Huồi Tụ vui đón điện về

(Baonghean) - Sự kiện đưa điện lưới quốc gia lên đỉnh Huồi Đun, xã Huồi Tụ (Kỳ Sơn) đã làm bừng sáng một vùng biên cương. Đón dòng điện về, đồng bào Mông nơi đây cảm thấy ấm áp hơn trong mùa đông giá lạnh…

Huồi Đun theo tiếng Mông có nghĩa là “hội tụ”. Những bản, làng người Mông của xã Huồi Tụ sống quanh dãy Huồi Đun. Khi chúng tôi tới bản, núi rừng tràn ngập sương mây. Bà con dân bản khắp nơi vận trang phục Mông rộn ràng, háo hức đi xem “cái điện”. Lễ đóng điện được tổ chức tại Trường Trung PTCS Huồi Tụ. 8 giờ sáng, màn sương ở địa bàn có độ cao hơn 2.000m so với mặt biển còn phủ dày những ngôi nhà. Bỗng dưng, ánh điện bừng sáng lên ở góc bản và trường học ở “đỉnh trời”. Dân bản vỗ tay hò reo vang rừng núi, ông Lỳ Chia Cứ ở Huồi Đun cảm động nói: “Bao đời nay, dân ta sống không có điện lưới, sinh hoạt gặp nhiều khó khăn. Đêm xuống, mọi sinh hoạt của gia đình phải phụ thuộc vào ánh sáng yếu ớt của máy thủy điện mi ni. Mùa nắng nóng, khe suối khô cạn không đủ nước, vào mùa mưa lũ, thủy điện nhỏ nhiều khi lại bị cuốn trôi. Được Đảng, Nhà nước quan tâm kéo điện về tận nhà, bà con người Mông chúng tôi biết ơn  lắm”. 

Đóng điện ở Huồi Tụ - Kỳ Sơn.

Khi nghe tin sắp có điện, gia đình nào cũng cố gắng mua sắm các thiết bị điện. Bởi vậy, bản làng mấy ngày qua có thêm nhiều cái tivi, đầu chảo, nồi cơm điện... Gia đình chị Lỳ Y Mò chỉ đủ điều kiện mua nổi 2 bóng điện thắp sáng vì gia cảnh quá khó khăn, nhưng Y Mò mừng lắm, khó diễn tả hết bằng lời: “Tối nay 2 đứa con tôi sẽ được học trong ánh sáng điện”. Đi dọc bản trung tâm Huồi Đun, chúng tôi thấy một số bà con đã mạnh dạn đầu tư cả máy photocoppy, dọc các hàng quán ăn đã sắm cả tủ lạnh ... Tại tiệm sửa xe máy của anh Xồng Pá Mùa, ánh sáng điện lưới quốc gia đã được thắp sáng. Tiếng máy khoan đã rít lên xoèn xoẹt, anh Xồng Pá Mùa tâm sự: “Lâu nay mang tiếng sửa xe, nhưng chưa đưa vào ứng dụng được các thiết bị giúp sửa chữa hiệu quả. Nay có điện thì mới dám mua máy móc, thiết bị về dùng như máy khoan, máy bơm, máy nắn càng, máy hàn xì...”.

Cùng chung niềm vui có điện, các thầy, cô giáo tại các trường trung học cơ sở, tiểu học, trường mầm non trong xã có thể ứng dụng thiết bị, đồ dung dạy học mới để nâng cao chất lượng giáo dục. Theo thầy giáo Nguyễn Quỳnh Lưu - Hiệu trưởng Trường THCS Huồi Tụ: “Lâu nay không có điện, giáo viên chúng tôi chưa thể áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy, như sử dụng giáo án điện tử, trình dạy bằng công nghệ máy chiếu… Chưa kể vào mùa Hè, trong lớp học thì nóng bức, không có quạt. Còn mùa Đông dù rất lạnh vẫn phải mở cửa vì thiếu ánh sáng, ảnh hưởng nhiều đến việc dạy, học. Giờ mọi chuyện đã khác, có điện rồi sẽ đỡ vất vả hơn cho giáo viên “cắm bản”, học sinh được học trong phòng có đủ đèn chiếu sáng, có quạt dùng khi trời nóng bức. Và giáo viên có thể soạn thảo, in ấn tài liệu ngay tại đơn vị mà không phải vượt rừng ra Thị trấn Mường Xén như trước nữa…”.

