Cỏ mọc um tùm trên 26,65 ha đất sản xuất muối
Xã Diễn Kỷ có 26,65 ha đất sản xuất muối thuộc địa phận xóm Đông Kỷ và Đông Kỷ B của HTX kinh doanh điện năng và diêm nghiệp Đông Kỷ. Năm 2013, đại hội HTX theo luật chuyển đổi HTX năm 2012 thống nhất giải thể HTX kinh doanh điện năng và diêm nghiệp Đông Kỷ.
Từ năm đó đến nay, toàn bộ đồng muối thuộc quản lý của UBND xã Diễn Kỷ bị bỏ hoang.
Ông Trương Sỹ Tình - người dân xóm Đông Kỷ, một người có kinh nghiệm làm muối lâu đời cho hay: tôi làm muối ở cánh đồng này từ khi còn nhỏ, cả nhà tôi ngày xưa sống bằng nghề muối, nhưng lâu rồi không sản xuất nữa. Vì nguồn nước làm muối đi qua khu dân cư nên bị ô nhiễm và ngọt hóa, độ mặn không đảm bảo nên năng suất thấp, một số lao động sản xuất muối chuyển sang ngành nghề khác cho thu nhập cao hơn nên người dân không mặn mà sản xuất muối. Giờ người dân họ tân dụng để chăn nuôi trâu bò, nuôi dê.
Cả một cánh đồng muối mênh mông với những nhà kho chứa muối để hoang, lãng phí lắm. “Người dân chúng tôi mong muốn các cấp chính quyền có phương án chuyển đổi, sử dụng phù hợp vừa có lợi cho dân vừa tận dụng được nguồn tài nguyên đất đai, chơ bỏ hoang như thế này cũng sốt ruột lắm”, ông Tình cho hay.
Qua trao đổi, ông Nguyễn Hữu Khang - Xóm trưởng xóm Đông Kỷ cũng cho biết: cả 2 xóm Đông Kỷ và Đông Kỷ B có khoảng 120 hộ làm muối trên khoảng gần 500 hộ dân. Người dân bắt đầu dừng sản xuất muối khoảng từ năm 2010 do nhiều lý do: thứ nhất là cánh đồng bị ngọt hóa do từ ngày đắp bờ đắp ở cống Ba Cửa, nước biển không về cánh đồng được.
Mặt khác, lòng sông người ta vứt rác nhiều nên bị ô nhiễm. Bên cạnh đó, nhiều năm trở lại đây sản xuất muối không hiệu quả, sản lượng không cao, giá muối rẻ. Người dân chuyển sang nghề xây, mộc, hàn, kinh doanh lúa gạo, cửu vạn bốc vác, chở hàng... nên cánh đồng muối bỏ hoang. Trong nhiều cuộc họp chi bộ, họp xóm hay tiếp xúc cử tri của Đoàn đại biểu quốc hội, HĐND các cấp, người dân có ý kiến phản ánh muốn chuyển đổi cánh đồng muối sang mô hình sản xuất khác. Một số hộ có nhu cầu chuyển đổi sang nuôi trồng thủy sản, làm ao hồ nuôi tôm cá nước mặn lợ...
Tìm hiểu được biết trên phần diện tích đất của xã Diễn Kỷ trong đó có đất làm muối có một số hộ thuộc xóm Vạn Tài, xã Diễn Vạn trước đây xâm canh. Bản đồ địa giới hành chính năm 1996 (bản đồ 364) thể hiện toàn bộ diện tích của xóm Vạn Tài, Diễn Vạn với 94 hộ, 428 khẩu (đã được xã Diễn Vạn cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) nằm trong địa giới hành chính của xã Diễn Kỷ. Phía Tây giáp đê Sông Bùng, phía Nam giáp xã Diễn Bích, phía Bắc giáp đất sản xuất muối của xã Diễn Kỷ.
Do vậy, theo ông Trương Sỹ Huynh - Phó Chủ tịch UBND xã Diễn Kỷ, khó khăn trong vấn đề xử lý diện tích đồng muối bỏ hoang hiện nay là chưa có quyết định về điều chỉnh địa giới hành chính giữa Diễn Kỷ và Diễn Vạn theo Dự án 513 về Hoàn thiện, hiện đại hóa hồ sơ, bản đồ địa giới hành chính và xây dựng cơ sở dữ liệu về địa giới hành chính",dù hai xã phối hợp với nhau thống nhất lại địa giới hành chính và cùng với đơn vị tư vấn thống nhất lại mốc thực địa.
Các bước quy trình, hồ sơ thủ tục đã xong nhưng chưa có quyết định của Ủy ban thường vụ Quốc hội nên chưa thể tiến hành họp các bên liên quan để lên phương án, có hướng giải quyết chuyển đổi sản xuất cụ thể diện tích đất làm muối bỏ hoang.
Ông Trương Sỹ Huynh cũng cho biết: Huyện Diễn Châu đã có sự chỉ đạo cho UBND xã Diễn Kỷ về các phương án chuyển đổi diện tích đất sản xuất bỏ hoang ở cánh đồng muối.
Theo đó nghiêng về phương án Diễn Kỷ sẽ nhường lại 6,2 ha đất có dân xóm Vạn Tài (Diễn Vạn) đang ở và đổi 6,2 ha khác của Diễn Vạn liền kề. Khi có quyết định điều chỉnh về địa giới hành chính, xã sẽ tiến hành họp dân các xóm để thống nhất phương án cụ thể trên tinh thần đảm bảo quyền lợi tối đa cho người dân, dự kiến sẽ chuyển đổi đất làm muối sang đất nuôi trồng thủy sản.