ lưu thông lớn, nhưng thi thoảng người tham gia giao thông lại thản nhiên vứt rác xuống giữa đường, tỏ thái độ bàng quan với môi trường và không mảy may lường đến nguy cơ gây mất an toàn giao thông cho những người xung quanh.

Rác thải vương vãi trên đường ở một số nơi còn do người dân tập kết rác ngay lề đường, lòng đường, bốc mùi hôi thối, gây ấn tượng xấu về sự nhếch nhác, kém văn minh trong tâm trí những người qua lại. Hoặc nữa, một số địa phương có thể còn mang tâm lý “nghỉ Tết” nên chậm trễ công tác thu gom, xử lý rác thải.

Ngoài ra, một số vấn đề khác tuy không mang tính phổ biến nhưng cũng không nên xem nhẹ như rải rác còn tình trạng vi phạm quy định cấm đốt pháo nổ trong dịp Tết, gây ô nhiễm tiếng ồn, xác pháo bay tứ tung; người dân đốt vàng mã xong không thu gom gọn ghẽ; các chợ tự phát lấn chiếm lòng, lề đường, cuối ngày không dọn dẹp sạch sẽ; các gia đình vứt hoa, cây cảnh chưng Tết bừa bãi…

Trong những ngày tới, như thông lệ của các năm trước, lượng rác thải sinh hoạt sẽ tiếp tục tăng và cao hơn ngày bình thường.

Các đơn vị có nhiệm vụ thu gom và xử lý rác thải, bảo vệ môi trường cần lường trước nguy cơ bị “quá tải”, bố trí nhân lực hợp lý, kịp thời để giảm thiểu tới mức tối đa tình trạng sau Tết rác ùn ứ lâu trên các tuyến đường, không những gây mất thiện cảm với cảnh quan chung mà còn có thể phân hủy, bốc mùi hôi thối, tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người dân.

Với mỗi cá nhân, hộ gia đình, hộ kinh doanh,… cần tích cực, gương mẫu thu gom, phân loại rác hợp lý, tập kết rác đúng địa điểm, thời gian quy định, tạo điều kiện hỗ trợ công việc của các đơn vị thu gom rác diễn ra nhanh chóng, hiệu quả hơn.

Còn với các điểm đến sinh thái hấp dẫn trên địa bàn tỉnh, cần nhạy bén nắm bắt tâm lý du khách, chuẩn bị chu đáo, tổ chức tour, tuyến tham quan, nghỉ dưỡng, thăm thú thiên nhiên đáp ứng nhu cầu nhân dân, gắn chặt với đó là làm tốt công tác bảo vệ môi trường và giáo dục, nâng cao ý thức của từng cá nhân đối với cộng đồng. Đó chính là hướng đi thiết thực, lâu dài để góp phần giúp Nghệ An song hành 2 mục tiêu: Phát triển ngành công nghiệp không khói và đảm bảo cân bằng môi trường sinh thái, phục vụ công cuộc phát triển bền vững.

Phú Bình - Hoài Thu