Nay có điện lưới, mọi công việc điều hành của UBND xã cũng được chủ động hơn. Đội ngũ cán bộ xã có thể sử dụng internet để trao đổi, tra cứu thông tin, tài liệu, gửi văn vản bằng thư điện tử, phục vụ đắc lực cho công tác chuyên môn. Khi có điện, Trạm Y tế xã cũng thuận lợi hơn trong ứng dụng máy móc, thiết bị chẩn đoán, chữa bệnh cho người dân, tiết kiệm được chi phí, thời gian đi lại cho bà con.

Huồi Tụ cách trung tâm Thị trấn Mường Xén hơn 25 km, nhưng giao thông đi lại còn khó khăn bởi qua nhiều con núi, đời sống của đồng bào Mông nơi đây còn đặc biệt khó khăn, tỷ lệ nghèo của xã chiếm trên 80%. Vì vậy, khi “cái điện” về với bản, làng, chính quyền xã và bà con đang kỳ vọng sẽ mở ra nhiều cơ hội phát triển mới. Ông Lỳ Chia Chư - Chủ tịch UBND xã Huồi Tụ phấn khởi cho biết thêm: “Có điện  lưới về làm thay đổi tập tục, sẽ tác động, tạo ra cách làm kinh tế năng động cho bà con, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế, tạo thêm nhiều việc làm cho người dân tham gia ở các ngành, nghề dịch vụ, phục vụ cho chăn nuôi, sơ chế trà shan tuyết…”. 

Được biết, hệ thống điện lưới Huồi Tụ được đấu nối với gói thầu của (Bộ đội Biên phòng tỉnh) với 4 km đường dây cao thế, 1 trạm biến áp 180 KvA - 35/0,4 Kv trị giá 5,5 tỷ đồng, phục vụ cho trên 220 hộ dân Huồi Tụ. Điện lực Nghệ An đang phấn đấu tiếp tục đầu tư cho trên 400 hộ dân còn lại của các bản vùng sâu của xã có điện trong thời gian tới. Từ đầu năm 2014 đến nay, huyện Kỳ Sơn có thêm 2 xã Bảo Nam và Huồi Tụ được đón điện lưới quốc gia. Dự kiến, năm 2015, sẽ đóng điện cho xã Mường Típ, Na Loi, nâng số xã được sử dụng điện lưới lên 9/21 xã, thị trấn. 

 Mức đầu tư cho các công trình điện lưới ở các huyện miền núi rẻo cao lớn gấp 2 đến 3 lần so với đồng bằng, do địa thế hiểm trở, dốc cao, khe, suối chia cắt, dân cư thưa thớt. Có những bản, làng được đầu tư công trình điện lưới lên đến hàng tỷ đồng, song, số tiền sử dụng điện mỗi tháng chỉ mấy trăm ngàn đồng. Chính vì vậy, việc tiếp tục nối điện cho các xã vùng sâu, vùng xa vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn về nguồn lực đầu tư. Hiện toàn tỉnh đang còn 16 xã chưa có điện lưới, ngành Điện Nghệ An đang nỗ lực phối hợp với chính quyền các địa phương tiếp tục huy động nguồn lực, dẫn thêm nguồn điện đến với những bản, làng xa xôi, góp phần tích cực vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Trăn trở hiện nay đối với bà con miền rẻo cao là hầu hết những khu vực có điện cũng chỉ mới vào trung tâm xã, còn những bản, làng ở vùng sâu, vùng xa, địa hình hiểm trở thì điện lưới quốc gia vẫn là một ước mong lớn. 

 Văn Trường