(Baonghean) - Trong những năm qua, Nghệ An trở thành “điểm sáng” trong phong trào thi đua khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập của cả nước. Nhiều phong trào thi đua xây dựng cộng đồng khuyến học ngày càng phát triển mạnh mẽ, lan tỏa, góp phần “chắp cánh” ước mơ học tập và tu dưỡng cho nhiều em học sinh; tiếp nối truyền thống hiếu học của quê hương.
Nghệ An là tỉnh đầu tiên trong cả nước thực hiện phong trào “Tháng Khuyến học” và đã đem lại hiệu quả, tạo sự lan tỏa rộng khắp. Phong trào “Tháng Khuyến học Nghệ An” đến nay đã được tổ chức, triển khai qua 13 kỳ. Tiêu biểu trong các phong trào thi đua khuyến học là phong trào xây dựng và phát triển gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học.
Đến nay, nhiều gia đình, dòng họ trong tỉnh xác định việc học tập của con cháu là mối quan tâm hàng đầu của phụ huynh và các thành viên trong họ tộc; đã có gần 600.000 gia đình đạt danh hiệu gia đình hiếu học, có 6.654 ban khuyến học dòng họ. “Dòng họ hiếu học” (DHHH), nay là “Dòng họ học tập” (DHHT) cũng ngày càng phát triển mạnh mẽ. Nhiều ban khuyến học dòng họ sáng tạo trong tổ chức các hoạt động khuyến học, khuyến tài, phát huy truyền thống hiếu học của ông cha. Ban khuyến học dòng họ đã phát huy được nguồn lực của các gia đình, của con em thành đạt đang sinh sống xa quê để xây dựng quỹ khuyến học, nhằm tôn vinh con cháu có kết quả học tập và rèn luyện tốt, khuyến khích các em vượt khó, vươn lên, tạo ra các phong trào thi đua học tập và rèn luyện sôi nổi.
Tiêu biểu như huyện Quỳnh Lưu hiện có trên 1,5 nghìn dòng họ hiếu học. Mỗi dòng họ đều có cách làm hay trong triển khai phong trào khuyến học. Như Ban khuyến học Dòng họ hiếu học Ngô Phúc (xã Quỳnh Bá), đã phân công người kèm cặp giúp đỡ con cháu học yếu, định hướng, tư vấn cho con cháu học lớp 12 chọn trường phù hợp với lực học để thi đại học đạt kết quả cao; tổ chức trao thưởng cho con cháu có thành tích trong học tập vào dịp lễ Tổ đầu Xuân. Họ Hồ đại tộc, xã Quỳnh Đôi, vận động được quỹ khuyến học trên 200 triệu đồng, để hỗ trợ, động viên con cháu học tập. Con cháu dòng họ Lê Văn, xã Quỳnh Hậu đạt nhiều thành tích cao trong học tập nhờ phong trào vận động, ủng hộ phong trào khuyến học. Trong 5 năm, họ Lê Văn đã có 1 tiến sỹ, 6 thạc sỹ, 24 đại học, 26 cao đẳng...
Trên địa bàn toàn tỉnh, nhiều dòng họ đã tổ chức rước bằng vinh danh phó giáo sư, tiến sỹ. Nhiều dòng họ có quỹ khuyến học trên 100 triệu đồng. Hoạt động trao quà khuyến học cho con cháu trong dịp lễ Tổ đầu Xuân được các dòng họ thực hiện một cách trang trọng, nhằm giáo dục truyền thống hiếu học của dòng tộc cho con cháu.
Để có được kết quả đó, thời gian qua, các chi hội khuyến học ở cơ sở đã có nhiều nỗ lực vận động, phối hợp các tổ chức, đoàn thể cùng chung tay làm khuyến học. Ngoài ra, các ban khuyến học của trường học, hội đồng hương, các đơn vị doanh nghiệp, lực lượng vũ trang... cũng tích cực tham gia phong trào xây dựng cộng đồng học tập. Đơn vị chi hội khuyến học khối, xóm, bản tích cực trong các hoạt động khuyến học tại địa phương ngày càng được nhân lên.
