(Baonghean.vn) - Trong khi những trai bản đang ì ạch khuân đá thì chàng Rồng đã chạy băng ra sông vác về một tảng đá lớn gần bằng cái nhà sàn và mời mọi người “ngồi ghế”.
Nằm chơ vơ bên những đám ruộng bậc thang ở bản Liên Đình – Chi Khê – Con Cuông là một khối đá lớn. Khối đã xù xì cao gần bằng đầu người ngày đứng độc lập giữa vùng trồng lúa nước. Ngoài ngày mùa ra thì nơi này khá hoang vắng. Thế nên mỗi khi đi ngang qua khối đá nhiều người vẫn dựng tóc gáy, nổi da gà vì những huyền thoại ly kỳ về nó.
Người ta gọi đó là cánh đồng Tổng Chai. Cách không xa khối đá là khu rừng ma, cách gọi của người bản địa đối với vùng nghĩa địa của cộng đồng.
Bản Liên Đình là vùng cư trú lâu năm của người Thái. Thời phong kiến gọi là mường Chai. Đến nay, cộng đồng, làng bản vẫn giữ được những nét phong tục người Thái như trang phục, phong tục, nhà sàn và đặc biệt là những huyền thoại. Khối đá trắng bên cánh đồng Tổng Chai cũng có một huyền thoại nửa hư nửa thực.
Người ta tin rằng tảng đá lớn đó do một con rồng có phép thuật khuân đến làm ghế ngồi. Nó thường hóa thành một anh chàng điển trai vào bản tiếp cận những cô gái đẹp rồi tìm cách bắt về thủy cung làm vợ.. Rồng (nguộc – tiếng Thái) vốn là nỗi khiếp sợ của người vùng cao khi ra sông suối, được cho là sống ở hang sâu dưới đáy sông Lam tại khúc sông có tên là Văng Cụa cách khối đá khoảng 1km.
Có câu chuyện tuyền tụng qua nhiều thế hệ rằng: Thấy con trai lạ, lại khôi ngô tuấn tú vào bản, các cô gái trải chiếu mời nhưng anh ta không dám ngồi. Trong khi hóa phép, trên lưng và mông vẫn còn những chiếc gai. Rồng sợ khi ngồi gai sẽ mắc vào chiếu và bại lộ thân phận.
Một đêm vì quá chén, các trai bản bàn nhau thi xem ai là người khỏe nhất. Họ thi bằng cách khuân những khối đá dưới suối lên cánh đồng Tổng Chai. Trong khi những anh trai bản đang ì ạch khuôn đá thì chàng trai rồng chạy băng ra sông Lam vác tảng đá to gần bằng cái nhà sàn đặt xuống cạnh cánh đồng lúa và mời mọi người “cùng ngồi ghế”.
Cánh trai bản lúc này mới tá hỏa nhận ra bấy lâu người bạn mà mình vẫn cùng ngồi uống rượu, đi thổi sáo tán gái là rồng sông Lam. Từ ngày lộ thân phận, rồng cũng không dám bén mảng vào bản nữa.
Vào những đêm trăng sáng, hoặc sau những cơn giông đêm, thỉnh thoảng người ta vẫn nghe tiếng sáo vọng về từ tảng đá trắng giữa cánh đồng Tổng Chai. Xen giữa tiếng sao là tiếng hát: “Rồng Văng Xằng, Văng Cụa chính là tây đa, chính là ta đây.” Chính vì những huyền thoại này mà một thời gian dài người dân trong vùng rất sợ khi phải đi ngang qua khối đá ghế của rồng một mình, nhất là vào ban đêm.
Bun My