Bên cạnh đẩy mạnh các phong trào khuyến học, khuyến tài, hội khuyến học các cấp luôn chú trọng xây dựng, phát triển và sử dụng có hiệu quả các loại hình quỹ khuyến học. Từ năm 2011 đến nay, tổng số quỹ khuyến học các cấp hội vận động được trên 217 tỷ đồng; số học bổng đã trao là 179 tỷ đồng với trên 1,1 triệu lượt học sinh, sinh viên được nhận học bổng.
Tỉnh hội cùng các cấp hội cũng đã làm tốt vai trò liên kết, phối hợp với các ngành, các đoàn thể, vận động xã hội, các nhà doanh nghiệp tài trợ, giúp đỡ trao phần thưởng khuyến học, học bổng cho các em học sinh, sinh viên. Nhiều ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh, tham gia thực hiện các hoạt động khuyến học, khuyến tài bằng nhiều chương trình, hình thức sáng tạo. Thông qua đó, nhiều cơ sở vật chất, khu nội trú học sinh, cơ sở trường, lớp, phần thưởng, học bổng... đã được đầu tư, xây dựng và trao tặng cho các em học sinh trong tỉnh; đó là nguồn lực xã hội to lớn, thiết thực cổ vũ, tạo điều kiện cho việc dạy và học của thầy giáo, cô giáo và học sinh vươn lên dạy tốt và học tốt; đặc biệt đối với các em học sinh ở vùng sâu, vùng xa, biên giới...
Trong thời gian qua, tổ chức hội khuyến học ở 21/21 huyện, thị và thành phố Vinh ngày càng phát huy hiệu quả hoạt động; có 90% trong tổng số 480/480 hội khuyến học xã đạt loại khá trở lên. Số lượng, chất lượng hội viên được nâng cao. Năm 2011 có trên 474.000 hội viên, đến nay tăng lên trên 562.000 hội viên. Các tổ chức hội cơ sở luôn tích cực, chủ động và sáng tạo trong việc vận động, triển khai các chương trình khuyến học phù hợp với từng địa phương.
Ông Trần Xuân Bí - Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Nghệ An cho biết: Trong 5 năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, sự phối hợp có hiệu quả của các cấp, các ngành, các đoàn thể, các tổ chức xã hội, các doanh nghiệp - nhà tài trợ; sự đóng góp công sức, tâm huyết của cán bộ, hội viên, Hội Khuyến học tỉnh nhà tiếp tục có bước phát triển mạnh mẽ, vững chắc và đi vào chiều sâu. Các hoạt động khuyến học đã gắn kết ngày một chặt chẽ, công tác giáo dục trong nhà trường với sự giáo dục ngoài xã hội, và giáo dục của các gia đình đối với các em học sinh. Hoạt động khuyến học đã góp phần tích cực cho kết quả giáo dục và đào tạo của tỉnh nhà xếp vào tốp đầu cả nước trong những năm qua.
Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, hội khuyến học các cấp tiếp tục đẩy mạnh các phong trào thi đua xây dựng và phát triển gia đình, dòng họ học tập, cộng đồng học tập, đơn vị học tập; duy trì “Tháng Khuyến học”, “Tết Khuyến học”; xây dựng, quản lý, sử dụng tốt quỹ khuyến học, tiếp tục xây dựng tổ chức hội vững mạnh; đổi mới, sáng tạo trong hoạt động góp phần đóng góp tích cực cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo của tỉnh nhà.
Ghi nhận những thành tích đã đạt được, từ khi thành lập cho đến nay (1998 - 2016), đặc biệt giai đoạn 2011 - 2016, Hội Khuyến học tỉnh đã được trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba; 2 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; Cờ Thi đua đơn vị xuất sắc của Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam.
Đinh Nguyệt